Από χθες τα Σκούρτα έχασαν τον πιο γνωστό ταβερνιάρη. Ο Θανασης ο Πέτρου στα ογδόντα εννιά του αποφάσισε να πάρει τον μοιραίο δρόμο που δεν έχει γυρισμό ….

Καλό Παραδείσι στον μπάρμπα Θανάση και θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του.

Τη φράση αυτή τη βρίσκουμε για πρώτη φορά σ’ ένα στίχο του Μένανδρου (342-291 π.Χ.),που μιλάει για το γάμο. Ο ποιητής γράφει ότι ο γάμος «…εάν τις την Αλήθειαν σκοπή, κακόν μεν εστίν, άλλ’ αναγκαίον κακόν». Δηλαδή: Εάν θέλουμε να το εξετάσουμε στο φως της αλήθειας, ο γάμος είναι μεν ένα κακό, αλλά «αναγκαίον κακόν». Σ’ ένα άλλο απόσπασμα του Μένανδρου διαβάζουμε -ίσως για παρηγοριά για τα παραπάνω- την εξής περικοπή: «Πάντων ιατρός των αναγκαίων κακών χρόνος εστίν». Επίσης: «αθάνατον εστί κακόν αναγκαίον γυνή». Δηλαδή, η γυναίκα είναι το αιώνιο αναγκαίο κακό.

Η λογοτεχνία διαφέρει από τη ζωή επειδή η ζωή είναι γεμάτη από αταξινόμητες και άμορφες λεπτομέρειες και πολύ σπάνια μας κατευθύνει προς αυτές, ενώ η λογοτεχνία μας διδάσκει να τις παρατηρούμε. Αυτή η διδασκαλία είναι διαλεκτική. Η λογοτεχνία μας κάνει να παρατηρούμε καλύτερα τη ζωή· στην πορεία ασκούμαστε στην ίδια τη ζωή· πράγμα που με τη σειρά του μας κάνει να διαβάζουμε καλύτερα τη λεπτομέρεια στη λογοτεχνία· που με τη σειρά του μας κάνει καλύτερους αναγνώστες της ζωής, και ούτω καθεξής.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου του Τζέημς Γουντ: Πώς δουλεύει η λογοτεχνία, κυκλοφόρησε φέτος τον Απρίλιο από τις εκδόσεις Αντίποδες.

Μα δεν γίνεται διαφορετικά. Μόνο από τη λεπτομέρεια μπορούμε να καταλάβουμε το ουσιαστικό. Πρέπει να ξέρουμε όλες τις λεπτομέρειες, γιατί μόνο έτσι μπορούμε να καταλάβουμε τι είναι σημαντικό και θα διαφωτίσει τα πράγματα.

Ο διάβολος που κρύβεται στις λεπτομέρειες…

Το πρόσωπο του διαβόλου είχε κρύψει ο Ιταλός ζωγράφος Τζιότο, ένας από τους προδρόμους της Αναγέννησης, σε λεπτομέρεια φρέσκο που κοσμεί τη Βασιλική του Αγίου Φραγκίσκου στην Ασίζη, όπως ανακάλυψαν συντηρητές. Ο Εωσφόρος είχε «χωθεί» για τους τελευταίους επτά αιώνες στις πτυχές ενός σύννεφου και ήταν ουσιαστικά αόρατος διά γυμνού οφθαλμού.

Το πιο τρομακτικό με τους ανθρώπους
δεν είναι ότι γεννούν δολοφόνους,
χασάπηδες στρατηλάτες, στρατιώτες εκτελεστικών αποσπασμάτων,
πιλότους βομβαρδιστικών,
δεσμοφύλακες θαλάμων αερίων,
άντρες που μπήκανε στην πόλη των εχθρών
κι έλειωσαν τα κεφάλια των μωρών στον τοίχο.
Το πιο τρομακτικό είναι που συνηθίσαμε
τα αγάλματα των χασάπηδων στρατηλατών,
τις παρελάσεις των δολοφόνων στρατιωτών,
τις γιορτές που ονομάζουν ήρωες
εκείνους που έλειωσαν τα κεφάλια των μωρών
στον τοίχο.

Το πιο τρομακτικό είναι που συνηθίσαμε
κι εσύ κι εγώ.

Θανασης Τριαρίδης

Ταξιδεύοντας στην Σαρδηνία, στις απαρχές κάποιου χειμώνα, τη βρήκα τυλιγμένη μες σε υγρές συννεφιές και τη σιωπή της, αποκλεισμένη στην ερημιά της και στραμμένη στον εαυτό της. Κι έτσι την χάρηκα, τριγυρνώντας στην αγροτική καρδιά του νησιού, μακριά από τις πολύβουες και ματαιόδοξες παραλίες του καλοκαιριού που κατά ριπές τις μαστίζουν τα στίφη τ’ αδιάκοπα των Ευρωπαίων λουομένων· τώρα τις έδερναν, λες καθαρτικά, μοναχά τα κύματα κι οι νεροποντές.

Ύστερα από αρκετούς γύρους και περιπλανήσεις, κατέληξα και στην πρωτεύουσά της, το Κάλιαρι. Περπάτησα στην παλιά καστρόπολη που βίγλιζε στον λόφο, θεμελιωμένη γερά στα φαρδιά τείχη που την έζωναν. Διασχίζοντας το πέρασμα από ένα πύργο ορθωμένο ακόμη πανύψηλο και σχεδόν άθικτο, βγήκα προς τη θάλασσα, περνώντας κάτω από τη βαριά ξύλινη καστρόπορτα. Σωφυλλιασμένη με λωρίδες σίδερο, κρεμόταν ψηλά και μ’ αλυσένιες τροχαλίες καρφωνόταν κάποτε στο διάβα του πύργου, σφραγίζοντας το πέρασμα στο κάστρο. Σήμερα απλά σκούριαζε η σιδερένια επένδυσή της, μετέωρη στον αέρα.

Λίγο πιο κάτω, σ’ ένα παλιότερο κτήριο, πήραν τα μάτια μου μια έκθεση για την παραδοσιακή τέχνη του ψωμιού, που πλάθουν περίτεχνα για τις γιορτές και τα πανηγύρια του νησιού οι ντόπιοι, τόσο τα θρησκευτικά όσο κι αυτά του κύκλου της χαράς της ανθρώπινης ζωής. Περίεργη κι απρόσμενη έκθεση με όμορφα δείγματα, χαρακτηριστικά της τέχνης της αρτογλυπτικής των Σάρδων: ανθρωπάκια κουκλίστικα, εφταπόδαρες κυράδες για να μετράνε τη Σαρακοστή, κότες, πουλιά, σκαντζοχοιράκια, στεφάνια και λουλούδια, άνθινα σχέδια διακοσμητικά. Κι από δίπλα σε κάθε αρτογλυπτό ένα σημείωμα «non toccare». Εξύψωση σε τέχνη του πιο στοιχειακού, του πιο απλού υλικού της μεσογειακής διαβίωσης, του ψωμιού. Μια θαυμαστή αποθέωση της καθημερινής μετάληψης του άρτου του επιούσιου σε αρτο-ποίημα. Πλάι σ’ ένα από αυτά τα εκθέματα υπήρχε μεταφρασμένη στα ιταλικά η ωδή του Πάμπλο Νερούδα στο ψωμί. Έψαξα να τη βρω γυρισμένη στη γλώσσα μας και κάποτε ευτύχησα να πέσω στη –σχεδόν άγνωστη– μετάφραση του Άρη Δικταίου. Σήμερα, 16 Οκτωβρίου, που είναι παγκόσμια μέρα του ψωμιού, θεώρησα ιδανική και πρέπουσα τη συγκυρία για να τη μοιραστώ, μαζί με κάποιες φωτογραφίες από εκείνη την τέχνη, τη σάρδικη, της αρτογλυπτικής.

ΗΛΙΑΣ ΜΑΛΕΒΙΤΗΣ

Πηγή:neoplanodion.gr

 Ο ΒΟΔΙ, τ’ ἀ­λέ­τρι, ἡ ντε­νε­κε­δέ­νια γλά­στρα μὲ τὰ γε­ρά­νια, στὸ λι­α­κω­τὸ ὁ σπό­ρος κι ἡ Πα­να­γιὰ στὴν κό­χη. Εἰ­κό­νες ἀ­πὸ τὰ βά­θη τοῦ χρό­νου, τό­τε ποὺ οἱ ἄν­τρες φο­ροῦ­σαν φέ­σια κι οἱ γυ­ναῖ­κες φλυ­α­ροῦ­σαν ἀ­νέ­με­λα στὰ σκα­λο­πά­τια. Κι ἡ αἰ­ω­ρού­με­νη μυ­ρω­διὰ τῆς τσί­κνας (κά­που ψή­νε­ται μιὰ γί­δα), τὸ βου­η­τὸ τῶν ἐν­τό­μων, τὸ ντε­λά­λη­μα τοῦ γη­ραι­οῦ μά­γου μὲ τὰ θαυ­μα­τουρ­γὰ βο­τά­νια. Αὐ­το­κί­νη­το κα­νέ­να κι οἱ πο­λύ­χρω­μες γκα­ζὲς στὸ ρά­φι τοῦ παν­το­πω­λεί­ου ποὺ εἶ­ναι καὶ κα­πη­λει­ὸ κι ὅ­που μα­ζεύ­ον­ται οἱ χω­ρι­κοί, ὁ ἕ­νας τὸν ἄλ­λον νὰ κε­ρά­σει, μὲ τὸ σκύ­λο καὶ τὸ γά­το ὑ­πτί­ως νὰ κοι­μοῦν­ται μα­κα­ρί­ως.

 

ΜΑ͂Ρ­ΚΟΣ ΔΡΑ­ΓΟΎ­ΜΗΣ ΤΟΥ͂ ΦΙ­ΛΊΠ­Π

 

Οι εκλογές που ταρακούνησαν την παντοδυναμία της Ν.Δ. Το πρώτο μήνυμα δυσαρέσκειας για την κυβέρνηση Μητσοτάκη αλλά και τις επιλογές της ΝΔ στην αυτοδιοίκηση. Σημαντικά κερδισμένο το ΠΑΣΟΚ με τους δήμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης.

Αγρότες στα ορεινά δερβενοχώρια

Η ευφυΐα είναι η σύζυγος, η φαντασία είναι η ερωμένη και η μνήμη είναι η υπηρέτρια.

Βίκτωρ Ουγκό

Δεν αρκεί να μην λες ψέμματα. Πρέπει να λες την αλήθεια. Τουλάχιστον έτσι όπως την αντιλαμβάνεσαι εσύ.

Σκουρτα Βοιωτίας

Βαγγελης Θωμόπουλος, Κώστας Τσίρος, Αννα Καρακατσάνη, Θεόφραστος Λύχρος και πίσω ο Μίνος Μωϋσής

«Άλλαξε τις απόψεις σου, κράτα τις αρχές σου: άλλαξε τα φύλλα σου, κράτα ανέπαφες τις ρίζες σου.»

Βίκτωρ Ουγκώ, γνωστός για τα επικά του μυθιστορήματα, όπως “Οι Άθλιοι” και “Η Παναγία των Παρισίων”, συνδύασε επιδέξια τη ζωντανή αφήγηση με τον κοινωνικό σχολιασμό.

*Βασίλης Καραποστόλης καθηγητής επικοινωνίας και πολιτισμού