υπέροχα μέρη, αξίζει μια επίσκεψη!
ορεινός
Ορεινογραφίες
Με αφετηρία τη Πόμπια, φεύγουμε ακολουθώντας την παλιά διαδρομή προς το μοναστήρι Κουδουμά. Παλιά έκαναν τρεις μέρες να φτάσουν οι άνθρώποι απ’ το χωριό Πόμπια
Η οροσειρά Αστερούσια ή Κόφινας, ύψ. 1231μ., είναι μία μεγάλη σε μήκος αλλά χαμηλή οροσειρά της επαρχίας Μονοφατσίου, που οι πλαγιές της πέφτουν στο Λυβικό πέλαγος.
Με βάση το κεφαλοχώρι Πόμπια, οδηγούμεθα ανατολικά. Συναντάμε ένδειξη χωριό Αληθινή 2 χλμ. και Πλάτανος 7 χιλ. Θα καλύψουμε την παλιά διαδρομή, αυτή που έκαναν τότε με τα μουλάρια.
Καθώς διασχίζουμε το πεδίο, οι κορφές μπροστά μας είναι γυμνές με χαμηλή μακία, …. βράχια, με όμορφες γραμμές και σχήματα. Μια κορφή πάνω απ’ το χωριό Πόμπια είναι η Βίγλα 659 μ., Τσούρος 593 μ. Κ589 μ. και Βίγλα 685 μ. Το επόμενο χωριό είναι το Πέρι. Απ’ εδώ έχουμε μία πανοραμική άποψη της πεδιάδας της Μεσσαρά, με τις ελιές. Στην άκρη του χωριού Πέρι, τοποθεσία Δασάκι και συνεχίζουμε. Παλιά σπιτάκια, μικροί οικισμοί με πολλά παλιά στοιχεία ανάμεσά τους. Ξεχωρίζουν βρύσες, εκκλησιές, σπίτια μεσοπολέμου και παλιότερα χαμηλά ή αρχοντικά. Απ’ εδώ βγαίνουμε σε πιο κεντρικό δρόμο, όπου Πλάτανος 4 χλμ. και Λέντας 20 χιλ. Μοίρες 4 χιλ. και Μάταλα 20 χλμ. πίσω μας.
Στα Αστερούσια του νομού Ηρακλείου
Η περιοχή της οροσειράς Αστερούσια είναι πολύ ιστορικό κομμάτι από παλιά και στην αρχαιότητα ήταν ένα κομμάτι πολύ πυκνοκατοικημένο. Πίσω απ’ τα Αστερούσια βρίσκεται το επίνειον της Γόρτυνος Λεβήν, ο σημερινός Λέντας, με τα ερείπια του περίφημου αρχαίου Ασκληπιείου.
Συνεχίζουμε και περνάμε το χωριό Πλάτανος. Πλησιάζουμε το επόμενο χωριό Πλώρα, 2 χλμ. δεξιά στην εκκλησία, και τα κορίτσια, που ρωτάμε για τον Κόφινα μάλλον τα μπλέξαμε!. Ακολουθούμε την οδό Αστερουσίων και διασχίζουμε το χωριό. Είναι ωραίο χωριό με παλιά σπίτια άλλα ερειπωμένα, γερό χωριό καμωμένο από πέτρα. Στην συνέχεια φτάνουμε σε διασταύρωση, όπου έχουμε δεξιά ένδειξη για το χωριό Αντισκάρι 11 χλμ. και Πλατιά Περάματα 17 χλμ. (μέσω Αγίου Κυρίλλου). Στην ευθεία, Απεσωκάρι 1 χλμ. Για Λέντα πάει αριστερά, διχαλώνει. Βγαίνουμε από το χωριό Πλώρα και διαβάζουμε Μιαμού 11 χλμ. (από τον κόμβο του χωριού Απεσωκάρι), Κρότος 14 χιλ. Λέντας 25 χλμ. στα δεξιά. Αγιος Κύριλλος 7 χλμ., και Μονή Απεζανού 10 χλμ. πίσω μας. Συνεχίζουμε αριστερά στον κόμβο για το χωριό Απεσωκάρι, όπου και φτάνουμε. Κάνουμε φώτο της εκκλησίας της Παναγίας και το παλιό εργοστάσιο, σήμερα καφενείο (ανακαινισμένο), στενόμακρο και πίσω ο ορεινός όγκος των Αστερουσίων. Στην συνέχεια φτάνουμε στο χωριό: Φλιαθιάκες και ένδειξη για Βασιλικά Ανώγεια, ευθεία επάνω 3 χλμ. Φτάνουμε στο χωριό Βασιλικά Ανώγεια και στην είσοδο του χωριού, επάνω δεξιά συστάδα από παλιά σπίτια εντυπωσιακά. Δίπατα σπίτια με οντά, πολύ όμορφα. Στην συνέχεια περνάμε το χωριουδάκι Καμβύλα, σπίτια παλιά με αυλές, και γεμάτα παλιά στοιχεία που κρατούν ακόμη την εικόνα τους. Οι πόρτες, τα παράθυρα, τα ρείθρα τους, στοιχεία πολύ εντυπωσιακά που αμέσως ξεχωρίζουν. Να όπως αυτό το παλιό λιοτρίβι, πέτρα, η γούρνα και πιο κει η θολωτή διπλή βρύση-στέρνα. Αυτές οι βρύσες είναι πολύ αξιόλογες, εντυπωσιακές, με στοιχεία ανατολής και ενετικά. Φωτογραφίζω την πόρτα του 1919, όπως γράφει. Εντυπωσιακές καμινάδες στα σπιτάκια. Φτάνω στο χωριό Βασιλική, όπου στη συνέχεια συναντάμε κόμβο και διαβάζουμε: Κρότος 8 χιλ. και Λέντας 15 χιλ. Ενδεικνυόμενη διαδρομή: για σύντομη και «καθαρή» προσέγγιση της κορφής των Αστερουσίων, Κόφινας, ύψ. 1.231 μ. είναι: Μοίρες – Άγιοι Δέκα και απ’ εκεί στην Βαγιονιά – Λούκια – Καπετανιανιά, απ’ όπου πορεία για την κορφή Κόφινας των Αστερουσίων.
Οδηγούμεθα στο χωριό Λούκια, δεξιά 8 χιλ. Μπαίνουμε στο χωριό, που είναι απλωμένο, στους πρόποδες της οροσειράς και από πάνω αριστερά υπάρχει ένα εντυπωσιακό βραχώδες σύμπλεγμα, το Μάρμαρο, ύψ. 900μ. Στη συνέχεια συναντάμε πινακίδα, που αναφέρει: Ασήμι 15 χιλ. Και Πύργος 20 αριστερά. Κουμάσα 2 χιλ δεξιά, συνεχίζουμε ευθεία, όπου Καπετανιανά 8 χιλ. και Άγιος Ιωάννης 15 χιλ. Διαβάζουμε πινακίδα σχετικά με τις εργασίες διάνοιξης και βελτίωσης του δρόμου: Λούκια – Καπετανιανά 36.000.000 δρχ. Το πεδίον είναι γυμνό, αλλά όμορφο, θυμάρι και χαμηλή βλάστηση, ντάλα καλοκαίρι, δύο αρπακτικά πετούν από ψηλά μας στην κορφή. Ανεβαίνουμε πια στην οροσειρά των Αστερουσίων, σε καινούργια άσφαλτο, εκκλησάκι, άσπρο θολωτό. Εντυπωσιακά φοντάρουν αυτά τα κτίσματα στο σκληρό – γυμνό και παράξενο ολόγυρα πεδίο και πίσω τα χαρακτηριστικά βράχια Μάρμαρο. Στη συνέχεια συναντάμε βρυσούλα, Στυλιανός Αποστολάκης, 1991, όμορφη, παλιά δεξιά στον δρόμο. Γίδια γύρο μας, φωτογραφίζουμε την κορφή του Κόφινα. Απ’ εδώ ένας δρόμος φεύγει και οδηγεί αριστερά στο εκκλησάκι και πιο πίσω η εντυπωσιακή κορφή Κόφινας.
Όρνια στα Αστερούσια
Φτάνουμε στο χωριό Καπετανιανά, ένα πολύ όμορφο χωριό, ορεινό, που κρατάει ακόμη τα στοιχεία του απομονωμένου χώρου. Οικισμός με σπίτια παλιά, πέτρινα, γκρέμια, μπαχτσέδες, και ένας δρόμος – πάει δεν πάει – κατά μήκος του φαραγγιού, που βγάζει στην παραλία της εκκλησίας του Αγίου Ιωάννου. Απ’ το χωριό και κάτω, πεζούλια κλιμακωτά, βγαίνει σε ρεματιά, όαση από βλάστηση (παρουσία νερού), μονοπάτι παλιό, κάνει σκάλα και καταλήγει στον Άγιο Ιωάννη. Συνεχίζουμε πάνω απ’ το χωριό και κινούμεθα προς την ψηλή κορφή, μέσω χωματόδρομων, όπου η πορεία μας γίνεται μέσα από δρόμους που ελίσσονται επί της κορυφογραμμής. Καθώς κινούμεθα ανατολικά, πέφτουμε πάνω σε κοινωνία από 80! Όρνια (προσπάθησα να τα μετρήσω) τους μέτρησα τους γυπαετούς, δίπλα στην ποτίστρα. Εδώ πρέπει να είναι μία απ’ τις κυριότερες εστίες συγκέντρωσης των αρπακτικών, όπου ο τόπος απομονωμένος, τα κρατάει. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό, ποτέ άλλοτε δεν είχα δει τόσα πολλά αρπακτικά, να είναι καθισμένα στην ποτίστρα και πηγή στην και μόλις σκάμε μύτη αμέριμνοι – πού να φανταστούμε τι μας περίμενε δίπλα μας – νάσου και απογειώνονται όλα, μαύρισε ο ουρανός, σκοτείνιασε ο τόπος, καθώς είναι μεγάλα πουλιά. Το εντυπωσιακά ωραίο ήταν ότι πετούσαν χαμηλά, σχετικά κοντά μας Απίστευτες εικόνες, μείναμε εκεί αποσβολωμένοι, αμίλητοι..
Συνεχίζουμε επί της κορυφογραμμής, όπου συναντάμε ξύλινη πινακίδα, που αναφέρει Κουδουμά αριστερά και δεξιά ένδειξη για την ανάβαση της κορφής. Φτάνοντας στο τέλος της δεξιάς πορείας μας, όπου ξωκλήσι, απ’ εδώ θα ανέβουμε στην κορυφή του Κόφινα Αστερουσίων.
Σύγκριση στα Αστερούσια
Ανάβαση κορφή Κόφινας 1.231μ. Αστερουσίων,
Ακολουθώντας τα σημάδια, αρχικά ανεβαίνουμε ένα σαθρό πετρώδες πεδίο μέχρι να φτάσουμε στα ριζά των βράχων. Η διαδρομή είναι σημαδεμένη και εντυπωσιακή, διότι θυμίζει κάτι από όρος Σινά και κάποια απ’ τα βουνά της Ελλάδας, όπου τα τελευταία μέτρα για την κορφή, χρειάζεται να βάλει κανείς και το χέρι του. Είναι σημαδεμένη με μεγάλα σημάδια η πορεία – όπου αυτή γίνεται ανάμεσα από βράχια – ανεβαίνοντας και περνώντας «πόρτες» διαδοχικές. Η διαδικασία της ανάβασης, απ’ τα ριζά των βραχωμάτων κρατά 00.20 – 00.30ω. και ακολουθώντας τα σημάδια σε φέρνει στο επάνω ομαλό πλάτωμα της κορφής, όπου εξωκλήσι πολύ όμορφο. Λόγω του ότι είναι νότια και αμέσως μετά την θάλασσα, ο καιρός το πιάνει και γι’ αυτό διαθέτει και αλεξικέραυνο. Το μέρος είναι εντυπωσιακά όμορφο, καθώς στα πόδια σου απλώνονται όλα τα νότια παράλια της Κρήτης, κάτω φαίνεται η όαση που φωλιάζει το μοναστήρι του Κουδουμά και πάει λέγοντας. Το εκκλησάκι είναι αφιερωμένο στον Τίμιο Σταυρό.
Επιστρέφουμε απ’ την κορφή του Κόφινα, απ’ την ίδια διαδρομή και κατεβαίνουμε στο εκκλησάκι της βάσης. Εδώ σταματούν οι προσκυνητές, που έρχονται στη γιορτή του Σταυρού για να ανέβουν στην κορφή του. Οικογένειες, παιδιά έχουν τάμα και πραγματώνουν κάθε χρόνο την ανάβαση στην κορφή, σκαρφαλώνοντας μέσα απ’ το βραχώδες πεδίο, γι’ αυτό και τα σημάδια στα βράχια, είναι ανθρώπινα, δεν είναι ορειβατικά.
Καλή η κορυφή αλλά το μάτι μας έσκυψε χαμηλά στην ρεματιά, εκεί που είναι το μοναστήρι του Κουδουμά.
Συνεχίστε την ανάγνωση του “Στον Κόφινα, 1.231μ. Αστερουσίων Ν. Ηρακλείου (Ορεινογραφίες)”