– Είναι αναγκαίες οι ιδεολογίες στη σύγχρονη εποχή;

– Απολύτως! Χρειάζεται πολλή ιδεολογία για να ενθαρρύνεις τους ανθρώπους να πιστεύουν σε πράγματα που έχουν σχεδιαστεί για να τους προσαρμόσουν σε αυτό το είδος πολιτικού και οικονομικού συστήματος. Οι ιδεολογίες είναι απολύτως ζωτικής σημασίας. Θέλω να πω, οι άνθρωποι δεν κάνουν πράγματα επειδή αναγκάζονται να τα κάνουν υπό την απειλή όπλου, αλλά κάνουν πράγματα επειδή τα πιστεύουν πραγματικά. Επομένως έχουμε ένα κρίσιμο πρόβλημα όταν μιλάμε για ψυχολογία, επειδή πολλοί άνθρωποι αγοράζουν αυτές τις ιδέες περί ψυχολογίας και τις χρησιμοποιούν στην καθημερινή τους ζωή. Ετσι γίνονται μέρος τους και αποκτούν ζωτικό ρόλο στη λειτουργία της ζωή τους. Αυτό είναι ένα πραγματικό πρόβλημα.

Απόσπασμα συνέντευξης του καθηγητή Ιαν Πάρκερ στην «Κ»

Σε δύο κατάμεστες αίθουσες της Αθήνας, ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Λέστερ, ψυχαναλυτής και «αντι-ψυχολόγος» δρ Ιαν Πάρκερ παρουσίασε πριν από λίγο καιρό το νέο του βιβλίο (το συνυπογράφει με τον καθηγητή Νταβίντ Παβόν-Κουέγιαρ) υπό τον τίτλο «Ψυχανάλυση και Επανάσταση: Κριτική Ψυχολογία για τα κινήματα απελευθέρωσης» (εκδόσεις Oposito). Ακολουθώντας το ρεύμα της «αντι-ψυχολογίας», που συχνά συναντάμε στα έργα του Καντ και του Μπολζάνο, ο καθηγητής Πάρκερ έμεινε επί ώρες να συνομιλεί με το ένθερμο ακροατήριό του για την αλλοτρίωση των αξιών και την κατάσταση της ψυχολογικοποίησης στην οποία έχουν περιέλθει οι κοινωνίες.

Ίσως ο Θεός θέλει να συναντήσετε πολλούς λάθος ανθρώπους, πριν γνωρίσεις το σωστό, έτσι όταν αυτό συμβεί να είσαι ευγνώμων…

Gabriel Garcia Marquez

«Σοφόν τὸ σαφές, οὐ τὸ μὴ σαφές»

Ευριπίδης

 Μάλτα – “Προπύλαιον της τιμής η μάθησις”:

Στο Πανεπιστήμιο της Μάλτας, η επιγραφή τονίζει την αξία της μάθησης ως θεμέλιο της αρετής.

ΔΕΝ ΦΤΑΙΝΕ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΗΜΕΡΑ ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΡΩΤΕΥΘΟΥΝ, ὅταν ταυτίζουν τὸν ἔρωτα μόνο μὲ τὴ χρήση τοῦ ἄλλου. Δὲν φταῖνε, γιατὶ δὲν ἀσκήθηκαν ποτὲ στὴ σχέση, δὲν ξέρουν νὰ σχετίζονται, κάθε ἐπιθυμία τους ἐκπληρώνεται πατώντας ἕνα κουμπί. Δὲν ἔμαθαν νὰ μοιράζονται τὸ θέλημά τους, νὰ βγαίνουν ἀπὸ τὸ ἐγώ τους. Ξέρουν μόνο τὴ χρήση, ὄχι τὴ σχέση, μόνο τὰ χρήματα, ὄχι τὰ πράγματα.

Ο Χρήστος Γιανναράς (10 Απριλίου 1935) καθηγητής φιλοσοφίας και συγγραφέας.

Στην ομάδα και οι αξέχαστοι Κοντομηνάς και Καπουράνης

Στη μυθολογία Λαίλαπα ή Λαίλαψ ήταν το σκυλί που δημιούργησε ο Ήφαιστος για λογαριασμό του Δία.
Επικρατεί η άποψη ότι ήταν θηλυκό, μερικοί όμως θεωρούν ότι το σκυλί ήταν αρσενικό.
Είχε το χάρισμα να πιάνει όποιο θήραμα κυνηγούσε χωρίς να λαθεύει ποτέ.

.

 

Φλυαρία: Τι «κρύβει» η ανάγκη κάποιου να μιλά… ακατάπαυστα;

Γιατί κάποια άτομα αρέσκονται στη φλυαρία; Και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να τα διαχειριστούμε;

ΚείμενοΦαίη Βάκρινου

Παρατηρώντας τον κόσμο, αν μη τι άλλο, μόνο ανιαρός δεν θα λέγαμε πως είναι. Τόσα πολλά ζευγάρια μάτια με διαφορετικούς χαρακτήρες και συμπεριφορές. Ως προς την έκφραση των σκέψεων που καλώς ή κακώς κατακλύζουν αν όχι όλους, τουλάχιστον τους περισσότερους από εμάς καθημερινά, κάποιοι είμαστε λακωνικοί, άλλοι πάλι σχεδόν αμίλητοι και βέβαια υπάρχουν και εκείνοι που χαρακτηρίζονται από φλυαρία.

Τι κάνουμε όταν ο σύντροφος, ο συνάδελφος, ο φίλος μας, το παιδί μας, δεν σταματούν να μιλούν;

Άραγε ένας… πολυλογάς, ακούει;

Όλοι γνωρίζουμε ένα τέτοιο άτομο. Που φαίνεται να μιλά χωρίς να ακούει. Που δείχνει να πιστεύει πως αυτό που έχει να πει είναι τόσο συναρπαστικό για τους άλλους, όσο για τον ίδιο.

Τα άτομα που τείνουν να μιλούν ακατάπαυστα φαίνεται να αναζητούν ακόμα αυτό που λέμε «ισορροπία». Αν δεν έχουν όμως κατακτήσει τη δεξιότητα της ενεργητικής ακρόασης, είναι προτιμότερο να μην το παίρνουμε προσωπικά. Στιγμές στιγμές, ένας πολυλογάς δεν ακούει ούτε τον ίδιο του τον εαυτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να συνδεθεί σε βάθος με τους ανθρώπους γύρω του. Ίσως απλά δυσκολεύεται να αναγνωρίσει τις διαθέσεις και τις αποκρίσεις των ακροατών του.

Μερικοί άνθρωποι μιλούν για τον εαυτό τους επειδή πιστεύουν ότι είναι πιο ενδιαφέροντες από τους άλλους. Αλλά πολλοί, κατακλύζονται από τα δικά τους συναισθήματα και προσπαθούν να τα απομακρύνουν μιλώντας.

Πόσοι από εμάς ακούμε πραγματικά;

Παρότι αναπτύσσουμε αυτόματα την ικανότητα να ακούμε, η ακρόαση δεν είναι και τόσο απλή διαδικασία. Τουλάχιστον όσον αφορά την επικοινωνία μας με τους άλλους. Αφορά την επεξεργασία σύνθετων ακουστικών σημάτων και αποτελεί «εργαλείο» μάθησης.

Μια καλή επικοινωνία χαρακτηρίζεται από δούναι και λαβείν. Από ακρόαση και από ομιλία με βάση τον αμοιβαίο σεβασμό και τη φροντίδα του ενός για τα συναισθήματα του άλλου. Δεν είναι λίγα τα άτομα που δεν είναι σε θέση να συμμετάσχουν σε αυτόν τον διαδραστικό ρυθμό. Όχι απαραίτητα επειδή δεν τα ενδιαφέρει. Αλλά επειδή συχνά δεν μπορούν να ανεχθούν τα συναισθήματα που μπορεί να προκύψουν καθώς ακούν ένα άλλο άτομο.

5 απλές βοηθητικές κινήσεις

#1 Ακούστε αλλά όχι για πολύ

Καθώς ακούτε το άλλο άτομο, προσπαθήστε να καταλάβετε τι προσπαθεί να σας επικοινωνήσει: Είναι η παρατεταμένη ομιλία μια έκφραση θαυμασμού προς το πρόσωπό σας; Μια σκέψη που δεν μπορεί να βγει από το μυαλό του; Ένα συναίσθημα που δεν μπορεί να διαχειριστεί;

#2 Αφού ακούσετε για λίγο, ρωτήστε το άλλο άτομο αν θα το πείραζε να το διακόψετε

Εάν σας αρνηθεί, αφήστε το να ολοκληρώσει τη σκέψη του για ένα θέμα αλλά μετά διακόψτε το μόλις αρχίσει να μιλά για ένα άλλο.

#3 Όταν διακόπτετε, αναφέρετε κάτι που σας έχει πει

Κάτι απλό, επίκαιρο και κατά προτίμηση θετικό.

#4 Μην σταματήσετε σε ένα απλό σχόλιο

Εμπλουτίστε τη σχετική συζήτηση με κάποια δική σας εμπειρία που θα κάνει το άλλο άτομο να αισθανθεί πως το καταλαβαίνετε. Μια ανάμνηση ενός παρόμοιου γεγονότος, ένα κοινό συναίσθημα, μια αστεία ιστορία, κάτι που σας δίνει την ευκαιρία να μοιραστείτε τις εμπειρίες σας.

#5 Σταματήστε τη συζήτηση όταν διαρκεί πολύ

Δεν είναι κακό να λέτε σε κάποιον που ακούτε για περισσότερο χρόνο από ό,τι έχετε ή θέλετε να διαθέσετε ότι λυπάστε αλλά έχετε δουλειά και θα μιλήσετε αργότερα. Σε κάθε περίπτωση, έχετε το δικαίωμα να προστατεύσετε τα όριά σας.

 

«Το μαύρο πρόβατο» (La pecora nera) είναι ένα μικρό διήγημα-αλληγορία του Ιταλού πεζογράφου και δημοσιογράφου Ίταλο Καλβίνο (1923-1985). Γράφτηκε στην Ιταλία στα τέλη της φασιστικής περιόδου, εκδόθηκε οκτώ χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα, το 1993, στη συλλογή διηγημάτων Λίγο πριν πεις «Εμπρός» (Prima che tu dica “Pronto”, ed. Mondadori).

«Υπήρχε μια χώρα όπου όλοι ήταν κλέφτες.

Τη νύχτα κάθε κάτοικος έβγαινε με αντικλείδια κι ένα φανάρι και πήγαινε να διαρρήξει το σπίτι ενός γείτονα. Επέστρεφε την αυγή φορτωμένος κι έβρισκε το σπίτι του διαρρηγμένο. Κι έτσι όλοι ζούσαν αρμονικά και χωρίς προβλήματα, αφού ο ένας έκλεβε τον άλλον, κι αυτός έναν άλλον ακόμα και ούτω καθεξής, μέχρι να έρθει η σειρά του τελευταίου που έκλεβε τον πρώτο.

Το εμπόριο σε εκείνη τη χώρα ασκείτο με τη μορφή της απάτης, τόσο από την πλευρά εκείνου που πουλούσε όσο και από την πλευρά εκείνου που αγόραζε. Η κυβέρνηση ήταν μια εταιρία που εγκληματούσε σε βάρος των πολιτών, και οι πολίτες, από τη μεριά τους, νοιάζονταν μόνο να εξαπατούν την κυβέρνηση. Έτσι η ζωή συνεχιζόταν χωρίς δυσκολίες, και δεν υπήρχαν ούτε πλούσιοι ούτε φτωχοί.

Τότε, κανείς δεν ξέρει πώς, βρέθηκε στη χώρα ένας τίμιος άνθρωπος. Τη νύχτα, αντί να βγαίνει με τον σάκο και το φανάρι, έμενε στο σπίτι του να καπνίζει και να διαβάζει μυθιστορήματα. Έρχονταν οι κλέφτες, έβλεπαν το φως αναμμένο και δεν ανέβαιναν.

Αυτή η κατάσταση διήρκεσε για λίγο· μετά έπρεπε να τον κάνουν να καταλάβει ότι εάν ήθελε να ζει χωρίς να κάνει τίποτα, αυτός δεν ήταν λόγος να μην αφήνει τους άλλους να κλέβουν. Για κάθε νύχτα που αυτός περνούσε στο σπίτι του, μία οικογένεια δεν έτρωγε την επόμενη ημέρα.

Μπροστά σε αυτά τα επιχειρήματα, ο τίμιος άνθρωπος δεν μπορούσε να εναντιωθεί. Άρχισε κι αυτός να βγαίνει το βράδυ και να γυρίζει την αυγή, όμως, να κλέψει δεν πήγαινε. Τίμιος ήταν, δεν υπήρχε τίποτα να κάνει. Πήγαινε μέχρι τη γέφυρα κι έμενε να κοιτάζει το νερό να περνάει από κάτω. Επέστρεφε στο σπίτι του και το έβρισκε διαρρηγμένο.

Σε λιγότερο από μία εβδομάδα, ο τίμιος άνθρωπος βρέθηκε απένταρος, χωρίς να έχει τίποτα να φάει, με το σπίτι άδειο. Όμως, μέχρι εδώ, μικρό το κακό, γιατί η ευθύνη ήταν δική του. Το πρόβλημα ήταν ότι με αυτόν τον τρόπο που έπραττε δημιουργείτο ένα χάος. Γιατί άφηνε τους άλλους να του κλέβουν τα πάντα, ενώ αυτός δεν έκλεβε κανέναν· έτσι, υπήρχε πάντα κάποιος που επιστρέφοντας την αυγή στο σπίτι του το έβρισκε άθικτο γιατί ήταν το σπίτι που έπρεπε να διαρρήξει αυτός.

Γεγονός είναι ότι μετά από λίγο, εκείνοι που δεν έπεφταν θύματα κλοπής βρέθηκαν να είναι πιο πλούσιοι από άλλους και να μη θέλουν πλέον να κλέβουν. Κι αυτοί που πήγαιναν να κλέψουν το σπίτι του τίμιου ανθρώπου, το έβρισκαν πάντα άδειο· έτσι γίνονταν φτωχοί. Εν τω μεταξύ, εκείνοι που έγιναν πλούσιοι απέκτησαν κι αυτοί τη συνήθεια να πηγαίνουν τη νύχτα στη γέφυρα να κοιτάζουν το νερό που περνούσε από κάτω. Αυτό μεγάλωσε το χάος, γιατί υπήρξαν πολλοί άλλοι που έγιναν φτωχοί.

Τότε, οι πλούσιοι είδαν ότι, με το να πηγαίνουν τη νύχτα στη γέφυρα, θα γίνονταν φτωχοί μετά από λίγο. Και σκέφτηκαν: «Να πληρώσουμε τους φτωχούς να πηγαίνουν να κλέβουν για λογαριασμό μας». Έκαναν τα συμβόλαια, ορίστηκαν οι μισθοί, τα ποσοστά· φυσικά, πάντα κλέφτες ήταν, και προσπαθούσαν να εξαπατήσουν οι μεν τους δε. Όμως -όπως συνήθως συμβαίνει- οι πλούσιοι γίνονταν πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι.

Υπήρχαν πλούσιοι τόσο πλούσιοι που δεν είχαν πια ανάγκη να κλέβουν και να βάζουν άλλους να κλέβουν για να συνεχίζουν να είναι πλούσιοι. Όμως, εάν σταματούσαν να κλέβουν, θα γίνονταν φτωχοί γιατί οι φτωχοί τούς έκλεβαν. Πλήρωσαν, λοιπόν, τους πιο φτωχούς από τους φτωχούς για να προφυλάσσουν την περιουσία τους από τους άλλους φτωχούς, κι έτσι ίδρυσαν την αστυνομία και δημιούργησαν τις φυλακές.

Με αυτόν τον τρόπο, λίγα μόλις χρόνια μετά την άφιξη του τίμιου ανθρώπου, κανείς δεν μιλούσε πια για κλοπές, αλλά μόνο για πλούσιους ή φτωχούς, παρότι ήταν πάντα όλοι κλέφτες. Τίμιος υπήρξε μόνο εκείνος ο ένας που πέθανε σύντομα. Από πείνα».

Μετάφραση: Μαρία Π. Βαγγέλη

Ο Ίταλο Καλβίνο (1923-1985) γεννήθηκε στην Κούβα, αλλά σε νεαρή ηλικία εγκαταστάθηκε με τους γονείς του στην Ιταλία. Το 1943 προσχωρεί στους παρτιζάνους της ιταλικής αντίστασης. Πρωτοεμφανίστηκε στα ιταλικά γράμματα το 1947 με το μυθιστόρημα “Το μονοπάτι με τις αραχνοφωλιές” με θέμα την Αντίσταση, θέμα που πραγματεύεται και στο επόμενο βιβλίο του, μια συλλογή από διηγήματα με γενικό τίτλο “Τελευταίο έρχεται το κοράκι”. Ακολουθεί η τριλογία που τον έκανε διάσημο, τρία σύντομα μυθιστορήματα που συνθέτουν τον κύκλο “Οι πρόγονοί μας: Ο διχασμένος υποκόμης”, “Ο αναρριχώμενος βαρόνος” και “Ο ανύπαρκτος ιππότης”. Ακολουθεί, το 1956, μια συλλογή ιταλικών λαϊκών παραμυθιών που μετέγραψε ο συγγραφέας με τον τίτλο “Ιταλικοί μύθοι”, ενώ δυο χρόνια αργότερα εκδίδει τα “Διηγήματα”, συλλογή που περιέχει και την πολύ γνωστή ενότητα διηγημάτων “Οι δύσκολοι έρωτες”. Ακολουθούν δύο σύντομα μυθιστορήματα, το “Μαρκοβάλντο ή οι εποχές στην πόλη” και το “Η μέρα ενός εκλογικού αντιπροσώπου” (1963) που ολοκληρώνουν τη “νεορεαλιστική” του φάση. Το 1965 και το 1967 εκδίδει δύο συλλογές “φανταστικών” διηγημάτων με τίτλους “Τα κοσμοκωμικά” και “Ταυ με μηδέν”, ενώ το 1969 εκπλήσσει όλο τον κόσμο με το “Κάστρο των διασταυρωμένων πεπρωμένων”. Ακολουθούν τα έργα “Οι αόρατες πόλεις” (1972), “Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης” (1979) και “Πάλομαρ” (1983). Μετά το θάνατό του εκδόθηκαν τα έργα “Κάτω απ’ τον ιαγουάρο ήλιο”, “Σχετικά με το παραμύθι” (δοκίμιο), “Αμερικανικά μαθήματα” (δοκίμιο), “Ο δρόμος του Σαν Τζιοβάνι”, “Γιατί να διαβάζουμε τους κλασικούς” (δοκίμιο) και “Πριν να πεις “εμπρός”.

• Πίνακας: Jan Bedijs Tom (1813-1894)

Η γνωστή ρητορική φράση από τον Επιτάφιο του Περικλή, «Φιλοκαλούμεν μετ’ ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας» (= αγαπάμε το ωραίο με απλότητα και φιλοσοφούμε χωρίς μαλθακότητα), αναγράφεται στο πανεπιστήμιο Queensland της Αυστραλίας.

Η ζωή είναι ωραία, αλλά τα ‘χει με άλλον!