ΦΕΙΔΙΑΣ: Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΓΛΥΠΤΗΣ ΜΕ ΤΟ ΘΛΙΒΕΡΟ ΤΕΛΟΣ

 

Ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της αρχαιότητας, ήταν αναμφίβολα ο Φειδίας. Γεννήθηκε στα τέλη του 6ου π. Χ. αιώνα ή στις αρχές του 5ου π. Χ. αιώνα. Το όνομά του είναι στενά συνδεδεμένο με εκείνο του Περικλή. Ο Περικλής του ανέθεσε τη γενική επιστασία της καλλιτεχνικής διακόσμησης των κτισμάτων της Ακρόπολης και κυρίως του Παρθενώνα. «Πάντα διείπε και πάντων επίσκοπος ήταν αυτώ» [τω Περικλεί].

Ο Φειδίας φιλοτέχνησε και το περίφημο χρυσελεφάντινο άγαλμα της Παρθένου Αθηνάς (438 π. Χ.). Όμως, πολιτικοί αντίπαλοι του Περικλή κατηγόρησαν τον Φειδία ότι είχε υπεξαιρέσει μέρος του ελεφαντοστού και του χρυσού του αγάλματος. Ο Φειδίας όμως, αποσπώντας χωρίς να προκαλέσει καμία ζημιά, τον χρυσό χιτώνα του αγάλματος και ζυγίζοντάς τον, απέδειξε τη συκοφαντία. Οι εχθροί του όμως, τον μήνυσαν και για ασέβεια, θεωρώντας πως απεικόνισε τον Περικλή και τον εαυτό του, ως «πρεσβύτη θαλερό» μάλιστα, στην ασπίδα της Θεάς. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, φυλακίστηκε και πέθανε στη φυλακή από ασθένεια ή από δηλητήριο που του έδωσαν ύπουλα οι εχθροί του Περικλή.

Σύμφωνα όμως με άλλη εκδοχή, δεν φυλακίστηκε αλλά φυγαδεύτηκε και πήγε στην Ηλεία, όπου κατασκεύασε το περίφημο χρυσελεφάντινο άγαλμα του Ολυμπίου Διός και σκοτώθηκε από τους Ηλείους αφού καταδικάστηκε σε θάνατο για δεύτερη φορά για παρόμοια αιτία.

Και πάλι δημιουργούνται προβλήματα σχετικά με το ποιο από τα δύο αγάλματα (του Δία ή της Αθηνάς) φιλοτεχνήθηκε νωρίτερα. Ο ναός του Ολυμπίου Δία, ολοκληρώθηκε το 456 π. Χ. Πιθανότατα ο Φειδίας εργάστηκε στην Ηλεία, επέστρεψε στην Αθήνα μετά από πρόσκληση του Περικλή και τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Ηλεία. Ο Παυσανίας αναφέρει ότι το άγαλμα του Ολυμπίου Διός έφερε την υπογραφή του Φειδία και οι Ηλείοι τίμησαν τους απογόνους του με το αξίωμα των Φαιδρυντών, των καθαριστών του αγάλματος του Δία.