Τα θηλυκά ουσιαστικά σε –ια, -εια γράφονται με «ει» όταν προέρχονται από ρήμα, αλλά γράφονται με «ι» όταν προέρχονται από ουσιαστικό. Π.χ. ειδωλολατρία, πρωτοπορία κ.λπ. (και όχι σε -εία), διότι προέρχονται από ουσιαστικά (ειδωλολάτρης, πρωτοπόρος) και όχι από ρήματα.

• Λατρεία, αλλά αρχαιολατρία, ειδωλολατρία, τυπολατρία
• Πορεία, αλλά αεροπορία, πεζοπορία, πρωτοπορία
• Καπηλεία, αλλά αρχαιοκαπηλία, πατριδοκαπηλία
• Ανδρεία, αλλά ανανδρία
• Θρησκεία, αλλά ανεξιθρησκία
• Η καθιερωμένη -και σωστή- ορθογραφία για εταιρεία και πειρατείαείναι με -εία (λόγω αρχ. προέλευσης)

Οι προπαροξύτονες λέξεις γράφονται με -εια (ευγένεια, ενέργεια, ακρίβεια) με κάποιες εξαιρέσεις (ομόνοια, πρόνοια)
Υπάρχει η άποψη ότι και οι λέξεις κατασκοπεία, συνοδεία θα πρέπει να γράφονται με -ια (προερχόμενες αντίστοιχα από τα κατάσκοπος, συνοδός και όχι από τα κατασκοπεύω, συνοδεύω). Έχει καθιερωθεί όμως ο τύπος σε -εια, και αυτό πρέπει να θεωρείται το σωστό.

Πεινούσαμε στης γης την πλάτη,
σα φάγαμε καλά
πέσαμε εδώ στα χαμηλά
ανίδεοι και χορτάτοι.

(«Οι σύντροφοι στον Άδη», Στροφή – 1931)

η λίμνη του Μόρνου από τις κορφές της Γκιώνας

Ναι, τελείωσες το πτυχίο σου, έκανες και το μεταπτυχιακό σου. Είσαι πλέον μορφωμένος; Όχι απαραίτητα.

Οι περισσότεροι «σοφοί» που πέρασαν από αυτό τον πλανήτη, δεν έγιναν σοφοί από τις γνώσεις που έλαβαν σε σχολεία και πανεπιστήμια, ούτε και απέδειξαν την αξία τους μέσω ενός χαρτιού αλλά μέσα από τα βιώματά τους και τις αξίες που καλλιέργησαν και άφησαν ως παρατάθηκες και βέβαια δίνοντας το καλό παράδειγμα στους υπολοίπους.

Ο Αριστοτέλης έλεγε: Ο μορφωμένος διαφέρει από τον αμόρφωτο, όσο ο ζωντανός από τον νεκρό!

…φαίνεται ότι είναι ωραία να έχεις χρήμα, σκάφος, πολυτελές αυτοκίνητο και να γυρνάς τον κόσμο αλλά τελικά αν δεν έχεις γη και φυτά να καλλιεργείς και να παράγεις την τροφή σου, πλούσιος δεν μπορείς να λογίζεσαι, ούτε να νιώσεις, αν έχεις στοιχειώδη προσωπική καλλιέργεια.
Πλούσιος λοιπόν δίχως καλλιέργεια γης, ψυχής και πνεύματος, πλούσιος δεν λογάται….

..κρύβουν από πίσω αυτά τα 4 χαρακτηριστικά προσωπικότητας….

Όλοι έχουμε βρεθεί σε μια τέτοια συνάντηση με ανθρώπους: Έχουν ένα τέλειο χαμόγελο, ένα υπέροχο γέλιο και (μέχρι στιγμής) είναι πολύ ευγενικοί μαζί σου. Το μόνο αρνητικό: Κάθε φορά που περνάει ο σερβιτόρος, είναι αγενείς. Είναι «χύμα», δεν λένε παρακαλώ ή ευχαριστώ, και του δίνουν εντολές σαν κακό αφεντικό!

Να προσέχετε τέτοιου είδους ανθρώπους. Συνήθως, έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που τους κάνουν όπως είναι. Και αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να λειτουργήσουν αρνητικά σε μια μια οποιαδήποτε σχέση, επαγγελματική ή προσωπική.

Ας δούμε ποια είναι αυτά τα χαρακτηριστικά…

1) Έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους

Ναι, πρέπει να πιστεύουμε στον εαυτό μας και να πιστεύουμε ότι είμαστε καλοί/άξιοι για ωραία πράγματα.

Εάν δεν πιστεύετε στον εαυτό σας, μπορεί να καταλήξετε με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Θα πιστέψεις ότι δεν είσαι αρκετά καλός ή αρκετά ελκυστικός για να έχεις ωραία πράγματα και επιτυχίες στη ζωή.

Αλλά υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να έχεις αυτοπεποίθηση και στο να πιστεύεις ότι είσαι καλύτερος από όλους τους άλλους. Κάποιος που είναι ευγενικός μαζί σου αλλά κακός με τον σερβιτόρο δεν θα καταλάβει τη διαφορά. Σκέφτεται απλά ότι είναι «πάνω» από τους άλλους.

2) Δεν έχουν υπομονή

Φανταστείτε ότι στέκεστε στην ουρά του σούπερ μάρκετ. Κάποιος μπροστά σου βγάζει ένα σακουλάκι με κέρματα και αρχίζει να μετράει τα λεφτά του για να πληρώσει τα ψώνια του. Το άτομο πίσω σου εκρήγνυται… από θυμό. Δεν μπορεί να περιμένει.

Αυτό το άτομο μάλλον δεν έχει υπομονή. Τέτοια άτομα δεν μπορούν να ελέγξουν το θυμό τους και το παραμικρό πρόβλημα προκαλεί μια σημαντική αντίδραση.

Και είναι πιθανό να είναι αγενείς και με τον σερβιτόρο αν αργήσει 5 λεπτά…

3) Θέλουν να ελέγχουν τα πάντα

Σκεφτείτε όλους τους ανθρώπους στην ιστορία που λαχταρούσαν την εξουσία και τον έλεγχο. Οι περισσότεροι… δεν ήταν και τόσο καλοί.

Αυτό συμβαίνει επειδή δεν είναι καλό χαρακτηριστικό να θες δύναμη και έλεγχο. Είναι όμως χαρακτηριστικό κάποιου που σκόπιμα δεν σέβεται τον σερβιτόρο χωρίς λόγο. Γιατί; Κάπως το θίξαμε παραπάνω. Βασικά, οι άνθρωποι που συμπεριφέρονται έτσι αισθάνονται σημαντικοί όταν εκμεταλλεύονται τους άλλους.

Και ας είμαστε ξεκάθαροι: Το να είσαι αγενής με τον σερβιτόρο όταν ξέρεις ότι δεν μπορεί να κάνει πολλά για αυτό χωρίς να ρισκάρει τη δουλειά του, δεν είναι κάτι ωραίο.

4) Τους λείπει η αυτογνωσία

Υπάρχουν και κάποιοι που απλά… δεν έχουν συναίσθηση των πράξεων τους. Οι συμπεριφορές τους οφείλονται απλώς στην παντελή έλλειψη αυτογνωσίας για το πώς ενεργούν και πώς επηρεάζουν τους άλλους.

Αν του το πεις, μπορεί να εκπλαγεί. Δεν έχει ιδέα ότι οι πράξεις του είναι αγενείς. Και μία τέτοια συζήτηση μπορεί να δημιουργήσει μια αμηχανία.

Παρόλο που οι άνθρωποι που δεν έχουν αυτογνωσία δεν είναι σκόπιμα αγενείς ή κακοί, αυτό δεν κάνει τη συμπεριφορά τους λιγότερο βλαβερή…

Πηγή: it’s possible.gr

Μια ευχάριστη έκπληξη από το φίλο Άρη και συμπολίτη μου στην Πετρούπολη: ο Άρης (Αρσένης) Ντόκος γέννημα θρέμμα της Κορύστιανης Σουλίου* συγκέντρωσε λέξεις, τοπωνύμια, επώνυμα και παροιμίες του ηρωικού Σουλίου και με ιδιαίτερη επιμέλεια τα αποτύπωσε σε ένα καλαίσθητο βιβλίο από τις εκδόσεις Βεργίνα.

Είναι μια σημαντική εργασία που αξίζει ιδιαίτερης μνείας Σε μια εποχή που η ισοπεδοτική παγκοσμιοποίηση εξαφανίζει και οδηγεί στη λήθη ήθη, έθιμα, δοξασίες, τοπολαλιές, η προσπάθεια του συγγραφέα να διαφυλάξει τα ιδιαίτερα πολύτιμα άυλα στοιχεία της πατρίδας του είναι άξια επαίνου!

Ορεινός

*Η Φροσύνη (πρώην Κορύστιανη) είναι οικισμός που ανήκει στον Νομό Θεσπρωτίας της Περιφέρειας Ηπείρου. Βρίσκεται στον Δήμο Σουλίου, συγκεκριμένα στο ανατολικό άκρο του και συνορεύει με τον Νομό Ιωαννίνων, ενώ απέχει ελάχιστα από τον ιστορικό χώρο του Σουλίου. Είναι κτισμένος σε υψόμετρο 604 μέτρων και περικλείεται από τα Όρη Παραμυθιάς και Σουλίου. Σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, ο πληθυσμός της Φροσύνης ανέρχεται στους 111 κατοίκους. Ψηλότερο σημείο του χωριού αποτελεί η κορυφή Στρουμπί, με υψόμετρο 1.425 μ. στα Όρη Παραμυθιάς.

Δείγμα της εργασίας

Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι μεγάλες ιδέες είναι ιδιαίτερα ελκτικές. Φέρνουν τάξη στον κόσμο, δίνουν νόημα στη ζωή.

Όταν προσχωρούμε σε ένα πολιτικό κόμμα ή μια θρησκεία ή μια οργάνωση, βρίσκουμε αδελφές ψυχές με την ίδια κοσμοθεωρία, τις ίδιες πάνω κάτω αξίες κι η ζωή μας πάει πρίμα. Θα μπορούσαμε ακόμη και να πούμε ότι «παντρευόμαστε» με τις ιδέες μας. Μεγάλο μέρος της ταυτότητάς μας καθορίζεται από αυτό που πιστεύουμε και πάντα ψάχνουμε την επιβεβαίωσή του.

Στην πραγματικότητα, όπως γράφει στο βιβλίο της Wilful Blindness η Margaret Heffernan, πάμε κι ένα βήμα παραπέρα: ο εγκέφαλός μας αντιμετωπίζει με διαφορετικό τρόπο κάθε πληροφορία που μπορεί να αμφισβητεί τα πιστεύω μας.

Το 2004, μια ομάδα νευροεπιστημόνων προσπάθησε να βρει πώς γίνεται αυτό, ποια είναι δηλαδή η γνωστική διαδικασία. Ο καθηγητής Ψυχολογίας και Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Emory Drew Westen, εστίασε σ αυτό που οι ψυχολόγοι ονομάζουν “παρακινούμενο συλλογισμό” ή όπως το έλεγε ο Φρόιντ “αμυντικό μηχανισμό”: τη διαδικασία δηλαδή με την οποία οι άνθρωποι προσαρμόζουν αυτά που γνωρίζουν έτσι ώστε να αποφύγουν τα άσχημα συναισθήματα όπως το άγχος και η ενοχή. Ο καθηγητής πίστευε ότι τα νευρωνικά δίκτυα του εγκεφάλου θα προσπαθούσαν να ικανοποιήσουν και τα δύο είδη “περιορισμών“: τους γνωστικούς περιορισμούς – δηλαδή θέλουμε να συνδυάσουμε πληροφορίες με τρόπο που να φαίνεται λογικός- και τους συναισθηματικούς περιορισμούς, που σημαίνει ότι θέλουμε επιπλέον να νιώθουμε καλά με τις πληροφορίες που λαμβάνουμε.

Για να δοκιμάσει τη θεωρία του μαζί με την ομάδα του στρατολόγησαν 15 κομματόσκυλα από 1 κόμμα και 15 από τους «άλλους». Μέσω fMRI (Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού) σκάναρε τους εγκεφάλους τους την ώρα που τους έβαλε να διαβάζουν διάφορες διπλές πολιτικές δηλώσεις, αποσπάσματα δηλαδή που το ένα αποδίδονταν στον αρχηγό του κόμματός τους και το άλλο στον αντίπαλο. Σε κάθε ζευγάρι δηλώσεων, μία ήταν απολύτως συμβατή με τη θέση του υποψηφίου, αλλά μία δήλωση ήταν αντιφατική. Ο Westen ήθελε να ανακαλύψει εάν ο εγκέφαλος θα χειριζόταν τις αντιφάσεις του προτιμώμενου υποψηφίου με τον ίδιο τρόπο που θα αντιμετώπιζε τις αντιφάσεις του αντιπαθητικού υποψηφίου.

Το πείραμα διαπίστωσε – όπως θα περιμέναμε – ότι οι συμμετέχοντες «δεν δυσκολεύτηκαν να δουν τις αντιφάσεις του αντιπάλου, αλλά όταν ήρθαν αντιμέτωποι με δυνητικά ανησυχητικές πολιτικές πληροφορίες για τον ¨δικό τους”, ενεργοποιήθηκε ένα δίκτυο νευρώνων που προκαλεί αγωνία και στρες. Ωστόσο όχι μόνο ο εγκέφαλος κατάφερε να σταματήσει την αγωνία μέσω λανθασμένων συλλογισμών – αλλά το έκανε και τσακ μπαμ. Τα νευρωνικά κυκλώματα που είναι επιφορτισμένα με τη ρύθμιση των συναισθηματικών καταστάσεων φαινόταν να επιστρατεύουν πεποιθήσεις που εξαλείφουν την αγωνία και τη σύγκρουση».

Επίσης, όπως λέει ο Westen, ο εγκέφαλος δεν σταματούσε στο να εξαλείφει τις δυσάρεστες αντιφάσεις. Λειτουργούσε και υπερωρίες: για να αισθάνονται καλά τα πουλάκια μου τους ενεργοποίησε τα κυκλώματα ανταμοιβής χαρίζοντάς τους μια δόση θετικής ενίσχυσης για την προκατειλημμένη «συλλογιστική» τους.

Στο πείραμα, τα κυκλώματα ανταμοιβής που χρησιμοποιούσε ο εγκέφαλος ήταν τα ίδια που ενεργοποιούνται όταν ένας τοξικομανής παίρνει τη δόση του. Με άλλα λόγια, όταν βρίσκουμε κάπου τις σκέψεις με τις οποίες συμφωνούμε ή είμαστε σε θέση να εξαλείψουμε αυτές που μας κάνουν να νιώθουμε άβολα, νιώθουμε το ίδιο είδος ευφορίας και σιγουριάς που νιώθει ένας εθισμένος όταν παίρνει τη δόση του: δηλαδή όλα πάνε καλά. Τουλάχιστον για λίγο.

Εν κατακλείδι, στον εγκέφαλο δεν αρέσουν οι συγκρούσεις και προσπαθεί σκληρά για να τις επιλύει. Αυτός μπορεί να είναι ένας λόγος για τον οποίο, όταν συναντιόμαστε με ομοϊδεάτες μας, είναι πιο πιθανό να αναζητήσουμε κοινά σημεία παρά σημεία τριβής, γιατί κυριολεκτικά, νιώθουμε καλύτερα. Αλλά ταυτόχρονα το βλέπουμε και λογικό, ακόμα και όταν δεν είναι. Πράγμα που σημαίνει ότι την ώρα που αγωνιζόμαστε για να υπερασπιστούμε τις βασικές μας πεποιθήσεις, κινδυνεύουμε να εθελοτυφλούμε με τα στοιχεία που μπορεί να μας αποδεικνύουν ότι κάνουμε λάθος.

***

Πηγή:

Γιώργος Γιώτης

by Αντικλείδι ,  https://antikleidi.com