Ομάδα στελεχών της ασφαλιστικής εταιρίας interamerican λίγο πριν το 2000.

Μέσα δεκαετίας 60, πιθανώς το 1964, έργα οδοποιίας στο Λιδωρίκι. Εργολάβος είναι ο Κούσουλας. Στα δεξιά, οι δυο εργάτες είναι ο Γεώργιος Μπερτσιάς και ο Κώστας Κολοκυθάς από το χωριό Κόκκινο

Εκλεκτές επισκέψεις στο κτήμα Αυτάρκεια

Αρχές δεκαετίας 80 Ακτή Μαραθώνα

*

ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ |
Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Πάνω από 1 δισ. δολλάρια συγκέντρωσε η Κάμαλα Χάρρις αυτούς τους τρεις μήνες της υποψηφιότητάς της, τα περισσότερα από τους κροίσους της αμερικανικής οικονομίας . Ο Ντόναλντ Τραμπ ακολουθεί καταϊδρωμένος, περίπου το ένα τρίτο είναι η δική του εσοδεία. Γενικά, η Χάρρις έχει τις ευλογίες των θεσμικών της Wall Street. Ούτε ένας Διευθύνων Σύμβουλος της λίστας Forbes-100 δεν υποστηρίζει τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών, γράφει ο Νew Yorker. Σε αντιστάθμισμα, χάρις στον Μασκ, τον Τιλ και κάποιους άλλους, ο Τραμπ φλερτάρει όλο και πιο στενά την Big Tech.

Η τελική σούμα πάντως δεν αλλάζει, η Χάρρις έχει πολύ περισσότερα χρήματα στη διάθεσή της από τον αντίπαλό της. Από τότε που το Supreme Court στις αρχές της δεκαετίας του 2010 επέτρεψε τα «λίαν γενναία δοσίματα», που θα έλεγε κι ο Καβάφης, του μεγάλου κεφαλαίου προς την πολιτική, η εξάρτηση αυτής της τελευταίας από τους ολιγάρχες του πλούτου γίνεται όλο και μεγαλύτερη.

Απόδειξη; Σε όλες τις προεδρικές εκλογές των τελευταίων δεκαετιών, νικητής βγήκε εκείνος που είχε συγκεντρώσει το περισσότερο χρήμα. Με μία, αλλά σημαίνουσα, εξαίρεση. Την πολύφερνη Χίλλαρυ Κλίντον που το 2016 τα κατάφερε να ηττηθεί. Από τον Ντόναλντ Τραμπ.

Πηγή: neoplanodion.gr

Στις 15 Νοεμβρίου 1990, καταγράφηκε στα αποθέματα νερού ιστορικό χαμηλό με 77 εκατομμύρια m³.

Ως μια από τις μικρότερες -από το 2010 που υπάρχουν δορυφορικές παρατηρήσεις πολύ υψηλής ανάλυσης- καταγράφηκε η έκταση της τεχνητής λίμνης του Μόρνου, στις 25 Οκτωβρίου 2024.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε η επιστημονική ομάδα του Climatebook, από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-2, στις 20 Οκτωβρίου 2023 (1 χρόνο πριν) η συνολική έκταση της επιφάνειας της λίμνης ήταν ~14.8 km², ενώ στις 25 Οκτωβρίου 2024 (φέτος) υπολογίστηκε στα ~10.4 km².

Παράλληλα, μειωμένα εμφανίζονται τα αποθέματα νερού του ταμιευτήρα. Το φαινόμενο είναι αποτέλεσμα της απουσίας βροχών, των υψηλών θερμοκρασιών αλλά και ως αποτέλεσμα του πολύ ήπιου χειμώνα με τις περιορισμένες χιονοπτώσεις στα ορεινά.

Ανησυχητικά στοιχεία για τα αποθέματα νερού της ΕΥΔΑΠ

Η μείωση της έκτασης της λίμνης αποτυπώνεται χαρακτηριστικά και από τα ανησυχητικά στοιχεία των αποθεμάτων νερού της ΕΥΔΑΠ. Ο ταμιευτήρας της τεχνητής λίμνης του Μόρνου καταγράφει μια συνεχή μείωση των αποθεμάτων από τα μέσα του χειμώνα 2023-2024 μέχρι και σήμερα, όπου το απολήψιμο απόθεμα έχει φτάσει στα 283 εκατομμύρια m³.

Το ιστορικό χαμηλό έχει καταγραφεί στις 15 Νοεμβρίου 1990, με 77 εκατομμύρια m³ αποθέματα νερού.

Σημειώνεται ότι σήμερα τα συνολικά αποθέματα -Μόρνος, Εύηνος, Υλίκη και Μαραθώνας-  ανέρχονται στα 602 εκατομμύρια m³

Ο Cipolla ορίζει την ηλιθιότητα ως έλλειψη αυτογνωσίας και αδυναμία εκτίμησης των συνεπειών των πράξεών του. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ηλίθιοι άνθρωποι είναι οι πιο επικίνδυνοι επειδή μπορούν να προκαλέσουν σημαντική ζημιά χωρίς να το συνειδητοποιήσουν.

Ο Carlo Cipolla γεννήθηκε στις 15 Αυγούστου 1922 στην Παβία της Ιταλίας και απεβίωσε στις 5 Σεπτεμβρίου 2000. Καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του, συνέβαλε σημαντικά στην οικονομική ιστορία, ιδίως στον τομέα της οικονομικής δημογραφίας. Ο Cipolla κατείχε διάφορες ακαδημαϊκές θέσεις, συμπεριλαμβανομένης της διδασκαλίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ.

Πολλές φορές στην ιστορία η «φήμη» αποδείχτηκε πιο αποτελεσματική από την «αλήθεια.

Στο βιβλίο του «Fama, la historia del rumor», ο Γερμανός δημοσιογράφος και λογοτέχνης Hans-Joachim Neubauer προσπαθεί να εξηγήσει τον ρόλο και τη δύναμη της φήμης μέσα στην ιστορία. Μπορεί να νομίζουμε ότι μια τεχνολογική και επιστημονική κοινωνία είναι θωρακισμένη από φήμες, αλλά δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα. Το διαδίκτυο που διαδίδει το περιεχόμενο του και αυτόνομα αλλά και γρήγορα, άλλαξε τους συσχετισμούς

Σύμφωνα με τον Neubauer, το διαδίκτυο και οι νέες τεχνολογίες προωθούν δύο πτυχές ζωτικής σημασίας:

• την προσέγγιση μιας μεγάλης ομάδας ανθρώπων και
• την προσέλκυση έντονων συναισθημάτων όπως ο φόβος, το μίσος ή η αβεβαιότητα.

Ο συγγραφέας Carlos Elías στο βιβλίο του “Science on the Ropes” γράφει ότι «Το Διαδίκτυο είναι πολύ γρήγορο και κάθε διάψευση είναι πάντα αργή. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα εποχή φημολογίας».

Σε ένα απόσπασμα του Σαίξπηρ που παραθέτει, προσομοιάζει τη φήμη με ένα «φλάουτο»: «η εικασία, η καχυποψία κι η κερδοσκοπία είναι η ανάσα που το κάνει να ακούγεται, και είναι τόσο εύκολο να το παίξει ο καθένας, ακόμη και η μάζα – αυτό το αμυδρό τέρας με τα αμέτρητα κεφάλια, που πάντα κραυγάζει και σέρνεται».

Στην «Αινειάδα», ο Ρωμαίος ποιητής Βιργίλιος (70–19 π.Χ.) περιγράφει τη φήμη σαν μια Ελληνική θεότητα, αγγελιοφόρο του Δία. Είναι η «κοινή γνώμη» η φήμη που μεταφέρει κάθε είδους αλήθεια και συκοφαντία και διαδίδεται σε όλο τον κόσμο με μεγάλη ταχύτητα. Οι αρχαίοι Έλληνες λάτρευαν τη φήμη επειδή γνώριζαν τη δύναμη αυτής της θεάς, «που δυναμώνει καθώς απλώνεται».

Είναι αλήθεια ότι ήδη από τη δεκαετία του 60 και μετά τα mainstream ΜΜΕ στη Δύση άρχισαν να ασκούν έντονη κριτική στην επιστήμη. Σε αυτή έρχεται τώρα μέσω της κοινωνικής δικτύωσης να προστεθεί η φυλετικοποίηση και ο ιδεολογικός χουλιγκανισμός.

Με τον φυλετισμό (ρατσισμό) των μέσων ενημέρωσης και του κοινού, υπάρχουν πλέον ακροατήρια για όλα τα γούστα, ακόμη και γι αυτά τα οποία τρέφουν μια αυξανόμενη αβεβαιότητα. Το διαδίκτυο ευνόησε και τις μη επιστημονικές πληροφορίες: ανάλογα με τον τρόπο που θα ρωτήσετε την Google σχετικά με τα εμβόλια, θα σας προτείνει και ιστότοπους που είναι σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό υπέρ ή κατά του εμβολίων, για να μην αναφέρουμε και την επίδραση της ύπαρξης «φίλων» τους οποίους αποδεχτήκατε στο Facebook προερχόμενοι από αντιεμβολιαστικές ομάδες. Και αν αυτό μπορεί να συμβεί σε κάτι σαν τα εμβόλια που είναι τόσο αποδεδειγμένο επιστημονικά, τι θα μπορούσε να συμβεί με κάτι που είναι αμφισβητήσιμο ιδεολογικά;

Valerio Castello, Αλληγορία της φήμης. H σύνθεση με τα «ψεύτικα» τετράγωνα είναι έργο του Giovanni Maria Mariani (1653-1654; Γένοβα, Palazzo Reale, Anticamera del Duca)

Αν γκουγκλάρουμε “Donald Trump“, το πρώτο αποτέλεσμα που θα μας δώσει είναι της Wikipedia. Σε σχετικά ουδέτερους όρους – όπως «πρωτόνιο» ή «ρωμαική τέχνη» – οι ορισμοί της wikipedia μπορεί και να είναι έγκυροι, αλλά για αμφιλεγόμενα πράγματα όπως διαγονιδιακά ή ομοιοπαθητικά, πόσο μάλλον βιογραφίες όπως του Ούγκο Τσάβες ή του Ντόναλντ Τραμπ, ένας στρατός υπερασπιστών αλλά κι επικριτών τους επανεπεξεργάζονται τα λύματά τους και τα ξαναδημοσιεύουν συνεχώς.

Όμως όπως ξέρουμε καλά πλέον, η ουδετερότητα είναι μια λανθασμένη θέση: δεν μπορεί κανείς να δώσει δύο ανταγωνιστικές εκδοχές για κάτι.

Υπάρχει και κάτι άλλο πχ ενώ το λήμμα «ραδιενέργεια» στην εγκυκλοπαίδεια Britannica γράφτηκε από τη Marie Curie (βραβευμένη με Νόμπελ για την ανακάλυψή της), δε γνωρίζουμε ποιος έγραψε το αντίστοιχο στη Wikipedia ή τι ήταν αυτό που τον παρακίνησε να το γράψει.

Η επιστήμη, η ορθολογική εξήγηση του κόσμου, είναι το πιο συναρπαστικό ταξίδι που δημιούργησε ποτέ ο άνθρωπος. Είναι βέβαια ένα αφύσικο ταξίδι, γιατί στον ανθρώπινο εγκέφαλο αρέσουν τα συναισθήματα και οι φήμες. Αλλά ξέρουμε ότι η επιστήμη λειτουργεί. Η επιστημονική μέθοδος δε μας λέει την απόλυτη αλήθεια, αλλά είναι ο καλύτερος τρόπος για να φτάσουμε σ αυτή. Τα υπόλοιπα είναι απλώς “άποψη”, “ιστορία” ή “μύθοι”. Και αυτά βέβαια είναι σημαντικά αλλά όχι συγκρίσιμα για να καταλήξουμε στην αλήθεια.

Όμως ο ορθολογισμός βρίσκεται πλέον σε κρίση. Το παράδοξο που καθορίζει τον σημερινό κόσμο είναι ότι αν και κάθε μέρα εξαρτιόμαστε όλο και περισσότερο από την επιστήμη και την τεχνολογία και η επιστήμη γνωρίζει όλο και περισσότερα και εξηγεί τον κόσμο για εμάς όλο και καλύτερα, ταυτόχρονα κάθε μέρα οι άνθρωποι αισθάνονται όλο και λιγότερη εκτίμηση γι ‘αυτή.

Τα περισσότερα παιδιά αν τα ρωτήσεις ξέρουν απ έξω κι ανακατωτά ποδοσφαιριστές, τραγουδιστές ή ηθοποιούς. Τα δυτικά ΜΜΕ τουλάχιστον τους θεωρούν κάτι σαν ήρωες. Αλλά γνωρίζει ανάλογα ο έφηβος κάτι για κάποιον επιστήμονα; Μάλλον τους περιφρονούν: νομίζουν ότι οι ζωές τους είναι βαρετές και απογοητευτικές σε σύγκριση με αυτές των τραγουδιστών ή των ποδοσφαιριστών.

Το επιστημονικό κάλεσμα χάνεται ανησυχητικά στη Δύση. Το χάσμα μεταξύ του τι γνωρίζει η επιστήμη και αυτό που γνωρίζουν οι «μορφωμένοι» άνθρωποι για την επιστήμη διευρύνεται σε τέτοιο βαθμό που ο πληθυσμός θεωρεί αδύνατο να παρακολουθήσει την πρόοδό της και κυριολεκτικά της γυρίζουν την πλάτη. Υπάρχουν άνθρωποι υψηλά ιστάμενοι στη σημερινή κοινωνία που εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο Ήλιος είναι αυτός που περιστρέφεται γύρω από τη Γη ή ότι οι δεινόσαυροι και οι άνθρωποι έζησαν ταυτόχρονα. Αυτή η περιφρόνηση για την επιστήμη είναι σχετικά νέο φαινόμενο στον δυτικό κόσμο, το οποίο δεν ξέρουμε πού θα οδηγήσει. Αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να βρούμε επειγόντως τα αίτια και να προσπαθήσουμε να το αντιστρέψουμε.

***

Γ. Γιώτης – 

Συγγραφέας του βιβλίου Hoax: Οδηγός επιβίωσης στην εποχή της παραπληροφόρησης – Εκδότης Θύραθεν

Αυτό και πολλά ακόμη νέα άρθρα σχετικά με τρόπους προστασίας για λάθη, προκαταλήψεις, παραπληροφόρηση, fake news, συνωμοσιολογία, αλλά και ενίσχυση της κριτικής σκέψης θα βρείτε στη σελίδα του βιβλίου μου στο facebook

Πηγή:Αντικλείδι