ΟΡΕΙΝΟΣ

ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ποίημα του Σεφέρη και δημοσιεύτηκε στο Βήμα (23-9-71) τρεις μέρες μετά το θάνατό του στην περίοδο της δικτατορίας. Το ποίημα βασίζεται σε μια περικοπή του Πλάτωνα (Πολιτεία 614 κ.ε.) πον αναφέρεται στη μεταθανάτια τιμωρία των αδίκων και ιδιαίτερα του Αρδιαίου. Ο Αρδιαίος, τύραννος σε μια πόλη της Παμφυλίας, ανάμεσα σε άλλες ανόσιες πράξεις είχε σκοτώσει τον πατέρα του και τον μεγαλύτερο αδερφό του. Γι’ αυτό και η τιμωρία του, καθώς και άλλων τυράννων, στον άλλο κόσμο στάθηκε φοβερή. ‘Οταν εξέτισαν την καθιερωμένη ποινή που επιβαλλόταν στους αδίκους και ετοιμάζονταν να βγουν στο φως, το στόμιο δεν τους δεχόταν αλλά έβγαζε ένα μουγγρητό. «Την ίδια ώρα άντρες άγριοι και όλο φωτιά που βρίσκονταν εκεί και ήξεραν τι σημαίνει αυτό το μουγγρητό, τον Αρδιαίο και μερικούς άλλους, αφού τους έδεσαν τα χέρια και τα πόδια και το κεφάλι, αφού τους έριξαν κάτω και τους έγδαραν, άρχισαν να τους σέρνουν έξω από το δρόμο και να τους ξεσκίζουν επάνω στ’ ασπαλάθια και σε όλους όσοι περνούσαν από εκεί εξηγούσαν τις αιτίες που τα παθαίνουν αυτά και έλεγαν πως τους πηγαίνουν να τους ρίξουν στα Τάρταρα». (Πλ. Πολιτεία 616).

Ήταν ωραίο το Σούνιο τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού
πάλι με την άνοιξη.
Λιγοστά πράσινα φύλλα γύρω στις σκουριασμένες πέτρες
το κόκκινο χώμα κι ασπάλαθοι*

5

δείχνοντας έτοιμα τα μεγάλα τους βελόνια

και τους κίτρινους ανθούς.
Απόμακρα οι αρχαίες κολόνες, χορδές μιας άρπας αντηχούνακόμη…

Γαλήνη.
— Τι μπορεί να μου θύμισε τον Αρδιαίο εκείνον;
Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ, χαμένη στου μυαλού

10

τ’ αυλάκια·*

τ’ όνομα του κίτρινου θάμνου
δεν άλλαξε από εκείνους τους καιρούς. 
Το βράδυ βρήκα την περικοπή:*
«τον έδεσαν χειροπόδαρα» μας λέει 

15

«τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν

τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν
απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους
και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο, κουρέλι».

Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του

20

ο Παμφύλιος Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος.

31 του Μάρτη 1971

    

---

ασπάλαθοι: θάμνοι με μεγάλα αγκάθια και κίτρινα λουλούδια.στου μυαλού τ’ αυλάκια: στη μνήμη.
περικοπή: εννοεί το χωρίο 616 της Πολιτείας.

Για τους αρχαίους Έλληνες τα βάθρα της δημοκρατίας ήταν η ελευθερία λόγου (λόγον λαμβάνειν) και η λογοδοσία (λόγον διδόναι). Στην δημοκρατία κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου.

Σ’ ένα μυθιστόρημα του μεγάλου Θεοδώρου Δοστογιέφσκι ένας ενθουσιώδης νεαρός μιλάει για τη Ρωσία, την αγάπη που της έχει και τη φλόγα του να την υπηρετήσει. Ο φίλος του, που γνωρίζει ότι είναι άθεος, του επισημαίνει ότι θα μείνει για πάντα ξένος προς τη Ρωσία, αν δεν αποδεχτεί τη συστατική της θρησκευτικότητα. Τότε εκείνος απαντά ότι, αν πρόκειται για τη Ρωσία, είναι διατεθειμένος να γίνει ακόμα και χριστιανός, ακόμα και ορθόδοξος.

Αυτή η μυθιστορηματική ειλικρίνεια δεν υπάρχει ούτε στο ελάχιστο στους ημεδαπούς πολιτικούς, όταν παριστάνουν τους ευσεβείς. Πέραν αυτού, είναι προς συζήτηση αν η ημετέρα Ορθοδοξία των Πατέρων της Εκκλησίας έχει την παραμικρή σχέση με την ελληνική εικονολατρική παγανιστική εκδοχή του χριστιανισμού, η οποία επικράτησε και έφτασε ως τις μέρες μας. Απλά το επισημαίνω, χωρίς να έχω αντίρρηση επί της αρχής, για την πολιτική χρηστικότητα της «πίστης». Και θεωρώντας καταδικασμένη εκ προοιμίου, οποιαδήποτε προσπάθεια εκ των άνω επιβολής «ορθολογικών» απόψεων στις χριστιανικές – παγανιστικές θρησκευόμενες μάζες των συνελλήνων.

Υστερόγραφο, Άρης Βελουχιώτης, από τον λόγο της Λαμίας, 19 Οκτωβρίου 1944: Ο κομμουνισμός, λένε, θα καταργήσει την θρησκεία. Μα η θρησκεία είναι ζήτημα συνείδησης. Πώς θα καταργηθεί λοιπόν; Η κατάργηση της θρησκευτικής συνείδησης είναι πράμα αδύνατο, έστω κι αν ακόμα οι κομμουνιστές θέλανε να την καταργήσουν. Η θρησκευτική συνείδηση δεν καταργείται με απλές διαταγές. Αν συνέβαινε ένα τέτοιο πράμα, αυτό θα έμοιαζε με την διαταγή πού έβγαλε κάποτε ένας αστυνόμος στην Ανάφη, με την οποία απαγόρευε την πάλη των τάξεων!

Πηγή:neoplanodion

*Μπουκόφσκι

Χάλκινο στο Παρίσι ο Μανώλης Στεφανουδάκης.

Η φωτό είναι στην θέση Τσούμα Πούσι στα Σκούρτα Βοιωτίας

Ανάπτυξη μεν, με σαφώς ανησυχητικές ενδείξεις δε, σημείωσε η ελληνική οικονομία το δεύτερο τρίμηνο, καθώς οι εξαγωγές μειώθηκαν, η κατανάλωση βελτιώθηκε αλλά κυρίως λόγω πληθωρισμού και το τρένο της οικονομίας τράβηξαν οι κρατικές δαπάνες.

Η οικονομία της Ελλάδας επεκτάθηκε κατά 1,1% σε τριμηνιαία βάση το 2ο τρίμηνο του 2024, μετά από αναθεωρημένη ανοδική αύξηση 0,8% το προηγούμενο τρίμηνο.

Ήταν ο ισχυρότερος ρυθμός ανάπτυξης από το τελευταίο τρίμηνο του 2022, λόγω της ανάκαμψης στις κρατικές δαπάνες (0,7% έναντι -3,4% το 1ο τρίμηνο) και της περαιτέρω αύξησης του ακαθάριστου σχηματισμού κεφαλαίου (10,4% έναντι 2,6%), της κατανάλωσης των νοικοκυριών (0,3% έναντι 0%) και των φόρων στα προϊόντα (5,2% έναντι 2%).

Παράλληλα, η καθαρή εξωτερική ζήτηση συνέβαλε αρνητικά στο ΑΕΠ, καθώς οι εισαγωγές (6,1% έναντι -0,5%) αυξήθηκαν περισσότερο από τις εξαγωγές (2,5% έναντι -1%).

Σε ετήσια βάση, το ΑΕΠ της Ελλάδας αυξήθηκε κατά 2,3% το 2ο τρίμηνο, επιταχυνόμενο από την αύξηση 2,1% το προηγούμενο τρίμηνο.