Η διάκριση Ορεινών- Πεδινών, ανάγεται στην Εθνοσυνέλευση της Γαλλικής Επανάστασης του 1789. Τότε, οι ριζοσπαστικοί με τις πλέον επαναστατικές ιδέες, κατέλαβαν το άνω αριστερό μέρος της αίθουσας της Εθνοσυνέλευσης και ονομάσθηκαν Ορεινοί επειδή τα έδρανά τους ήταν στο ψηλότερο μέρος του αμφιθεάτρου. Μεταξύ των Ορεινών ήταν ο Νταντόν, ο Μαρά, ο Σαιν Ζυστ και άλλοι από την ομάδα των Επαναστατών της Γαλλικής Επανάστασης.
Ἐκεῖνοι ποὺ μᾶς παίδεψαν βαραίνουν μέσα μας πιὸ πολύ,
ὅμως ἡ δική σου τρυφερότητα πόσο καιρὸ ἀκόμα θὰ βαστάξει;
Ὅ,τι μᾶς γλύκανε, τὸ ξέπλυνε ὁ χρόνος κι ἡ συναλλαγή,
ἐκεῖνοι ποὺ μᾶς χαμογέλασαν βουλιάξαν σὲ βαθιὰ πηγάδια
καὶ μείναν μόνο κεῖνοι ποὺ μᾶς πλήγωσαν,
ἐκεῖνοι ποὺ ἀρνήθηκαν νὰ τοὺς ὑποταχτοῦμε.
Ἐκεῖνοι ποὺ μᾶς παίδεψαν βαραίνουν πιὸ πολύ…
Ντάνος Χριστιανόπουλος
Η ζωή είναι ένας φευγαλέος χορός, μια λεπτή ισορροπία στιγμών που ξετυλίγονται μπροστά μας, για να μην επιστρέψουν ποτέ ξανά με τον ίδιο τρόπο…
Ασωπία
Θέλω να διατηρήσω τον κόσμο όπως είναι, όχι γιατί μου φαίνεται καλός – αντίθετα τον θεωρώ άθλιο – αλλά γιατί ζω μέσα σ’ αυτόν και δεν μπορώ να τον καταστρέψω χωρίς να καταστραφώ μαζί του.
Ζαν Πωλ Σαρτρ
~.~
Εβάδιζα μπροστά. Ξυπόλυτος – όπως με βγάλαν απ’ το κοτέτσι που κρυβόμουν και με κουβάλησαν στο σπίτι του Νίκου. «Δεν προφταίνεις να ποδεθείς», μου ’χαν πει. Ήμουνα όλος πούπουλα και χώμα. Περνώντας την αυλή οι γυναίκες ξεσταυρώναν τα χέρια τους. Άλλη μου χάιδευε τα μαλλιά, άλλη με τίναζε. «Αγαπημένα σαν αδέλφια τα δυο τους», άκουσα να λέν.
Στις μηλιές οι τζίτζικες, βιολιτζήδες που τροχίζουν τα δοξάρια τους. Ένοιωθα παράξενα. Πάντα τ’ απογεύματα του καλοκαιριού μού φέρναν μια λύπη. Ριγμένος ανάσκελα στη χλόη του κήπου μας χανόμουν στη σιωπή κι έλεγα πως όλα μαρμάρωσαν, όπως στην «κοιμισμένη βασιλοπούλα». Ώσπου να φτάσει ο άρχοντας το σούρουπο, να τη φιλήσει ξανακουρδίζοντας τη ζωή και τη βουή της. Χυνόμουν στο δρόμο. Οι φίλοι στα πόστα τους. Ακίνητες κούκλες στις αυλόπορτες οι μανάδες μας, άμα έπεφτε η νύχτα για καλά, κάνανε προσκλητήριο με στριγκές φωνές κι οι αδέσποτοι καληνυχτούσαμε τα σοκάκια.
— Μη βγαίνεις, μου λέει ένα βράδυ ο Νίκος. Να δούμε τί θα κάνουν.
Μείναμε στα χαλάσματα του τούρκικου στρατώνα και λουφάξαμε. Και μέσα να μπαίναν, δεν θα μας έβρισκαν. Ήτανε δέκα θάλαμοι και θα τους παίζαμε κρυφτούλι, περνώντας απ’ τον ένα στον άλλο. Πέρασε ώρα πολλή και μόνο οι δυο μανάδες που εψάχναν, ακούγονταν: «Χρήστο, Νίκο, Χρήστο, Νίκο» – ανάσα εμείς. Ένα φεγγάρι σαν αλώνι τέντωνε τις σκιές. Οι φωνές των μανάδων μας πέφταν μακρύτερα τώρα.
— Μας ψάχνουν στο υδραγωγείο, γέλασε ο Νίκος
— Να βγούμε καλύτερα, του λέω
Μου βούλωσε το στόμα με την παλάμη. Κράτησα την αναπνοή μου· μου φάνηκε πως κι αυτός δεν ανάσαινε. Δυο ίσκιοι περνούσαν το ντουβάρι που συνόρευε με τον κήπο του Λιάκου. Άντρας και γυναίκα ήταν· δεν γνώρισα ποιοι. Πήδησαν μέσα. Τους χάσαμε. Χόρτο δεν έτριζε, πατούσαν σαν τις γάτες. Ακούσαμε τις χαμηλές φωνές τους στον πλαϊνό θάλαμο. Κολλήσαμε στον ανταμικό τοίχο και περιμέναμε, δεν ήξερα τι. Έξω μιλούσε ο πατέρας του Νίκου – είχανε κλείσει τα καφενεία. «Θα του μετρήσω τα παΐδια του κερατά». Κάτι μουρμούρισε κι η μάνα του, μα δεν το καθάρισα. «Να τα βρούμε γερά μόνο», ακούστηκε η μάνα μου. Τη λυπήθηκα· όμως τώρα, με τους άλλους δίπλα, ούτε τριχιές δεν με βγάζαν. «Στα χοντρά τα μάρμαρα θα πήγαν», μίλησε ξανά ο πατέρας του Νίκου. Το βάλαν για τον λόφο, είκοσι λεπτά σύρε κι έλα. Η μεσοτοιχία μας με τους δύο είχε μια τρύπα παραπέρα. Σύρθηκα ώς εκεί κι έγνεψα του Νίκου, που σκυφτός ήρθε πλάι μου. Κοιτάξαμε ένας ένας, δεν είδαμε τίποτα. Πέρασε λίγη ώρα· οι άλλοι τσιμουδιά. Μονάχα οι ανάσες τους, γρήγορες. Ύστερα ο άντρας μούγκρισε. «Θα μας ακούσουν, σώπα» τρόμαξε η γυναίκα. Σε λίγο, σα να την άκουσα να κλαίει· κι αυτός σα να ’σκαβε. Μοιράσαμε την τρύπα στα δυο και κολλήσαμε από ’να μάτι στο λίγο που μας έπεφτε. Άκουσα σούστες που θηλύκωναν με μικρούς κρότους. Τώρα βλέπαμε τις πλάτες τους. Βαστούσαν τα παπούτσια τους και πατούσαν στα νύχια. Σα να πηδούσαν αυλάκια μου φάνηκε. Τους χάσαμε πάλι.
— Τους γνώρισες; μου κάνει ο Νίκος
— Μπα, του λέω. Εσύ;
— Σαν η Ρηνούλα του Λιάκου, μου έμοιασε αυτή.
— Και τί γύρευε μ’ αυτόν εδώ πέρα;
— Ε, δεν καταλαβαίνεις; Τη βάτευε.
Λυθήκαμε κι οι δυο στα γέλια. «Εδώ είναι οι μπάσταρδοι» ακούστηκε ο πατέρας του Νίκου. Βγήκαμε σα βρεγμένες γάτες. Η μάνα μου με πήγε σέρνοντας απ’ τ’ αυτί ώς το σπίτι. Καλά που ο πατέρας μου έλειπε στην Ελασσόνα. Μπαίνοντας, άκουσα τα παρακάλια του Νίκου: « Όχι με το λουρί, όχι με το λουρί». Την άλλη μέρα είδα μαύρα σημάδια στα πόδια του. Η μάνα μου είχε αλαφρύ χέρι κι η μια ζωστήρα που ’χε ο πατέρας ήταν στο παντελόνι που εφόραγε.
— Είσαι σίγουρος πως ήταν η Ρηνούλα; τον ρώτησα
— Αυτή ήταν, είπε επίσημα
— Την πουτάνα!
— Να μην την μαρτυρήσουμε, βρε. Είσαι;
Ήμουνα.
Ήταν και η Ρηνούλα στην αυλή. Σοβαρή κι όμορφη. Την είχα δει και μια μέρα πρωτύτερα στο δρόμο. Δεκαπενταύγουστος· κι ο Νίκος με τα ξαδέλφια του είχαν τραβήξει για το μοναστήρι που γιόρταζε. Ήθελα να ’μαι μαζί τους, όμως η μάνα μου είπε «όχι» και δε γύρισε γνώμη ώς το τέλος. Μεσίτεψε κι η μάνα του Νίκου· τίποτα. Το μοναστήρι είναι κοντά στον Αλιάκμονα – κι η μάνα μου εφοβόταν. «Απόμεινες μοναχό;» κορόιδεψε η Ρηνούλα. Θύμωσα. «Δε μας παρατάς κι εσύ». Απομακρύνθηκε γελώντας. Όπως περνούσα δίπλα της με χάιδεψε στο μάγουλο.
Ακούστηκαν φωνές. Σα να μην ήμουν εγώ. Μπήκα στο δωμάτιο.. Μύριζε παράξενα. Κι ο Νίκος, εκεί.
Εβάδιζα μπροστά. Ξυπόλυτος. Το καπάκι δεν ήταν βαρύ· τέσσερα κοντά σανίδια απλάνιστα. Το ’χανε ντύσει με πανί ολοκόκκινο. Πίσω μου οι δυο παπάδες θυμιατίζαν κι έψελναν – ένα μουρμούρισμα λυπητερό. Παραπίσω ο πατέρας του Νίκου με το σεντούκι στον ώμο του. Δε θέλησε να το κρατήσουν ξένοι. «Ο Χρήστος το καπάκι, εγώ το σεντούκι». Κανείς δεν του αντιγύρισε λόγο.
Πατούσα αγκάθια, μα δε μ’ ένοιαζε. Έλεγα πως οδηγούσα το Νίκο, πως ήταν τυφλός και τον πέρναγα απέναντι. Τον είχα δεί βραδάκι του Δεκαπενταύγουστου: κοιμόταν στα λουλούδια. Γλίστρησε απ’ τα ξαδέλφια του και μπήκε στο ποτάμι. Τον πήρε μια ρουφήχτρα, πέσαν δυο-τρεις, τον έπιασαν, ο Νίκος τους ετράβαγε με δύναμη. Τον βγάλαν τύμπανο. Δεν ήθελα να ξέρω πως τον έχανα, πως θα τον παραχώναν· εμπήκα στο κοτέτσι να κρυφτώ. Την ώρα που τον σκέπαζαν σηκώθηκε αέρας. Τα μάτια μου εγεμίσαν χώμα.
Δεν τον θυμάμαι καλά πια. Όποτε δοκιμάζω να τον φέρω, πέφτει χίλια κομμάτια μέσα μου. Μόνο που ακούω, καμιά φορά, τη ραγισμένη φωνή της μάνας του τ’ απόγευμα που μ’ έφεραν στο σπίτι, να τον βγάλουμε: «Σήκω τζιέρι μου. Ήρθε ο Χρήστος να σε πάρει».
Εκατοντάδες ειδικοί στις διεθνείς σχέσεις θεωρούν ότι ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος είναι αναπόφευκτος και πιθανότατα θα ξεκινήσει μέσα στα επόμενα 10 χρόνια.
Μια νέα έρευνα του Atlantic Council, στην οποία συμμετείχαν 357 στρατηγικοί αναλυτές και ειδικοί στη διεθνή πολιτική, καταγράφει τις προβλέψεις τους για το μέλλον της ανθρωπότητας. Το 40,5% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι μέχρι το 2035 θα ξεσπάσει ένας μεγάλος πόλεμος μεταξύ ισχυρών χωρών, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ρωσία.
Οι περισσότεροι από εκείνους που πιστεύουν ότι επίκειται ένας παγκόσμιος πόλεμος θεωρούν ότι θα περιλαμβάνει πυρηνικά όπλα και μάχες στο Διάστημα. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα που ώθησε τους συμμετέχοντες σε αυτή την πρόβλεψη είναι η δημιουργία της Διαστημικής Δύναμης των ΗΠΑ το 2019 από τον Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της, η Διαστημική Δύναμη «εξελίσσεται και αναπτύσσει ετοιμοπόλεμες δυνατότητες στο Διάστημα για την αποτροπή και, αν χρειαστεί, την εξουδετέρωση κάθε απειλής κατά των αμερικανικών συμφερόντων».
Η δεύτερη μεγαλύτερη απειλή για τον κόσμο, σύμφωνα με το 30% των ειδικών, είναι η κλιματική αλλαγή. Αντίθετα, μόλις το 1,7% θεωρεί ότι η μεγαλύτερη κρίση που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα μέχρι το 2035 θα είναι μια νέα πανδημία, ενώ το 5,1% προβλέπει ότι η αύξηση του παγκόσμιου χρέους θα αποτελέσει τη σημαντικότερη πρόκληση.
Η έρευνα του Atlantic Council ανέλυσε τις τρέχουσες εξελίξεις, εκτιμώντας πώς νόμοι, κανονισμοί και στρατιωτικές κινήσεις θα διαμορφώσουν τον κόσμο το 2035. Στο πλαίσιο αυτό, ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι «τζογάρει με τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο», συνεχίζοντας τον πόλεμο με τη Ρωσία.
Οι στρατηγικοί αναλυτές προβλέπουν, επίσης, ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα έχει ευνοϊκή κατάληξη για τους Ουκρανούς, η οικονομική και διπλωματική επιρροή των ΗΠΑ θα μειωθεί, ενώ οι δημοκρατίες παγκοσμίως θα συνεχίσουν να υποχωρούν, οδηγώντας σε μια «δημοκρατική ύφεση». Συνολικά, το 62% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι ο κόσμος το 2035 θα είναι χειρότερος απ’ ό,τι σήμερα, ενώ μόνο το 38% εκτιμά ότι θα είναι καλύτερος.
Αν και η πυρηνική απειλή είναι ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα, πολλοί ειδικοί εξακολουθούν να θεωρούν ότι η κλιματική αλλαγή είναι το σοβαρότερο πρόβλημα. Περίπου το 30% των ερωτηθέντων την κατέταξε ως τη μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια ευημερία την περίοδο 2025-2035, λίγο πάνω από την πιθανότητα ενός πολέμου μεταξύ μεγάλων δυνάμεων (27,6%).
Εν τω μεταξύ, οι ειδικοί δεν ανησυχούν ιδιαίτερα για τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στην απασχόληση. Σύμφωνα με το 58% των συμμετεχόντων, η ανάπτυξη της AI θα έχει συνολικά θετική επίδραση στις διεθνείς σχέσεις την επόμενη δεκαετία. Ωστόσο, ανησυχούν για την απώλεια της αμερικανικής οικονομικής και τεχνολογικής πρωτοκαθεδρίας, καθώς μόνο το 49% εξακολουθεί να πιστεύει ότι οι ΗΠΑ θα είναι η κυρίαρχη οικονομική δύναμη το 2035, ποσοστό μειωμένο από το 52% του 2024.
Οι 357 ειδικοί προβλέπουν ότι μέσα στα επόμενα 10 χρόνια θα σχηματιστούν νέες παγκόσμιες συμμαχίες που ενδέχεται να απειλήσουν τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Το 47,4% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η Κίνα θα ηγηθεί μιας νέας συμμαχίας με τη Ρωσία, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα. Οι τρεις πρώτες χώρες ανήκουν ήδη στους BRICS, έναν οργανισμό που πλέον αποτελείται από 10 χώρες, και οι ειδικοί φοβούνται ότι αυτή η συμμαχία θα μπορούσε να ανταγωνιστεί την Ομάδα των Επτά (G7).
Το 65% των ειδικών συμφωνεί ότι η Κίνα πιθανότατα θα επιχειρήσει να εισβάλει στην Ταϊβάν, αύξηση 15% σε σύγκριση με την αντίστοιχη έρευνα του 2024. Παράλληλα, το 45% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η Ρωσία θα συγκρουστεί στρατιωτικά με το ΝΑΤΟ μέσα στην επόμενη δεκαετία. Μεταξύ όσων προβλέπουν νέο παγκόσμιο πόλεμο, το 69% εκτιμά ότι η Ρωσία και το ΝΑΤΟ θα έρθουν σε άμεση αντιπαράθεση.
Στη Μέση Ανατολή, η έρευνα αποτυπώνει μιασύνθετη εικόνα για το Ισραήλ και τις τρέχουσες συγκρούσεις στην περιοχή. Σύμφωνα με την Daily Mail, το 62,5% των ειδικών προβλέπει ότι η κατάσταση με τους Παλαιστινίους θα παραμείνει αμετάβλητη, με το Ισραήλ να συνεχίζει να κατέχει παλαιστινιακά εδάφη. Παράλληλα, το 56% θεωρεί ότι μέχρι το 2035 το Ισραήλ θα έχει εξομαλύνει τις διπλωματικές του σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία.
Αντίθετα, μόλις το 17% των ειδικών πιστεύει ότι θα υπάρξει ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος μέσα στην επόμενη δεκαετία, ενώ λιγότερο από το 10% θεωρεί πιθανό το ενδεχόμενο φιλικών σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν μέχρι τότε.
