Οι φράσεις του είναι γραμμένες ακριβώς όπως τις πρόφερε ο τελευταίος επιζήσαντας Ιωάννης Μιχαλάκης τον Μάη του 2006 σε ηλικία 90 ετών , και δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα ΤΑΝΑΓΡΑΙΑ .gr .
(Στις 16 Οκτωβρίου 1943 , ένας λόχος Γερμανοί ξεκίνησαν από την Ελευσίνα , νύχτα και ήρθαν στο Μοναστήρι Οσίου Μελετίου .
Εκεί ο διοικητής του λόχου έστειλε μια διμοιρία , περίπου 130 – 140 στρατό , με ένα οδηγό προδότη για την Πύλη , μέσα στο δάσος από πεύκα , σε ένα πολύ στενό μονοπάτι , περνούσαν από τις πόρτες .
Οι πόρτες είναι στο βουνό πάστρα .
Εκεί κόβει το βουνό είκοσι περίπου μέτρα , για αυτό και το χωριό από Δερβενοσάλεσι , πήρε το όνομα Πύλη .
Όταν φτάσανε οι Γερμανοί περίπου 3 χιλιόμετρα από τη Πύλη , ήταν σχεδόν 3-4 η ώρα . Κατεβαίνοντας όμως ένα παιδί 18 – 20 ετών ( Ευάγγελος Βλάχος ) τους άκουσε που μιλούσαν ξένη γλώσσα και γύρισε αμέσως τρεχάλα .
Ήρθε στο χωριό και ειδοποίησε τον πολιτικό υπεύθυνο Γεώργιο Παπαϊωάννου ότι έρχονται Γερμανοί . Ο υπεύθυνος του λέει
<< ήσαν Γερμανοί ή μήπως ήταν αντάρτες και σηκώνουμε τζάμπα όλο το χωριό >> :
Γύρισε να βεβαιωθείς και να έρθεις να μας πεις ! .
Γύρισε το παιδί , αλλά οι Γερμανοί , είχαν προχωρήσει από το σημείο που τους άκουσε , νύχτα ήταν , είχαν κατέβει πιο κάτω , τους έπεσε επάνω και τον πιάσανε .
Έξω από το χωριό , δυτικά από εκεί που ερχόντουσαν οι Γερμανοί , ήταν εφτά τσοπαναραίοι , οι περισσότεροι από 18 – 20 ετών , τους οποίους τους έπιασαν και αυτούς . Τα παιδιά ήταν !
1) Γεώργιος Μαλιάτσης 18 ετών γιος του Στέφα Μαλιάτση .
2) Σωτήρης Μαλιάτσης 18 ετών γιος του Στάθη Μαλιάτση .
3) Περικλής και Δημήτρης Λύγκου 18 ετών αδέλφια .
4) Παύλος Μαλιάτσης 27 ετών αδελφός του Σωτήρη .
5) Αναστάσιος Τσιρώνης 25 ετών . Από τους έξι συλληφθέντες τους έφυγαν τρεις .
Δημήτρης Λύγκος αδελφός του Περικλή .
Παύλος Μαλιάτσης αδελφός του Σωτήρη .
Αναστάσιος Τσιρώνης .
Όταν βεβαιωθήκαμε ότι ήσαν Γερμανοί , ο υπεύθυνος της μαχητικής ομάδας Στέφας Μαλιάτσης , πατέρας του συλληφθέντα Γιώργου Μαλιάτση μου είπε να οδηγήσω πρώτος την ομάδα , επειδή με ήξερε καλά . Ήμασταν γειτόνοι .
Ονομάζομαι Μιχαλάκης Ιωάννης , τότε ήμουν είκοσι έξι ετών , τώρα ενενήντα και ο μόνος επιζήσας , διότι όλοι όσοι λάβανε μέρος στην μάχη , έχουν φύγει . Από την ομάδα εγώ ήμουν ο μικρότερος .
ΧΑΡΑΜΑΤΑ.
Συγκέντρωση δυτικά από το χωριό , σε ένα μικρό ύψωμα με το όνομα Μάλι -Ραμπντόσα .
Τους Γερμανούς αρχίσαμε να τους βλέπουμε πολύ θαμπά . Ο διοικητής της Γερμανικής διμοιρίας , έστειλε μια ομάδα – περίπου δέκα – να πάνε στο ύψωμα . Εμείς ήμασταν πεντακόσια μέτρα πιο κάτω . Εάν βγαίνανε οι Γερμανοί στο ύψωμα , θα μας σκοτώνανε όλους , αλλά λέει ο Στέφας σε έναν από την μαχητική ομάδα , να πάει στο ύψωμα .
Αυτός ξεκίνησε τρεχάλα , από κοντά πήγε και ένας ηλικιωμένος εξήντα πέντε – εβδομήντα χρονών και του λέει << Γύρισε πίσω >> .
Ο Γεώργιος Νέος μαζί με έναν ηλικιωμένο του Παναή Λύγγκου , πλησίασε 10 μέτρα και περίπου ένα τέταρτο πριν παραδοθούνε , άφησε την τελευταία του πνοή .
Τον είχανε σκοτώσει , ενώ ο Παναής τον πήρε μια σφαίρα στο μάγουλο και του έκοψε την γλώσσα .
Η μάχη τελείωσε , σκοτώθηκε και ένας αντάρτης και ένας ηλικιωμένος ο Αλέξανδρος Κώνστας , πατέρας τεσσάρων παιδιών .
Εγώ πήρα το παιδί του Στέφα μαζί με τον θείο του το βάλαμε πάνω στην κάπα και το πήγαμε στην μανούλα του .
Λιποθύμησε από το κλάμα . Όλους τους νεκρούς τους πήγαμε στην εκκλησία και το πρωί μέσα από τις οβίδες που ήρθαν οι Γερμανοί , χωρίς παπά τους θάψαμε .
Παρέλειψα να γράψω , ότι ο πατέρας μου την ώρα που οπισθοχωρούσαν οι Γερμανοί ήταν στο σπίτι και βγήκε έξω και προχώρησε προς την αυλή και συνάντησε ένα Γερμανό με αυτόματο .
Ο πατέρας μου έκανε να βγάλει το πιστόλι και έβαλε τον Γερμανό μέσα στο σπίτι για να τον κρύψει ώσπου να νυχτώσει . Ήταν τραυματίας στο χέρι και του ζήτησε λίγο νερό .
Έβγαλε από την τσέπη του λεφτά και μια φωτογραφία με δύο μικρά παιδιά .
Του τα έβαλε πάλι στην τσέπη του και πήρε μια φωτογραφική μηχανή που είχε χιαστί στην πλάτη του . Την φωτογραφική μηχανή , την έχω ακόμα για ενθύμιο .
Η μάχη τελείωσε . Οι Γερμανοί παραδόθηκαν . Οι αντάρτες γδύσανε τους σκοτωμένους και τους υπόλοιπους τραυματίες , τους πήρανε και τους πήγανε στην Μαζαρέκα .
Όσοι πήρανε μέρος στην μάχη , ο επιζήσας τώρα είμαι εγώ , διότι όπως είπα παραπάνω ο μικρότερος σε ηλικία ήταν 35 – 40 ετών και τώρα έχουν φύγει .
Εγώ ήμουν 26 ετών τότες και σήμερα 90 .
Τον Στέφα δεν μπορούσαμε να τον παρηγορήσουμε διότι η σφαίρα που έριξε στους Γερμανούς , ίσως πήρε τον γιο του …
Ιωάννης Μιχαλάκης .
Κάτοικος Πύλης Θηβών .
Διηγημένη προφορικά …
————————————————————————————————————————————