ΟΡΕΙΝΟΣ

Συνέντευξη με τον Αναπληρωτή Καθηγητή
Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας Δρ. Ανδρέα Καψωριτάκη.
Η ρακή
δεν είναι απλά ένα προϊόν αλλά και ένα σύμβολο ενός ελεύθερου και αγνού τρόπου
ζωής, μιας παράδοσης που αρνείται να σβήσει, μιας κουλτούρας που διατηρεί τις
ιδιαιτερότητες της. Ίσως γι’ αυτό σιγά-σιγά, η κρητική ρακή αρχίζει να κερδίζει
όχι μόνο τους ντόπιους αλλά και πολλούς από τους επισκέπτες που επιλέγουν να
έρθουν στην Κρήτη.

Γενιές και γενιές έχουν περάσει, μα η διαδικασία
απόσταξης της ρακής “το καζάνισμα” ή το “καζάνεμα” στην Κρήτη ακολουθεί πιστά
την παράδοση αιώνων, με σκεύη και εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται από τον ερχομό
τους στην Ελλάδα έως σήμερα.

Γνωρίζουν όμως οι Κρητικοί καζανάρηδες και
καταναλωτές τα μυστικά για την υγιεινή παραγωγή και αποθήκευση αυτού του
προϊόντος; Γνωρίζουν τους κινδύνους από την υπερβολική κατανάλωση; Γνωρίζουν πως
είναι η ποιοτική ρακή; Τι πρέπει να κάνουμε με την «πρωτόρακη» και τι με την
«ουρά» της καζανιάς; Ποιούς κινδύνους κρύβει η νόθευση της ρακής;

Ο
Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας-Γαστρεντερολογίας του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας
Δρ. Ανδρέας Ν. Καψωριτάκης δίνει απαντήσεις σε μια σειρά θέματα που έχουν να
κάνουν με την απόσταξη και την κατανάλωση της ρακής.

Υπάρχουν κίνδυνοι
στην υγεία παραγωγών και καταναλωτών από τον τρόπο απόσταξης και αποθήκευσης της
ρακής;

Το μεγαλύτερο πρόβλημα προέρχεται από τη λεγόμενη «πρωτόρακη». Η
πρωτόρακη περιέχει μεγάλη ποσότητα μεθανόλης ή όπως αλλιώς λέγεται «ξυλόπνευμα».
Η υπερβολική κατανάλωση μεθανόλης μπορεί να προξενήσει τύφλωση. Τα τσάμπουρα
αποδεδειγμένα παράγουν τη μεθανόλη, που έχει χαμηλότερο βαθμό πτητικότητας από
το οινόπνευμα (αιθανόλη) και γι’ αυτό αποστάζετε πρώτη. Στις βιομηχανίες, αυτή η
αλκοόλη είναι που με την προσθήκη μπλε χρώματος για να αναγνωρίζεται, διατίθεται
ως «φωτιστικό οινόπνευμα».

Με ποιο τρόπο οι παραγωγοί μπορούν να
προστατευθούν από την μεθανόλη;

Ένας εύκολος τρόπος μείωσης της
μεθανόλης είναι η απομάκρυνση των τσάμπουρων. Θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο
υπολείμματα από ρόγες στο δοχείο για τη ζύμωση μετά το πάτημα των σταφυλιών.
Επιπλέον η «πρωτόρακη» θα πρέπει να απομακρύνεται, οι παλιές νοικοκυρές την
χρησιμοποιούσαν μόνο για εντριβές, αλλά και αυτή η χρήση είναι υπό συζήτηση,
εφόσον απορροφάτε και από το δέρμα. Θα πρέπει να απομακρύνεται επίσης και η
«ουρά» της καζανιάς που περιέχει μεγάλο ποσοστό «ανώτερων αλκοολών». Στην
υπόλοιπη Ελλάδα (δυστυχώς όχι στη Κρήτη), το πρόβλημα της μεθανόλης και των
ανώτερων αλκοολών στο τσίπουρο το αποφεύγουν κάνοντας δύο αποστάξεις και
απομακρύνουν την «κεφαλή» αλλά και την «ουρά» του αποστάγματος.

Οι
αποστακτήρες γανώνονται με κράμα μετάλλων που περιέχουν μόλυβδο. Κρύβει η
μέθοδος αυτή κινδύνους για την υγεία μας;

 Οι φράσεις του είναι γραμμένες ακριβώς όπως τις πρόφερε ο τελευταίος επιζήσαντας Ιωάννης Μιχαλάκης τον Μάη του 2006 σε ηλικία 90 ετών , και δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα ΤΑΝΑΓΡΑΙΑ .gr . 
(Στις 16 Οκτωβρίου 1943 , ένας λόχος Γερμανοί ξεκίνησαν από την Ελευσίνα , νύχτα και ήρθαν στο Μοναστήρι Οσίου Μελετίου . 
Εκεί ο διοικητής του λόχου έστειλε μια διμοιρία , περίπου 130 – 140 στρατό , με ένα οδηγό προδότη για την Πύλη , μέσα στο δάσος από πεύκα , σε ένα πολύ στενό μονοπάτι , περνούσαν από τις πόρτες . 
Οι πόρτες είναι στο βουνό πάστρα . 
Εκεί κόβει το βουνό είκοσι περίπου μέτρα , για αυτό και το χωριό από Δερβενοσάλεσι , πήρε το όνομα Πύλη . 
Όταν φτάσανε οι Γερμανοί περίπου 3 χιλιόμετρα από τη Πύλη , ήταν σχεδόν 3-4 η ώρα . Κατεβαίνοντας όμως ένα παιδί 18 – 20 ετών ( Ευάγγελος Βλάχος ) τους άκουσε που μιλούσαν ξένη γλώσσα και γύρισε αμέσως τρεχάλα .

Ήρθε στο χωριό και ειδοποίησε τον πολιτικό υπεύθυνο Γεώργιο Παπαϊωάννου ότι έρχονται Γερμανοί . Ο υπεύθυνος του λέει 
<< ήσαν Γερμανοί ή μήπως ήταν αντάρτες και σηκώνουμε τζάμπα όλο το χωριό >> : 
Γύρισε να βεβαιωθείς και να έρθεις να μας πεις ! .
Γύρισε το παιδί , αλλά οι Γερμανοί , είχαν προχωρήσει από το σημείο που τους άκουσε , νύχτα ήταν , είχαν κατέβει πιο κάτω , τους έπεσε επάνω και τον πιάσανε . 
Έξω από το χωριό , δυτικά από εκεί που ερχόντουσαν οι Γερμανοί , ήταν εφτά τσοπαναραίοι , οι περισσότεροι από 18 – 20 ετών , τους οποίους τους έπιασαν και αυτούς . Τα παιδιά ήταν ! 

1)    Γεώργιος Μαλιάτσης 18 ετών γιος του Στέφα Μαλιάτση . 
2)    Σωτήρης Μαλιάτσης 18 ετών γιος του Στάθη Μαλιάτση . 
3)    Περικλής και Δημήτρης Λύγκου 18 ετών αδέλφια . 
4)    Παύλος Μαλιάτσης 27 ετών αδελφός του Σωτήρη . 
5)    Αναστάσιος Τσιρώνης 25 ετών . Από τους έξι συλληφθέντες τους έφυγαν τρεις . 
Δημήτρης Λύγκος αδελφός του Περικλή .
Παύλος Μαλιάτσης αδελφός του Σωτήρη .
Αναστάσιος Τσιρώνης . 

Όταν βεβαιωθήκαμε ότι ήσαν Γερμανοί , ο υπεύθυνος της μαχητικής ομάδας Στέφας Μαλιάτσης , πατέρας του συλληφθέντα Γιώργου Μαλιάτση μου είπε να οδηγήσω πρώτος την ομάδα , επειδή με ήξερε καλά . Ήμασταν γειτόνοι . 
Ονομάζομαι Μιχαλάκης Ιωάννης , τότε ήμουν είκοσι έξι ετών , τώρα ενενήντα και ο μόνος επιζήσας , διότι όλοι όσοι λάβανε μέρος στην μάχη , έχουν φύγει . Από την ομάδα εγώ ήμουν ο μικρότερος . 
ΧΑΡΑΜΑΤΑ. 
Συγκέντρωση δυτικά από το χωριό , σε ένα μικρό ύψωμα με το όνομα Μάλι -Ραμπντόσα . 
Τους Γερμανούς αρχίσαμε να τους βλέπουμε πολύ θαμπά . Ο διοικητής της Γερμανικής διμοιρίας , έστειλε μια ομάδα – περίπου δέκα – να πάνε στο ύψωμα . Εμείς ήμασταν πεντακόσια μέτρα πιο κάτω . Εάν βγαίνανε οι Γερμανοί στο ύψωμα , θα μας σκοτώνανε όλους , αλλά λέει ο Στέφας σε έναν από την μαχητική ομάδα , να πάει στο ύψωμα . 
Αυτός ξεκίνησε τρεχάλα , από κοντά πήγε και ένας ηλικιωμένος εξήντα πέντε – εβδομήντα χρονών και του λέει << Γύρισε πίσω >> . 
Ο Γεώργιος Νέος μαζί με έναν ηλικιωμένο του Παναή Λύγγκου , πλησίασε 10 μέτρα και περίπου ένα τέταρτο πριν παραδοθούνε , άφησε την τελευταία του πνοή . 
Τον είχανε σκοτώσει , ενώ ο Παναής τον πήρε μια σφαίρα στο μάγουλο και του έκοψε την γλώσσα . 

Η μάχη τελείωσε , σκοτώθηκε και ένας αντάρτης και ένας ηλικιωμένος ο Αλέξανδρος Κώνστας , πατέρας τεσσάρων παιδιών . 
Εγώ πήρα το παιδί του Στέφα μαζί με τον θείο του το βάλαμε πάνω στην κάπα και το πήγαμε στην μανούλα του . 
Λιποθύμησε από το κλάμα . Όλους τους νεκρούς τους πήγαμε στην εκκλησία και το πρωί μέσα από τις οβίδες που ήρθαν οι Γερμανοί , χωρίς παπά τους θάψαμε . 
Παρέλειψα να γράψω , ότι ο πατέρας μου την ώρα που οπισθοχωρούσαν οι Γερμανοί ήταν στο σπίτι και βγήκε έξω και προχώρησε προς την αυλή και συνάντησε ένα Γερμανό με αυτόματο . 
Ο πατέρας μου έκανε να βγάλει το πιστόλι και έβαλε τον Γερμανό μέσα στο σπίτι για να τον κρύψει ώσπου να νυχτώσει . Ήταν τραυματίας στο χέρι και του ζήτησε λίγο νερό . 
Έβγαλε από την τσέπη του λεφτά και μια φωτογραφία με δύο μικρά παιδιά . 
Του τα έβαλε πάλι στην τσέπη του και πήρε μια φωτογραφική μηχανή που είχε χιαστί στην πλάτη του . Την φωτογραφική μηχανή , την έχω ακόμα για ενθύμιο . 
Η μάχη τελείωσε . Οι Γερμανοί παραδόθηκαν . Οι αντάρτες γδύσανε τους σκοτωμένους και τους υπόλοιπους τραυματίες , τους πήρανε και τους πήγανε στην Μαζαρέκα . 
Όσοι πήρανε μέρος στην μάχη , ο επιζήσας τώρα είμαι εγώ , διότι όπως είπα παραπάνω ο μικρότερος σε ηλικία ήταν 35 – 40 ετών και τώρα έχουν φύγει . 
Εγώ ήμουν 26 ετών τότες και σήμερα 90 . 

Τον Στέφα δεν μπορούσαμε να τον παρηγορήσουμε διότι η σφαίρα που έριξε στους Γερμανούς , ίσως πήρε τον γιο του … 

Ιωάννης Μιχαλάκης . 
Κάτοικος Πύλης Θηβών .   
Διηγημένη προφορικά …
 ————————————————————————————————————————————

video.ποιμενική συμφωνία

οι κανόνες εμπλοκής εφαρμόζονται πλήρως από τους ελπιδοφόρους στρατιώτες μας ….και τα έμπροσθεν και τα μετόπισθεν φυλάσσονται 

η μικρή Μαρία ποζάρει ..