Μια ευχάριστη έκπληξη από το φίλο Άρη και συμπολίτη μου στην Πετρούπολη: ο Άρης (Αρσένης) Ντόκος γέννημα θρέμμα της Κορύστιανης Σουλίου* συγκέντρωσε λέξεις, τοπωνύμια, επώνυμα και παροιμίες του ηρωικού Σουλίου και με ιδιαίτερη επιμέλεια τα αποτύπωσε σε ένα καλαίσθητο βιβλίο από τις εκδόσεις Βεργίνα.

Είναι μια σημαντική εργασία που αξίζει ιδιαίτερης μνείας Σε μια εποχή που η ισοπεδοτική παγκοσμιοποίηση εξαφανίζει και οδηγεί στη λήθη ήθη, έθιμα, δοξασίες, τοπολαλιές, η προσπάθεια του συγγραφέα να διαφυλάξει τα ιδιαίτερα πολύτιμα άυλα στοιχεία της πατρίδας του είναι άξια επαίνου!

Ορεινός

*Η Φροσύνη (πρώην Κορύστιανη) είναι οικισμός που ανήκει στον Νομό Θεσπρωτίας της Περιφέρειας Ηπείρου. Βρίσκεται στον Δήμο Σουλίου, συγκεκριμένα στο ανατολικό άκρο του και συνορεύει με τον Νομό Ιωαννίνων, ενώ απέχει ελάχιστα από τον ιστορικό χώρο του Σουλίου. Είναι κτισμένος σε υψόμετρο 604 μέτρων και περικλείεται από τα Όρη Παραμυθιάς και Σουλίου. Σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, ο πληθυσμός της Φροσύνης ανέρχεται στους 111 κατοίκους. Ψηλότερο σημείο του χωριού αποτελεί η κορυφή Στρουμπί, με υψόμετρο 1.425 μ. στα Όρη Παραμυθιάς.

Δείγμα της εργασίας

Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι μεγάλες ιδέες είναι ιδιαίτερα ελκτικές. Φέρνουν τάξη στον κόσμο, δίνουν νόημα στη ζωή.

Όταν προσχωρούμε σε ένα πολιτικό κόμμα ή μια θρησκεία ή μια οργάνωση, βρίσκουμε αδελφές ψυχές με την ίδια κοσμοθεωρία, τις ίδιες πάνω κάτω αξίες κι η ζωή μας πάει πρίμα. Θα μπορούσαμε ακόμη και να πούμε ότι «παντρευόμαστε» με τις ιδέες μας. Μεγάλο μέρος της ταυτότητάς μας καθορίζεται από αυτό που πιστεύουμε και πάντα ψάχνουμε την επιβεβαίωσή του.

Στην πραγματικότητα, όπως γράφει στο βιβλίο της Wilful Blindness η Margaret Heffernan, πάμε κι ένα βήμα παραπέρα: ο εγκέφαλός μας αντιμετωπίζει με διαφορετικό τρόπο κάθε πληροφορία που μπορεί να αμφισβητεί τα πιστεύω μας.

Το 2004, μια ομάδα νευροεπιστημόνων προσπάθησε να βρει πώς γίνεται αυτό, ποια είναι δηλαδή η γνωστική διαδικασία. Ο καθηγητής Ψυχολογίας και Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Emory Drew Westen, εστίασε σ αυτό που οι ψυχολόγοι ονομάζουν “παρακινούμενο συλλογισμό” ή όπως το έλεγε ο Φρόιντ “αμυντικό μηχανισμό”: τη διαδικασία δηλαδή με την οποία οι άνθρωποι προσαρμόζουν αυτά που γνωρίζουν έτσι ώστε να αποφύγουν τα άσχημα συναισθήματα όπως το άγχος και η ενοχή. Ο καθηγητής πίστευε ότι τα νευρωνικά δίκτυα του εγκεφάλου θα προσπαθούσαν να ικανοποιήσουν και τα δύο είδη “περιορισμών“: τους γνωστικούς περιορισμούς – δηλαδή θέλουμε να συνδυάσουμε πληροφορίες με τρόπο που να φαίνεται λογικός- και τους συναισθηματικούς περιορισμούς, που σημαίνει ότι θέλουμε επιπλέον να νιώθουμε καλά με τις πληροφορίες που λαμβάνουμε.

Για να δοκιμάσει τη θεωρία του μαζί με την ομάδα του στρατολόγησαν 15 κομματόσκυλα από 1 κόμμα και 15 από τους «άλλους». Μέσω fMRI (Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού) σκάναρε τους εγκεφάλους τους την ώρα που τους έβαλε να διαβάζουν διάφορες διπλές πολιτικές δηλώσεις, αποσπάσματα δηλαδή που το ένα αποδίδονταν στον αρχηγό του κόμματός τους και το άλλο στον αντίπαλο. Σε κάθε ζευγάρι δηλώσεων, μία ήταν απολύτως συμβατή με τη θέση του υποψηφίου, αλλά μία δήλωση ήταν αντιφατική. Ο Westen ήθελε να ανακαλύψει εάν ο εγκέφαλος θα χειριζόταν τις αντιφάσεις του προτιμώμενου υποψηφίου με τον ίδιο τρόπο που θα αντιμετώπιζε τις αντιφάσεις του αντιπαθητικού υποψηφίου.

Το πείραμα διαπίστωσε – όπως θα περιμέναμε – ότι οι συμμετέχοντες «δεν δυσκολεύτηκαν να δουν τις αντιφάσεις του αντιπάλου, αλλά όταν ήρθαν αντιμέτωποι με δυνητικά ανησυχητικές πολιτικές πληροφορίες για τον ¨δικό τους”, ενεργοποιήθηκε ένα δίκτυο νευρώνων που προκαλεί αγωνία και στρες. Ωστόσο όχι μόνο ο εγκέφαλος κατάφερε να σταματήσει την αγωνία μέσω λανθασμένων συλλογισμών – αλλά το έκανε και τσακ μπαμ. Τα νευρωνικά κυκλώματα που είναι επιφορτισμένα με τη ρύθμιση των συναισθηματικών καταστάσεων φαινόταν να επιστρατεύουν πεποιθήσεις που εξαλείφουν την αγωνία και τη σύγκρουση».

Επίσης, όπως λέει ο Westen, ο εγκέφαλος δεν σταματούσε στο να εξαλείφει τις δυσάρεστες αντιφάσεις. Λειτουργούσε και υπερωρίες: για να αισθάνονται καλά τα πουλάκια μου τους ενεργοποίησε τα κυκλώματα ανταμοιβής χαρίζοντάς τους μια δόση θετικής ενίσχυσης για την προκατειλημμένη «συλλογιστική» τους.

Στο πείραμα, τα κυκλώματα ανταμοιβής που χρησιμοποιούσε ο εγκέφαλος ήταν τα ίδια που ενεργοποιούνται όταν ένας τοξικομανής παίρνει τη δόση του. Με άλλα λόγια, όταν βρίσκουμε κάπου τις σκέψεις με τις οποίες συμφωνούμε ή είμαστε σε θέση να εξαλείψουμε αυτές που μας κάνουν να νιώθουμε άβολα, νιώθουμε το ίδιο είδος ευφορίας και σιγουριάς που νιώθει ένας εθισμένος όταν παίρνει τη δόση του: δηλαδή όλα πάνε καλά. Τουλάχιστον για λίγο.

Εν κατακλείδι, στον εγκέφαλο δεν αρέσουν οι συγκρούσεις και προσπαθεί σκληρά για να τις επιλύει. Αυτός μπορεί να είναι ένας λόγος για τον οποίο, όταν συναντιόμαστε με ομοϊδεάτες μας, είναι πιο πιθανό να αναζητήσουμε κοινά σημεία παρά σημεία τριβής, γιατί κυριολεκτικά, νιώθουμε καλύτερα. Αλλά ταυτόχρονα το βλέπουμε και λογικό, ακόμα και όταν δεν είναι. Πράγμα που σημαίνει ότι την ώρα που αγωνιζόμαστε για να υπερασπιστούμε τις βασικές μας πεποιθήσεις, κινδυνεύουμε να εθελοτυφλούμε με τα στοιχεία που μπορεί να μας αποδεικνύουν ότι κάνουμε λάθος.

***

Πηγή:

Γιώργος Γιώτης

by Αντικλείδι ,  https://antikleidi.com

.ΜΠΕΡΤΣΙΑΣ ΣΚΟΥΡΤΗΣ

•Ομολογώ πως πρώτη φορά άκουσα για μελισσοβελονισμό.Γιατί όχι;μπορεί και να πιάνει.Η ιδέα του με φρικάρει λιγάκι αλλά θα το ξεπεράσω.Αλλά και επισης πρωτη φορά άκουσα το εντυπωσιακό αξίωμα Πρόεδρος του Κήπου.Εύχομαι καλή επιτυχία.Περιμένω να δω το νέο σχεδιασμό της όασης που θέλει ένα σωρό πράγματα να γίνουν.Παγωνια,πάπιες,χήνες και χρυσόψαρα αξιώνουν πρόοδο και θαλπωρή.Χωρίς πλάκα είναι δύσκολη δουλειά.
•Μια νέα φιλοδοξία με κατέλαβε.Όταν αποσυρθώ από τη δικηγορία θέλω να γίνω πρόεδρος του λοφου.Ποίου λόφου;μα της Φιλοθεης δίπλα στο σπίτι μου.Δεν ξέρω ομως ποιος είναι αρμόδιος να με διορίσει.Όπως διαχέονται αναρχως οι αρμοδιότητες ίσως μόνο ο Πρωθυπουργός.Αλλά θα διαπρέψω.Έχει απίθανες,γεμάτες ζωντάνια μυρμηγκοφωλιες,με μυρμηγκια διαφόρων χρωμάτων και μεγεθών,που κινδυνεύουν από τους περιπατητές.Θα ληφθούν άμεσα μέτρα.Και που ξέρεις;ίσως ανακαλύψω τον μηρμυγκοβελονισμο.
•Και θα περπατω αμέριμνος συνταξιούχος στη Φιλοθέη και θα ακούω να με φωνάζουν κ.Πρόεδρε του λόφου.Τα πεύκα έχουν κάμπιες.Και θα απαντώ.Για τις κάμπιες είναι αρμόδιος άλλος φορέας.

Πάνος Μπιτσαξής

Η φυγάδευση του ραββίνου Αθηνών στο Κροκύλειο

Ένα άγνωστο για πολλούς γεγονός, έλαβε χώρα κατά την διάρκεια του χειμώνα 1943-44 στο Κροκύλειο Δωρίδος . Ήταν η παρουσία μιας πολύ σημαντικής φυσιογνωμία του Ελληνικού Εβραϊσμού, του Αρχιραββίνου Αθηνών Ηλία Πινχά Μπαρζιλάι που φυγαδεύτηκε από το ΕΑΜ στο Κροκύλειο για να σωθεί από τους Γερμανούς.
Η ιστορία ξεκινάει τον Σεπτέμβριο του 1943, όταν ο Ελιάου Μπαρζιλάι κλήθηκε από την Γκεστάμπο να παραδώσει τις ονομαστικές λίστες των Εβραίων της Αθήνας. Αντί γι’ αυτό όμως, ο ραββίνος μεθόδευσε την καταστροφή μέρους των  αρχείων που κατείχε και την φυγάδευση του υπολοίπου. Παράλληλα ενημέρωσε όσους περισσότερους Εβραίους μπορούσε, για να διαφύγουν από την Αθήνα. Η κίνηση αυτή του ραββίνου είχε σωτήριο αποτέλεσμα για τον Εβραϊκό πληθυσμό  της Αθήνας (έχασε μόλις το 10% του πληθυσμού του έναντι 96% στη Θεσσαλονίκη όπου οι λίστες ονομάτων έπεσαν στα χέρια των Γερμανών). Ο ίδιος ο Μπαρζιλάι φυγαδεύτηκε μαζί με την γυναίκα του και την κόρη του από το ΕΑΜ, στο χωριό Ξηρονομή του νομού Βοιωτίας και κατόπιν στη Δωρίδα.

Ερχόμενος στο Κροκύλειο, που αποδείχθηκε τελικώς ασφαλή κρυψώνα από τους Γερμανούς, ο ραββίνος εγκαταστάθηκε στο σπίτι της “Καστανούς” στην πλατεία, ενώ τα Εβραϊκά αρχεία στάλθηκαν για φύλαξη στο Ζωριάνο.

Ο Κουπακιώτης Ιατρός Λουκάς Κονανδρέας αναφέρετε στο γεγονός στο βιβλίο του με τίτλο «Παναγιώτα / Καλύτερα σκοτωμένη παρά, χωρισμένη: Αληθινή ιστορία φόνου» (Captainbook.gr 2051), στις σελ. 47- 48:

«Το επόμενο πρωί, [Ο συγγραφέας αναφέρεται στην επομένη της 29 Αυγούστου 1944 όπου οι Γερμανοί κατέκαψαν το Λιδωρίκι] το Κουπάκι έδωσε το μερίδιό του, όταν το ΕΑΜ ζήτησε βοήθεια από τα γύρω χωριά. Πολλά άλογα και μουλάρια φορτώθηκαν με τρόφιμα, προμήθειες και κουβέρτες και ξεκίνησαν από το χωριό με προορισμό το Λιδορίκι.
Το πόσο πολύ κινδύνευε και το δικό της χωριό από κάποιο μακελειό ή να πυρποληθεί από τους Γερμανούς δεν το ήξερε τότε η Παναγιώτα, καθώς ήλθε στο φως αργότερα. Στο Κροκύλειο το ΕΑΜ έκρυβε τον αρχιραβίνο της Αθήνας, Ηλία Μπαρζελάι, με την γυναίκα του και την έφηβη κόρη του. Και στη Ζωριάνου, μόλις δύο χιλιόμετρα από το Κουπάκι, είχαν κρύψει τα αρχεία της εβραϊκής κοινότητας της Αθήνας. Μόλις κάποιος έδινε μία τέτοια πληροφορία στους Γερμανούς θα κατέφθαναν με τα αυτόματα και τους πυρσούς.»

Το σπίτι της Καστανούς στην πλατεία, την δεκαετία του ’70 (δεξιά διακρίνεται η γωνία του παλιού σχολαρχείου που αργότερα γκρεμίστηκε)

Τις περισσότερες όμως πληροφορίες για τον ρόλο των Κροκυλειωτών τις αντλούμε από ένα απόσπασμα της Έκθεσης του συνταγματάρχη ε.α. Δημ. Δημητρίου (αντάρτικο όνομα Νικηφόρος) με τίτλο «Η συμμετοχή των Εβραίων στην Εθνική Αντίσταση» που διαπραγματεύεται τις δοκιμασίες Εβραίων πολιτών κατά τη διάρκεια της κατοχής του 1941-44.

Ο Συνταγματάρχης  Δημήτρης Δημητρίου (με το αντάρτικο όνομα Νικηφόρος), γεννήθηκε στο χωριό Επτάλοφος (Άνω Αγόριανη) και ήταν ο πρώτος αξιωματικός του ελληνικού στρατού που βγήκε στο βουνό κατά την κατοχή, στις γραμμές ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Πηγή του παρακάτω ντοκουμέντου είναι το Περιοδικό ΧΡΟΝΙΚΑ (Όργανο του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου της Ελλάδας), Αριθ. Φύλλου 104, Ιανουάριος – Φεβρουάριος 1989 και εντοπίστηκε από το μέλος του ΔΣ του Συλλόγου κροκυλιωτών Κώστα Π. Σαΐτη.

Για τον Αρχιραββίνο Αθηνών Ηλία Π. Μπαρζιλάϊ
Στην περιοχή της δράσεώς μου ο Αρχιραββίνος Μπαρζιλάϊ έφτασε το χειμώνα 1943-1944 (περιοχή Φωκίδας). Μαζί του ήταν η γυναίκα του και η μοναχοκόρη του (έτσι νομίζω, ότι ήταν το μόνο τους παιδί). Τους προώθησαν οι οργανώσεις του ΕΑΜ της περιοχής Φωκίδας σε ένα από τα ποιο ασφαλή χωριά της Δωρίδας, το Κροκύλειο. Τους τακτοποίησαν σε ένα θαυμάσιο σπίτι, που ο ιδιοκτήτης του έμενε στην Αθήνα και δεν το χρησιμοποιούσε. Τους προμήθευσαν άφθονα ξύλα, για το τζάκι τους, και τρόφιμα – ότι είχε ο κόσμος, φτωχά πάντοτε. Όμως η κόρη τους αρρώστησε και μάλιστα βαριά. Είχε τύφο, αρρώστια δηλαδή επικίνδυνη για τη ζωή τότε. Κάποια ημέρα στις αρχές του 1944, πέρασα από το Κροκύλειο. Όταν τελείωσα την ομιλία μου σε ένα καφενείο, προς τους κατοίκους του χωριού, η κυρία Σαΐτη (καταγόμενη από την Αμφίκλεια Λοκρίδας και παντρεμένη με τον Κροκυλιώτη Ελληνο-Αμερικανό Σαΐτη) μου σύστησε τον Αρχιραββίνο Μπαρζιλάϊ και την γυναίκα του, που είχαν έρθει να ακούσουν την ομιλία μου, προπαντώς όμως να με ενημερώσουν για τις δυσκολίες τους και για την ασθένεια της κόρης τους. Μου ζήτησαν να πάμε και στο σπίτι που έμεναν. Μαζί με την κυρία Σαΐτη, που τους φρόντιζε και ιδιαίτερα όσο μπορούσε, και με τους συνοδούς μου αντάρτες πήγαμε. Η κόρη τους ήταν πράγματι σε πολύ άσχημη κατάσταση. Τους υποσχέθηκα ότι θα εύρισκα τρόπο, θα έκανα τα αδύνατα δυνατά να τους στείλω τρόφιμα και ιδιαιτέρως τροφές κατάλληλες για την άρρωστη κόρη τους. Πράγματι σε λίγες ημέρες, από άλλο χωριό, η Επιμελητεία του Τάγματος κατόρθωσε να εξασφαλίσει ένα φορτίο έως 80 οκάδες (πάνω από 100 κιλά δηλαδή) που το αποτελούσαν μακαρόνια, ρύζι, ζάχαρι, καφές, συμπυκνωμένο γάλα, όσπρια, τυρί και άλευρα. Όταν, σε λίγον καιρό, ξαναπέρασα από το Κροκύλειο, είχα την ευχαρίστηση να βρω την οικογένεια Μπαρζιλάϊ σε τελείως άλλη κατάσταση. Η κόρη τους είχε μπει στην ανάρρωση. Και οι δύο γονείς ήταν ενθουσιασμένοι. Οι κάτοικοι του χωριού πάντα τους συμπαραστέκονταν με ότι είχαν.

Στην επίσκεψή μου εκείνη στο Κροκύλειο, ο Αρχιραββίνος Μπαρζιλάϊ ήρθε στην πλατεία του χωριού και με παρακάλεσε να πήγαινα ξανά στο σπίτι τους, όπως και έγινε. Όταν με τη συνοδεία μου – και με συντροφιά ξανά την κυρία Σαΐτη – φτάσαμε στην κατοικία της οικογένειας Μπαρζιλάϊ, ο Αρχιραββίνος και η γυναίκα του μας υποδέχτηκαν έξω από την πόρτα του ανώγειου διαμερίσματός τους και μέσα από την πόρτα, προστατευόμενη από τον ψυχρό άνεμο στεκόταν η κατάχλωμη αλλά σε ανάρρωση κόρη τους. Και τότε ο Αρχιραββίνος Μπαρζιλάϊ έδωσε συγκινητική επισημότητα στην υποδοχή μας, βρήκε έξοχα λόγια να διερμηνεύσει την ευγνωμοσύνη όλων τους για το καλό που τους είχαμε κάμει. Θυμάμαι πως βρέθηκα σε δύσκολη θέση, προσπαθώντας να βρω και εγώ λόγια το ίδιο ωραία να απαντήσω στην προσφώνηση του Ηλία Μπαρζιλάϊ.
Σώθηκε από την εποχή εκείνη και ένα γράμμα του Αρχιραββίνου Μπαρζιλάϊ για όλα αυτά τα περιστατικά. Το αντιγράφω εδώ (με την ορθογραφία του):

«Κροκύλιον, 29 Απριλίου 1944

Προς τον Αξιότιμον Συν/στην Νικηφόρον

Είμαι κάτοχος της επιστολής σας 28 τρέχοντος μηνός και σας ευχαριστώ θερμότατα δια το μεγάλον ενδιαφέρον σας προς εμάς.
Μαζί με την επιστολήν παρέλαβα όλα τα τρόφιμα που μας στείλατε συμφώνως της αποδείξεως παραλαβής που σας στέλνω ξεχωριστά!
Επίσης ακριβώς σήμερα πριν οκτώ ημέρας παρέλαβα από την επιμελητείαν του 5ου Συντάγματος Άνω Παλαιοξάριον τα τρόφιμα που είχαν μείνει εις το Λευκαδίτη και τα οποία είχατε σεις στείλει και καθυστέρησαν να μας τα στείλουν.
Μερικές ημέρες υποφέραμεν από έλλειψιν τροφίμων και σας τηλεγραφήσαμε σχετικώς, αλλά όταν λάβαμε γνώση ότι ανώτερα συμφέροντα της πατρίδος σας απησχόλησαν, δεχτήκαμε την στέρησιν αυτή με υπερηφάνεια και υπομονή, επειδή πρώτα είναι τα συμφέροντα της πατρίδος και δεύτερον τα ατομικά. Εντούτοις δεν θα λησμονήσω ποτέ την μεγάλην ενίσχυσιν που μας προσφέρετε. Η μεγαλυτέρα μου ευχή είναι να στεφθούν όλαι αι ενέργειές σας με επιτυχείες και να αξιοθώμεν να σας δούμε δοξασμένον με την νίκη και την λευτεριά.
Σχετικώς με την παράκλησίν σας εάν έχουμε κάτι να σας ζητήσουμε, σας εκφράζω την βαθυτέραν ευγνωμοσύνη μου για όλα τα τρόφιμα αυτά που με κάνουν σήμερα αρκετά πλούσιο.
Προς το παρών από τρόφιμα δεν έχουμε ανάγκη πλέον. Αλλά θα ήθελα από εσάς, ως ειλικρινής φίλος μας να αποφασίσετε μόνος σας δια το μέρος της διαμονής μας, εάν θεωρείται το Κροκύλειον ασφαλές από πάσης απόψεως να μείνουμε εδώ, μια φορά που είμαστε εγκατεστημένοι και έχομε και αρκετά τρόφιμα. Αλλά εάν η γνώμη σας είναι ότι περισσοτέραν ασφάλεια μπορούμε να έχουμε εις το Γενικόν Στρατηγείον, τότε να έχετε την καλωσύνη να μας στείλετε δύο ή τρεις, οι οποίοι θα μας συνοδέψουν και θα μας βοηθήσουν εις την επίταξιν ζώων εις τα διάφορα χωριά που πρέπει να περάσουμε.
Εν πάση περιπτώσει εμπιστευόμεθα απολύτως εις την κρίσιν σας και σας παρακαλώ να με θεωρήσετε ως έναν εκ των ειλικρινέστερων φίλων σας, ο οποίος βλέπει εσάς έναν από τους γενναίους ήρωας της πατρίδος μας, σαν εκείνους που ξεσκλάβωσαν την Ελλάδα μας το ’21. Είθε ο θεός να είναι πάντα μαζύ σας και να ειδούμε την λευτεριά γρίγορα και να είμαι ευτυχείς να εκπληρώσω κι εγώ τας υποχρεώσεις μου, γνωρίζοντας σ’ όλον τον κόσμο το μεγάλο πατριωτικόν έργον σας, μαζί με όλους τους συναγωνιστάς του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ. Με συναγωνιστικούς χαιρετισμούς εκ μέρους της οικογένειάς μου.
Σας ευχαριστώ δια την μεταβίβασιν της επιστολής του …. (λέξη δυσανάγνωστη)

Μετ’ ειλικρινούς φιλίας
Διατελώ
Ο Αρχιραββίνος Αθηνών Ηλίας Π. ΜπαρζιλάΪ

ΥΓ: Δια τον καφέ ευχαριστούμε ιδιαιτέρως και όταν εξοικονομήσουμε ζάχαρη, θα πιούμε εις την υγείαν σας.
Ο ίδιος
Θα σας παρακαλούσαμε, εάν σας είναι δυνατόν, κει έχετε, να μας στέλνατε ολόγον σαπούνι. Ευχαριστούμεν θερμότατα εκ των προτέρων και συγχωρίστε μας δια τον μεγάλον κόπον που σας δίδομεν.»

(Να μου επιτραπεί να προσθέσω μία γραφική λεπτομέρεια, για τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε, για να εξυπηρετήσουμε την οικογένεια του Ηλία Μπαρζιλάϊ. Στις μετακινήσεις της οικογένειάς του στα ορεινά χωριά, η γυναίκα του Αρχιραββίνου ήταν αδύνατο να κρατηθεί μόνη της επάνω στα σαμάρια των μουλαριών. Ήταν συνέχεια πανικόβλητη, ότι θα έπεφτε στους γκρεμούς των βουνών, και έπρεπε δυο και τρεις χωρικοί να τρέχουν συνέχεια γύρω στο υποζύγιο και να την συγκρατούν να μην γκρεμιστεί και να την ενθαρρύνουν).

Πέρα από το ανωτέρω ντοκουμέντο, έγινε μία προσπάθεια μήπως εντοπιστούν περισσότερα στοιχεία για την παραμονή του ραββίνου στο χωριό μας από το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος και το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο χωρίς να βρεθεί κάτι, το ΚΙΣ όμως μας έφερε σε επαφή με τον εγγονό του ραββίνου, κ. Νισσήμ Μπενμαγιώρ, ο οποίος μας μετέφερε τις μνήμες της μητέρας του για την φιλοξενία και τη συμπαράστασή των κατοίκων του Κροκυλείου προς την ίδια, κάθε φορά που συζητούσαν στο σπίτι τους τα γεγονότα της Κατοχής. Τέλος συμπληρώνουμε το αφιέρωμα με δύο Κροκυλιώτικες μαρτυρίες:

• Η Τομαή (Αποστολακοπούλου) Σοφία μας διηγήθηκε ένα ανέκδοτο γεγονός που άκουσε από την οικογένειά της, σύμφωνα με το οποίο ο Μπαρζιλάι, έχοντας πρόβλημα με τα ξύλα που ήταν μεγάλα και δεν χώραγαν στο τζάκι του, μπήκε στο γραφείο της τότε Ταχυδρομικής Υπηρεσίας προκειμένου να ρωτήσει τι κάνουν σε αυτές τις περιπτώσεις χωριανοί. Ας σημειωθεί εδώ πως οι Κροκυλιώτες παρείχαν τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης στο φιλοξενούμενο του χωριού. Σύμφωνα με την μαρτυρία την απάντηση την έδωσε ο Χαράλαμπος Καραμπέλος που βρισκόταν την ώρα εκείνη στο κατάστημα  με την αμίμητη στιχομυθία «Πηδάμ’ απάν’ και τα τσακάμ’» και με  προφορά που δεν άφηνε στο ραβίνο κανένα φυσικά περιθώριο κατανόησης.
• Η Λούλα Γιαννακουλοπούλου (Μαρμάρα) της οποίας το πατρικό ήταν στην οδό Αλικαρνασσού 20-22 σε γειτονία με το σπίτι του Ηλία Μπαρζιλάι (στον αριθ. 31), μας μετέφερε την μαρτυρία της μητέρας της Μαρίας Μαρμάρα (Πουρνιά), σύμφωνα με την οποία ένα βράδυ, λίγο μετά μάλλον από την απελευθέρωση της Αθήνας, βρέθηκε αργά στο σπίτι τους ο πρώτος ξάδερφος της Μαρίας, ο ενταγμένος στο ΕΑΜ Λιδωρικιώτης ιατρός Δρόσος Πουρνιάς. Το βράδυ εκείνο ανέφερε στην ξαδέρφη του πως ήταν αυτός που θεράπευσε στο Κροκύλειο την κόρη του ραββίνου αλλά και την σύζηγό του.

του Ευάγγελου Γραββάνη

Προέδρου Συλλόγου Κροκυλιωτών

Ιούνιος 2016

Με αφορμή τις έντονες διαμαρτυρίες κατοίκων των Δερβενοχωρίων , αλλά και δημοσιευμάτων τύπου για Πλημμελή μέτρα ασφαλείας των εγκαταστάσεων της ΕΑΣ – πρώην εταιρείας ΠΥΡΚΑΛ στα Δερβενοχωρια Βοιωτίας και με δεδομένη την ευαλώτοτητα και επικινδυνότητα αυτής , εκ της φύσεως των αποθηκευμενων σε αυτήν προϊόντων και υλικών , εγώ ως κάτοικος των Δερβενοχωρίων αλλά και ως Τοπική Σύμβουλος της Δημοτικής Κοινότητας Σκουρτων , ο οικισμός της οποίας βρίσκεται σε ζώνη Κινδύνου , εκτιμώ ότι καθίσταται πλέον αναγκαία , απαραίτητη και επιβεβλημένη η άμεση ενημέρωση των αρμοδίων φορέων προς διενέργεια αυτοψίας για ,
επισημάνσεις , εκτιμήσεις , διαπιστώσεις αξιολογήσεις και εφαρμογή της ισχύουσας Νομοθεσίας.

Σε κάθε περίπτωση , καθώς επίσης και για την διενέργεια των προβλεπομενων τακτικών και περιοδικών ελέγχων και επιθεωρήσεων , προς διερεύνηση των καταγγελομενων για μη ορθή τήρηση της προβλεπομενης από τον Νόμο της Οδηγίας Sevesso σύμφωνα με την ΚΥΑ 172 058/2016 , όπου αναφέρονται ρητά οι υποχρεώσεις του ΄΄φορέα εκμετάλλευσης», ώστε να εξασφαλίζεται η πρόληψη των μεγάλων ατυχημάτων και ο περιορισμός των συνεπειών τους στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον στα πλαίσια του αποτελεσματικού σχεδιασμού και της προστασίας των εργαζομένων και του πληθυσμού.

Κρίνεται επίσης ως επιτακτική ανάγκη όχι μόνο η απαρέγκλιτη εφαρμογή της ισχύουσας Νομοθεσίας σε κάθε περίπτωση αλλά και και η εκπόνηση μιας συνδυασμένης , ολοκληρωμένης και επικαιροποιημενης Μελέτης Ασφαλείας – Προσέγγισης των Κινδύνων που θα περιλαμβάνει την εκτίμηση της Επικινδυνότητας – Τρωτότητας της παραπάνω εγκατάστασης , λαμβάνοντας πάντα υπόψη το σύνολο των δραστηριοτήτων και την αλληλεπίδρασή τους , στο έως τώρα διαμορφωμένο περιβάλλον Ασφαλείας , τις ιδιαιτεροτητες και ιδιομορφίες της περιοχής , το είδος και τις ποσότητες των αποθηκευμενων προϊόντων , τα Μέτρα Πρόληψης και διαχείρισης των Κινδύνων και τα Σχέδια Αντιμετώπισης τους σύμφωνα με το Εσωτερικό Σχέδιο Έκτακτης ανάγκης , που μεταξύ άλλων θα πρέπει να προβλέπει , αποτελεσματική εφαρμογή των κατάλληλων Προστατευτικών Πολιτικών και στοχευμενων Δράσεων προς Άρση της Επικινδυνοτητας για τον πληθυσμό , τις υποδομές και τις ευρύτερες εγκαταστασεις στην περιοχή μας
Πιστεύω ότι οι επισημάνσεις μου αυτές μέσα από τις προβλεπομενες και θεσμοθετημενες διαδικασίες των Τοπικών και Δημοτικών Συμβουλίων του Δήμου Τανάγρας θα τεθούν υπόψιν των αρμοδίων , για την λήψη άμεσων πρόσφορων μέτρων για την αποτροπή οιοδήποτε κινδύνου προς εφησυχασμό των κατοίκων .

ΤΑΜΠΟΥΡΑΤΖΗ ΛΑΜΠΡΙΝΗ
Τοπική Σύμβουλος Δημοτικής Κοινότητας Σκουρτων

ΑΝΕΜΌΕΣΣΑ

*

του ΔΗΜΗΤΡΗ Ε. ΣΟΛΔΑΤΟΥ

Στρατόκαυλοι όλων των χωρών, γαμηθείτε!

Όταν πήρα το απολυτήριο – επιτέλους – με ρώτησε ο διοικητής πώς πέρασα στον στρατό. Γύρισε το μάτι μου ανάποδα, βράχνιασε η φωνή μου καθώς απάνταγα:

«Ντρέπομαι που είμαι Έλληνας! Καταντήσατε την σημαία μουνόπανο! Αν γινόταν πόλεμος, δεν θα πυροβολούσα τους εχθρούς αλλά τους αξιωματικούς μου!»

Αυτός χαμογέλασε με κατανόηση και είπε:

«Η Ελλάδα δεν είμαστε εμείς, παιδί μου! Είναι η μάνα σου, το σπίτι σου, το αλώνι του χωριού σου που έπαιζες μικρός».

~.~

Απ’ το Κέντρο Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων Κορίνθου, έφτασα στην Λήμνο στις δεκατρείς Γενάρη. Γρουσούζικη μέρα. Χαράματα, με χιονόνερο. Ύστερα από είκοσι τρεις ώρες ταξίδι, πιάσαμε λιμάνι. Πάνωθέ μας ο φαλακρός λόφος με το κάστρο της Μύρινας. Ένα μέρος απόκοσμο και ηφαιστειογενές. Λήμνος: η αρχαία Πυρόεσσα ή Ανεμόεσσα ή Αιθάλεια ή Δίπολις ή Σταλημένη ή Αμπελόεσσα ή Σιντηίς ή Υψιπύλεια ή Κρανίου Τόπος, όπως θα ταίριαζε στην περίπτωσή μας.

Οι φήμες οργίαζαν για το διαολόνησο: τάγματα ανεπιθύμητων, άτεγκτοι αξιωματικοί, αυτοκτονίες στην σκοπιά, κόψιμο φλεβών με ξιφολόγχη, αναβολές και τρελόχαρτα…

Τα στρατιωτικά φορτηγά – τα ονομαζόμενα REO – περίμεναν στην σειρά σαν χακί νεκροφόρες, να μεταφέρουν τα σκοτωμένα απ’ την κούραση και την αϋπνία κορμιά μας. Αφού μας χωρίσανε σαν πρόβατα, μέσα σε φωνές, σφυρίγματα και βρισιές, μας τσουβάλιασαν στις καρότσες κι αρχινήσαμε ν’ ανηφορίζουμε…

Κάποτε, φτάσαμε στην σφηκοφωλιά του στρατοπέδου. Ένα κοπάδι γλάρων τσακώνονταν μ’ ένα τσούρμο κοράκια για το ποιο θα πρωτοφάει απ’ τα σκουπίδια. Ο αέρας σ’ έπαιρνε και σε σήκωνε, κατέβαζε απ’ το βουνό μεγάλες μπάλες από ξεριζωμένα αγκάθια και τις έπαιζε κλοτσοσκούφι. Δεν λεγόταν τυχαία η Λήμνος αρχαιόθεν Ανεμόεσσα, ούτε βγήκε στον βρόντο ο αστεϊσμός πως το ψηλότερο δέντρο της είναι το ραδίκι.

Πήραμε τους σάκους – τα θρυλικά λουκάνικα – επ’ ώμου και παραταχτήκαμε. Ο λοχαγός Καμπουράκης γύρευε για τον ΛΥΤ όσους είχαν κάνει ως τότε κάποια δουλειά στην ζωή τους.

Σήκωσα το χέρι.

«Ελαιοχρωματιστής!» δήλωσα.

«Έλα, κομάντο!» είπε χαμογελώντας μυστήρια ο λοχαγός.

Μπήκα στον θάλαμο και κοίταξα γύρω: μόνος γνωστός μου από την Κόρινθο ο Σαράκης, ένας ξανθός αδύνατος Αγρινιώτης με γαλανά μάτια. Οι άλλοι άγνωστοι.

«Καλώς τα πουλάκια μου!» μας υποδέχτηκε κάποιος αξύριστος κοντός φαντάρος με αμερικάνικο τζόκεϊ και Α/Τ ζώνη επιδεικτικά φορεμένη πάνω απ’ το χιτώνιο, δείγμα παλαιοσύνης.

«Θα καλοπεράσετε, γρασοπόντικα!» κάγχασε κι ένας χοντρός ψηλός λοχίας, που σταμάτησε μπροστά απ’ την μούρη μου.

«Πώς σε λένε, ρε;» βρυχήθηκε.

Η ανάσα του μύριζε τσίπουρο και τσιγάρο άφιλτρο.

«Δημήτρη…» άρχισα εγώ.

«Έεε… Μπακάλης είσαι; Παρουσιάσου κανονικά, νέοπα!»

Στάθηκα κλαρίνο.

«Στρατιώτης πεζικού Σολδάτος Δημήτριος, 89 ΣΤ′ ΕΣΣΟ», φώναξα.

«Άκουσε κανένας τίποτα;» απευθύνθηκε στους άλλους.

«Όοοχι!» απάντησαν εν χορώ.

«Δεν έχεις φωνή, στραβάδι; Δεν έφαγες πρωινό, ρε;»

Έβαλα όλη μου την δύναμη και ξαναπαρουσιάστηκα.

«Τι φωνή είν’ αυτή, ρε, γκάβακα; Αδερφούλα είσαι, μωρή πούστρα; Ε; Το ’χετε εκεί στα Επτάνησα το κουνιστό, παλιομοδίστρες!» είπε. Κι έφτυσε κάτω με αηδία.

Τα ίδια έκανε και στον Σαράκη. Αφού τον στόλισε μ’ ένα κάρο κοσμητικά επίθετα: «Λαδοπόντικο, στραβόγιαννο, κωλόψαρο και γκάου-μπίου», άρχισε το κήρυγμα:

«Εδώ που ήρθατε, θα φτύσετε το γάλα που βυζάξατε, κωλόπαιδα! Ξέρετε τι σημαίνει ΛΥΤ;»

Σήκωσα τα χέρι.

«Λόχος Υποστηρίξεως Τάγματος, κύριε λοχία».

Γέλασε περιπαικτικά.

«Λόχος Υπερβολικής Ταχύτητας σημαίνει, στραβάδια! Εδώ θα τρέχετε με διακόσα!»

Και τότε, έκανα το μοιραίο λάθος.

«Μα, εσείς είστε η 200 σειρά!» είπα μειδιώντας.

Αυτό ήταν και το τελευταίο μειδίαμά μου. Στο εξής με πήγαιναν πίπα-κώλο: από σκοπιά 2-4 την νύχτα (νούμερο βαρύ, γερμανικό καθώς το λένε, γιατί ούτε να κοιμηθείς προλαβαίνεις, ούτε όταν γυρίσεις χορταίνεις ύπνο) μέχρι το Πλοίο της Αγάπης, την σκουπιδιάρα δηλαδή. Κι από κει Καλλιόπη, καθάρισμα τουαλέτας πάει να πει.

Κανείς δεν γνώριζε πώς προέκυψε τ’ όνομα των αφοδευτηρίων. Εγώ όμως ήξερα: Κάποτε, έφτιαξαν αγάλματα για την πλατεία Ομονοίας στην Αθήνα. Τοποθέτησαν περιμετρικώς τις εννέα Μούσες, μα περίσσευε η Μούσα της επικής ποιήσεως και της ρητορικής, Καλλιόπη. Μην έχοντας πού να την βάλουν, την έστησαν έξω… απ’ τις τουαλέτες!

Επικό το ερώτημα των περαστικών:

«Πού βρίσκονται τα ουρητήρια;»

Η απάντηση διόλου ποιητική και ρητορική:

«Δίπλα στην Καλλιόπη!»

Έτσι, ακόμη και ως τιμωρία, βρισκόμουν πλάι στην Μούσα της Ποιήσεως, αλλά βρώμαγε πολύ, πανάθεμά την! Όχι, βέβαια, πιότερο απ’ όσο ζέχνει ο βόθρος της σύγχρονης λογοτεχνίας, με τα σκατά που γράφονται κι εκδίδονται, τις κριτικές του κώλου, τα περιοδικά για χέσιμο και που κανείς δεν βρίσκεται να τραβήξει το καζανάκι να ξεπλυθεί η Κόπρος του Αυγείου.

Και η κόπρος του στρατοπέδου, όμως, δεν ξεπλενόταν με τίποτα.

Να ξεκινήσω απ’ τους αξιωματικούς; Πάρε τον έναν και βάρα τον άλλον.

Έφερνε ως και τα παιδιά του στο στρατόπεδο ο διοικητής, για να τα κουρεύει τζάμπα ο στρατιώτης κομμωτής. Όχι να του δώσει φιλοδώρημα, όχι άδεια, αλλά του έριχνε και καμπάνες: στερήσεις εξόδων δηλαδή, για να μένει μέσα και ν’ ασχολείται με τις τρίχες του καραβανά.

«Κόψ’ τους, μωρέ, κανένα αυτί», παρότρυνα τον κουρέα, «και πες πως έγινε κατά λάθος. Ή, ακόμα καλύτερα, κόψ’ τους κανένα αρχίδι! Αλλά, θα μου πεις, σιγά μην έχουν…»

Κάποιο βράδυ, έπιασα κουβέντα με τον επόπτη επιφυλακής, έναν υπολοχαγό που μύριζε το στόμα του πιοτό και πήγαινε η γλώσσα του ροδάνι:

«Άλλο πράγμα η στολή! Λες “Προσοχή!” και κάθεται κλαρίνο ένας λόχος. Φουσκώνουν τ’ αρχίδια σου απ’ την καύλα! Αν δεν ήμουν στον στρατό, ποιος θα μ’ υπολόγιζε εμένα; Το πολύ-πολύ να δούλευα υπαλληλάκος σε καμιά εταιρία, να τον τρώω ασάλιωτο. Ενώ τώρα, όλους αυτούς που θα με γαμούσαν, τους γαμάω εγώ!»

Μια μέρα, άκουγα μουσική απ’ το γουόκμαν όταν μπήκε στον θάλαμο ο υποδιοικητής. Στάθηκαν όλοι προσοχή. Εγώ είχα γυρισμένη την πλάτη και δεν τον είδα. Με σκούντησε στον ώμο. Γύρισα και τον κοίταξα, βγάζοντας τ’ ακουστικά.

«Τι κάνεις εκεί, παιδί μου;» ούρλιαξε υστερικά.

«Τι κάνω, κύριε υποδιοικητά;»

«Τι κάνεις; Τι κάαανεις;» αφιονίστηκε εκείνος. «Γιατί δεν στέκεις προσοχή; Έξω γίνεται έπαρση σημαίας! Δεν ακούς το εμβατήριο;»

«Τώρα, ναι! Αλλά πριν, όχι! Αφού φορούσα ακουστικά, πώς να τ’ ακούσω;»

«Και δεν ανησύχησες, παιδί μου; Δεν σκέφτηκες πως αυτή εδώ είναι η ώρα της έπαρσης;»

Τι να του πω; Πως όταν ακούς Καζαντζίδη, έπαρση είναι κι αυτό; Υπάρχει πιο έπαρση, υπάρχει πιο Ελλάδα απ’ τον Καζαντζίδη;

Μια μέρα, έλαβα γράμμα από την μάνα μου. Για να το πάρω, μ’ έβαλαν οι παλιοί να κάνω κάμψεις. Τόσες, όσα και τα γράμματα του ονόματος του αποστολέα. Έπεσα κι άρχισα να τις παίρνω, ενώ εκείνοι με λοιδορούσαν. Όταν τέλειωσα, πέταξαν τον φάκελο σε κάτι λασπόνερα και το χαρτί άρχισε να λειώνει. Χύμηξα και το άρπαξα, μα ήταν αργά. Δεν διαβάζονταν τα γράμματα, εκτός από ένα σημείο: «Κάμε, παιδί μου, υπομονή και μην ξεχνάς πως δεν είμαστε φκιαγμένοι απ’ αμπελόφυλλο!» Μέσα είχε ένα λουλουδάκι απ’ την αυλή μας. Εκείνες οι γραμμές που δεν μουσκέψανε, μ’ έσωσαν απ’ το στρατοδικείο: είχα αποφασίσει, το βράδυ, που όλοι θα κοιμόνταν, να πάρω την ξιφολόγχη και να τους τρυπήσω τα λαρύγγια…

~.~

Τα καψώνια ξεκίνησαν απ’ την Κόρινθο, με το «καλημέρα».

Εγώ κι ο χωριανός μου ο Μήτσος παρουσιαστήκαμε αργά το απόγευμα, για να κερδίσουμε λίγες ώρες ελευθερίας παραπάνω. Μας κατέβασαν στην αποθήκη ιματισμού. Τα φανταρίστικα που απόμειναν ήταν ελάχιστα. Τα νούμερα μεγάλα. Οι αρβύλες για παλιάτσους σε τσίρκο.

«Κολυμπάω μέσα στην στολή!» είπε ο Μήτσος.

«Σκάσε και κολύμπα!» απάντησε ο αποθηκάριος.

Το πρωί μας πήγαν όλους στον γιατρό. Γδυθήκαμε τσίτσιδοι. Ένας αξιωματικός βαστούσε μια βέργα σαν χάρακα. Μ’ αυτήν πασπάτεψε τα γεννητικά μας όργανα, να δει αν είμαστε όντως άντρες.

Την πρώτη μέρα στην εκπαίδευση ο λοχίας Μπεμπής – ένα γομάρι ίσαμε εκεί πάνω – μας διέταξε να σκύψουμε, να βάλουμε το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια μας, κι αυτός έκατσε σ’ έναν ίσκιο κι έπινε Coca-Cola.

Σε λίγο, το αίμα πυράκτωσε το πρόσωπό μας. Κατόπιν, κάποιος λιποθύμησε.

Ο Μπεμπής γέλαγε σαν μαλάκας, λέγοντας:

«Πάει αυτός, έπεσε σαν κοτόπουλο!»

Λιποθύμησε και δεύτερος.

Ο Μπεμπής ξεκαρδίστηκε: «Χα,χα,χα! Πώς κοκκινήσατε έτσι, ρε, ψάρακες; Σαν μουνάκια γίνατε, ενώ εγώ πίνω στον ίσκιο Coca-Cola!»

Κάποιος είπε: «Δεν αντέχω άλλο, κύριε λοχία, να σηκωθώ;»

«Ο πούτσος μου μόνο θα σηκωθεί!» ούρλιαξε ο Μπεμπής. «Και θα γαμήσει τα ροδαλά κωλαράκια σας, αν κουνηθείτε! Ε, ρε, και να σας έβλεπαν οι γυναίκες σας και οι γκόμενές σας σκυμμένους έτσι! Αλλά μην στενοχωριέστε, κι εκείνες αυτήν την ώρα θα έχουν τα πόδια τους ανοιχτά 90 μοίρες γωνία και θα τις γαμάει κάποιος άλλος, γρασοπόντικα! Ξεχάστε την ζωή εκεί έξω, εδώ θα γίνει ο τάφος σας!»

Όταν, επιτέλους, μας άφησε να σηκωθούμε, η λέξη «Ελλάδα» αντικαταστάθηκε στο μυαλό μας απ’ την λέξη «ζαλάδα» κι η λέξη «στρατός» απ’ την λέξη «εμετός».

Αξέχαστο μας έμεινε και το εορταστικό επεισόδιο:

Παραμονή Πρωτοχρονιάς, ο επόπτης εισβάλλει στο Κ.Ψ.Μ. (Κέντρο Ψυχαγωγίας Μονάδος – «καψιμί» στην στρατιωτική αργκό) και κλείνει την τηλεόραση στους νεοσύλλεκτους.

«Στραβάδια, τέρμα τα γλέντια! Το καψιμί θέλει καθάρισμα… Πάρτε τις σκούπες!»

Εμείς γίναμε έξω φρενών:

«Να μας βρει η νέα χρονιά με τις σκούπες στο χέρι;»

Ο επόπτης ανένδοτος:

«Είναι διαταγή!»

Αν την παραβαίναμε, σήμαινε ακόμα και στρατοδικείο. Αυτά φτιάχτηκαν, βέβαια,  για καιρό πολέμου, όχι για… σκούπισμα! Όμως ποιος ήθελε να μπλέξει; Έναν μήνα είχαμε στον στρατό.

Μουρμουρίζοντας, πήραμε τις σκούπες κι αρχίσαμε να καθαρίζουμε το… πεντακάθαρο καψιμί. Ένα λεπτό απόμενε για την αλλαγή του χρόνου. Ο επόπτης μας κοίταζε μειδιώντας. Ποιος ξέρει τι σκεφτόταν. Ίσως κάποιο «βύσμα», που τον μπρίζωσε τέτοια μέρα μέσα κι έπρεπε να εφαρμόσει κι αυτός το πρωτόκολλο Μ.Π.Α. (Μεταβιβαστικό Πρήξιμο Αρχιδιών). Ίσως πως κανείς δεν του έδινε σημασία κι έπρεπε, έστω και μ’ αυτόν τον τρόπο, κάποιος να του δώσει. Ή μπορεί, απλώς, να ήταν μαλάκας!

Ένα δευτερόλεπτο πριν την Πρωτοχρονιά, συνέβη κάτι μοναδικό και απροσχεδίαστο: αφήσαμε τις σκούπες να κάνουν έρωτα στο πάτωμα και ψάλαμε τα κάλαντα, χρησιμοποιώντας για τρίγωνα τα κλειδιά μας.

Ο επόπτης σάστισε… Πήγε να πει: «Πάρτε τις σκούπες!» μα το μετάνιωσε. Ψέλλισε μόνον ανάμεσα απ’ τα δόντια του: «Θα δείτε τι έχετε να πάθετε, κωλοφάνταρα!»

Και πράγματι, λίγο αργότερα εισέβαλε στον θάλαμο, μας πήρε όλα τα ραδιοφωνάκια, για να μην μπορούμε ν’ ακούμε μουσική, και διέταξε να σβήσουν τα φώτα. Μείναμε στο παγωμένο σκοτάδι κοκαλωμένοι απ’ την απρόσμενη εξέλιξη. Τότε, ένας Zippo άναψε δειλά… Ήταν του Νερονώφ, του αγαθού ψευδού γίγαντα με το σκισμένο χείλος. Ύστερα, δυο-τρεις αναπτήρες σπίθισαν ακόμη, πέντε, δέκα… σαν σε συναυλία. Αλλά μουσική δεν είχαμε… Ξάφνου, ακούστηκε στο βάθος μια φωνή που τραγουδούσε, σχεδόν μουρμουριστά. Κατόπιν, δυνάμωσε. Σμίχτηκε με άλλες. Κάποιος άρχισε να χορεύει. Άλλος έχωσε το χέρι του στον σάκο κι έβγαλε ένα μπουκάλι τσικουδιά με άρωμα τριαντάφυλλο. Το μπουκάλι από στόμα σε στόμα, το τσιγάρο από χέρι σε χέρι… Ο θάλαμος Δείπνος Μυστικός κι ο Ιούδας φευγάτος. Ίσως κρύφτηκε να κλάψει για την προδοσία του ή να κρεμάσει τον εαυτό του απ’ το κλαδί της αυτοκριτικής, που όταν είμαστε μόνοι μας έρχεται στα σκοτεινά και μας δικάζει. Ο Ιούδας – ο επόπτης ήθελα να πω – δεν ξαναφάνηκε. Ποιος ξέρει τι λούκι τράβαγε κι αυτός πρωτοχρονιάτικα…

~.~

Η ζωή μας στην Λήμνο θα κυλούσε κάτι περισσότερο από μαρτυρική, αν δεν εμφανιζόταν μια μέρα, ως «από μηχανής θεός», ο Καρακίτσος. Φάνηκε με τον σάκο στον ώμο, περπατώντας μονίπαντα και χαμογελώντας ηλιθιωδώς. Κοντούλης, αδύνατος, κωμικός και ανίδεος.

«Μωρ’ τι ’ναι τούτος!» αναφωνήσαμε βλέποντάς τον.

Ο λοχίας Καραπέτσης στάθηκε μπροστά του.

«Πώς σε λένε, ρε, ποντίκι;»

Ο φανταράκος έξυσε την κούτρα του, σαν κατσίκι στην γκλίτσα του τσοπάνη.

«Καρακίτσου!» είπε, γουρλώνοντας τα μικρά, κωλοτρυπιδένια μάτια του.

Ο Καραπέτσης κρατήθηκε να μην γελάσει και τον τάραξε στο καψώνι. Τι προσοχές, τι μεταβολές, τι παρουσιάσεις και τι γκαρίδια έβγαλε ο Καρακίτσος δεν περιγράφεται.

Κατόπιν, ανέλαβε ο υποδεκανέας Παπαδημητρίου και ακολούθησε ο γλοιώδης Δάλλας:

«Από πού είσαι, γράσο;»

«Απού την Άρτα!»

«Και τι παράγει η Άρτα, ρε;»

«Πουρτουκάλια!»

«Έχεις κι εσύ πορτοκάλια;»

«Ναι, έχου!»

«Κι όταν τα πουλάς, τι λες, γκάβακα;»

«Πουρτουκάλιααα, πουρτουκάλιααα…»

Γελάσαμε όλοι με την αθωότητα του Καρακίτσου, αλλά το πράγμα συνεχώς σοβάρευε:
«Γιατί ήρθες τώρα, κωλόψαρο, κι όχι με την υπόλοιπη σειρά σου;»

«Ήμουνα στου νουσουκουμείου».

«Μπα! Και τι έπαθες;»

«Έκουψα τ’ αρχίδ’ μ’!»

Παγώσαμε όλοι! Ο Τάτσης πήρε τον λόγο. Ψηλός, Γιαννιώτης όπως κι οι υπόλοιποι, που τύχη κακιά τους έριξε όλους μαζί στον θάλαμό μας κι είχαν κάνει κόμμα. Ηπειρώτικη μαφία, να πούμε. Ο ένας έπαιρνε πάρτες του άλλου.

«Και γιατί το ’κοψες, Καρακίτσο, τ’ αρχίδι σου;»

«Είχι πρόβλημα, είπαν οι γιατροί».

«Το δεξί ή τ’ αριστερό;»

«Διν ξέρου!»

«Δεν ξέρεις ποιο αρχίδι σου κόψανε;»

«Ουόχι!»
«Όμως ξέρεις πως έχεις ένα αρχίδι!»

«Ναι!»

«Άρα είσαι… μονάρχιδος!»

Ο θάλαμος σείστηκε απ’ τα γέλια.

«Μονάρχιδος! Μονάρχιδος!» φώναζαν οι παλιοί και βαστούσαν τις κοιλιές τους.

Ο Δάλλας κατέβασε το χέρι του στο σβέρκο του Καρακίτσου, λέγοντας:

«Γεια σου, μονάρχιδε!»

Όλοι τον μιμήθηκαν. Έπεσε η φάπα σύννεφο.

Ένας τον τσίμπησε στον κώλο.

Άλλος του χούφτωσε τ’ αρχίδι:

«Παιδιά, το πιάνω, το πιάνω!»

Χύμηξαν να το πιάσουν κι οι υπόλοιποι.

Ο Καρακίτσος έκλαιγε, μούγκριζε σαν μοσκάρι…

Κάποιος του έβγαλε την ζώνη, του κατέβασε το παντελόνι, είδαν το σώβρακο με τα λουλουδάκια και ξεράθηκαν.

«Δείτε, παιδιά, μπαξές εδώ μέσα! Να δούμε πού κρύβεται και το πουλάκι τώρα!»

Ο Καρακίτσος αφήνιασε…

Στην κλωτσοπατινάδα του, χτύπησε κατά λάθος τον Δάλλα. Εκείνος τον σκαμπίλισε λέγοντας:

«Ποιον βάρεσες, ρε, μουνάρχιδε;»

Συνεχίστε την ανάγνωση του “ΑΝΕΜΌΕΣΣΑ (Διήγημα,για τους στρατόκαυλους, του ΔΗΜΗΤΡΗ Ε. ΣΟΛΔΑΤΟΥ)”

Δίσεκτο Έτος

«Δίσεκτο» ονομάζουμε το έτος που αριθμεί 366 ημέρες, αντί των 365 που έχουν τα κοινά. Αυτό συμβαίνει κάθε τέσσερα χρόνια, όταν προσθέτουμε ένα 24ωρο, προκειμένου να διορθωθούν οι ατέλειες του πολιτικού ημερολογίου σε σχέση με το αστρονομικό. Αν δεν συνέβαινε αυτή η διόρθωση, σε βάθος χρόνου θα είχαμε τον Ιανουάριο καλοκαίρι και τον Ιούλιο χειμώνα. Για να βρούμε ποιο έτος είναι δίσεκτο, δεν έχουμε παρά να το διαιρέσουμε με το 4. Αν διαιρείται ακριβώς, σημαίνει ότι είναι δίσεκτο και το έτος αυτό έχει 366 ημέρες.

Με το Ιουλιανό Ημερολόγιο, που θεσπίστηκε από τον Ιούλιο Καίσαρα σύμφωνα τις προτάσεις του αλεξανδρινού αστρονόμου Σωσιγένη (46 π.Χ.), ο Φεβρουάριος μετατέθηκε από τελευταίος μήνας του έτους σε δεύτερος, αμέσως μετά τον Ιανουάριο και είχε 30 μέρες. Μεταξύ της 24ης και 25ης Φεβρουαρίου πρόσθεταν μία επιπλέον μέρα, δηλαδή η 24η Φεβρουαρίου υπολογιζόταν δύο φορές. Κι επειδή η μέρα αυτή ήταν η έκτη μέρα πριν από τις Καλένδες του Μαρτίου (1η Μαρτίου), η δεύτερη 24η Φεβρουαρίου που προστέθηκε ονομάστηκε δις έκτη μέρα, δηλαδή δεύτερη έκτη μέρα πριν από το Μάρτιο. Με τον καιρό, ο όρος δίσεκτο έμεινε για ολόκληρο το έτος που έχει μία μέρα περισσότερη από τα κοινά.

Αργότερα, από τον Φεβρουάριο αφαιρέθηκε μία μέρα και άλλη μία επί του Αυγούστου, που προστέθηκε προς τιμή του αυτοκράτορα στον μήνα Αύγουστο. Έτσι, ο Φεβρουάριος παρέμεινε με 28 μόνο ημέρες. Από τους μεταχριστιανικούς χρόνους, η επιπλέον μέρα προστίθεται στο τέλος του Φεβρουαρίου, ο οποίος στο δίσεκτο έτος έχει 29 μέρες αντί για 28.

Για το δίσεκτο ή βίσεκτο χρόνο επικρατούν πλήθος προλήψεων και δεισιδαιμονιών, απόρροια της ρωμαϊκής επιρροής. Η δις έκτη εμβόλιμη μέρα θεωρείτο αποφράς και κατ’ επέκταση όλο το έτος. Σ’ αυτό πρέπει να συνετέλεσε το γεγονός ότι οι Ρωμαίοι θεωρούσαν τον Φεβρουάριο ως μήνα των νεκρών και πίστευαν ότι άφηναν τον Άδη και κυκλοφορούσαν για λίγες μέρες ανάμεσα στους ζωντανούς. Έτσι, το δίσεκτο έτος δεν γινόταν η έναρξη εργασίας με μακροχρόνια διάρκεια, όπως φύτευση αμπέλων, θεμελίωση οικιών και σύναψη γάμου. Η πίστη για το δίσεκτο έτος μεταδόθηκε και στους Έλληνες, ύστερα από τη ρωμαϊκή κατάκτηση.

Γι’ αυτό και το έτος κατά το οποίο συμβαίνουν μεγάλα δεινά (πόλεμοι, λιμοί, μεγάλες φυσικές καταστροφές κ.ά.) καλείται «χρόνος δίσεχτος». Η αντίληψη αυτή απηχείται και στα δημοτικά τραγούδια, όπως στην παραλογή «Του νεκρού αδελφού», με τους στίχους:

Κι εμπήκε χρόνος δίσεκτος και μήνες οργισμένοι
κι’ έπεσε το θανατικό, κι οι εννιά αδερφοί πεθάναν.

Πηγή: https://www.sansimera.gr