Η διάκριση Ορεινών- Πεδινών, ανάγεται στην Εθνοσυνέλευση της Γαλλικής Επανάστασης του 1789. Τότε, οι ριζοσπαστικοί με τις πλέον επαναστατικές ιδέες, κατέλαβαν το άνω αριστερό μέρος της αίθουσας της Εθνοσυνέλευσης και ονομάσθηκαν Ορεινοί επειδή τα έδρανά τους ήταν στο ψηλότερο μέρος του αμφιθεάτρου. Μεταξύ των Ορεινών ήταν ο Νταντόν, ο Μαρά, ο Σαιν Ζυστ και άλλοι από την ομάδα των Επαναστατών της Γαλλικής Επανάστασης.
•Τις καλύτερες ευχές μου σε όλους για ευτυχισμενα Χριστούγεννα και να περασετε πολύ όμορφα. •Βλέπω στα σάιτ αναλύσεις για το πως διαμορφώνονται οι «τιμές φιάλης» στα μπουζούκια. Γράφουν πως αναμένεται κοσμοσυρροή,κοσμοπλημμύρα. Καλή διασκέδαση από καρδίας. Εγώ δεν πάω στα μπουζούκια, όχι γιατί έχω τίποτα εναντίον τους, αλλά δεν μου πάει το στυλ. Τα διάβασα όμως εκ παθολογικής περιεργείας η οποία με διακρίνει.
Λοιπόν εκτός από τις σουίτες VIP και τα πρώτα τραπέζια πίστα οι τιμές για τη «πλεμπα» είναι ανεκτές. Με ένα διακοσάρι ένα ζευγάρι τη βγάζει. •Τίθεται όμως ένα θέμα κοινωνικης συνοχής για τον Γεωργιάδη. Απαιτείται άμεσα ένα καλάθι φιάλης. Τι να έχει; Ας βάλει ρετσίνα Μαλαματίνα, ούζο Καρώνη, σλιμποβίτσα Σερβίας, ρακή Τουρκιας, εγχώριο οινομελο, και βότκα Βουλγαρίας. Επίσης για τις σουίτες και τα πρώτα τραπέζια πίστα όπου συναντάται μεταξύ άλλων η αριστερά του χαβιαριού και οι φιλελεύθεροι πολυτελείας ένα καλάθι χαβιαριου. Με θαυμάσια σκανδιναβικά υποκατάστατα, αυγοτάραχο Μεσολογγιου και μια απευθείας εισαγωγή από το Αστραχαν της Κασπιας όπου μεγαλούργησε ο Βαρβάκης. «Ποιος φοβάται το χαβιάρι».
•Να και μια ωραία για τη περίσταση εκδοχή καλάντων από την Αστυπάλαια: «γεννάται κι ανατρέφεται με μέλι και με γάλα, το μέλι τρων οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες και το μελισσοβότανο το λούζονται οι κυράδες. Κι ανοίξτε τα κουτάκια σας τα κατακλειδωμένα και δώστε μας απ’ το χρυσό που ’χουνε τα πουγγιά σας. Αν είστ’ από τους πλούσιους, φλουριά μη λυπηθείτε κι αν είστ’ από τους δεύτερους, ένα ζευγάρι κότες»
Από τον ιστότοπο του Νίκου Σαραντάκου. Αντιγράφουμε από εκεί το σημείωμα του επιμελητή: «Ο Βάρναλης έχει γράψει κι άλλα διηγήματα εις ύφος Παπαδιαμάντη, αλλά τούτο εδώ έχει το μοναδικό γνώρισμα ότι παρουσιάζει ως ήρωα και τον ίδιο τον κυρ Αλέξανδρο. Εκτός αυτού, ο προσεκτικός αναγνώστης θα δει μέσα στο κείμενο ξεσηκωμένες αυτούσιες φράσεις από διηγήματα του Παπαδιαμάντη και θα ευφρανθεί με λέξεις παπαδιαμαντικές. Πήρα το κείμενο από την έκδοση του Κέδρου Πεζός Λόγος. Αγνοώ αν το Καλοκαιρής (το παπαδιαμαντικώς σωστό είναι Καλοσκαιρής) είναι λάθος του τυπογράφου ή αβλεψία τού Βάρναλη.» Με αυτό το ξεχωριστό αφήγημα, το ΝΠ εύχεται στους αναγνώστες και τις αναγνώστριές του Καλά Χριστούγεννα.
~ . ~
ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
Ο ουρανός έβρεχε διαρκώς λεπτόν νερόχιονον, ο γραίος αδιάκοπος εφύσα και ήτο ψύχος και χειμών τας παραμονάς των Χριστουγέννων του έτους…
Ο κυρ Αλέξανδρος είχε νηστεύσει ανελλιπώς ολόκληρον το Σαρανταήμερον και είχεν εξομολογηθεί τα κρίματά του (Παπά-Δημήτρη το χέρι σου φιλώ!). Και αφού εγκαίρως παρέδωσε το χριστουγεννιάτικον διήγημά του εις την «Ακρόπολιν» και διέθεσεν ολόκληρον την γλίσχρον αντιμισθίαν του προς πληρωμήν του ενοικίου και των ολίγων χρεών του, γέρων ήδη κεκμηκώς υπό των ετών και της νηστείας, αποφεύγων πάντοτε την πολυάσχολον τύρβην, αλλά φιλακόλουθος πιστός, έψαλεν, ως συνήθως, με την βραχνήν και σπασμένην φωνήν του, πλήρη όμως ενθέου πάθους, ως αριστερός ψάλτης, εις το παρεκκλήσιον του Αγίου Ελισσαίου τας Μεγάλας Ώρας, σχεδόν από στήθους, και ότε επανήλθεν εις το πτωχικόν του δωμάτιον, δεν είχεν ακόμη φέξει!
Ήναψε το κηρίον του και τη βοηθεία του κηρίου (και του Κυρίου!) έβγαλε το υπόδημά του το αριστερόν, διότι τον ηνώχλει ο κάλος, και ημίκλιντος επί της πενιχράς στρωμνής του, πολλά ρεμβάζων και ουδέν σκεπτόμενος, ήκουε τας ορυγάς του κραταιού ανέμου και τους κρότους της βροχής και έβλεπε νοερώς τον πορφυρούν πόντον να ρήγνυται εις τους σκληρούς αιχμηρούς βράχους του νεφελοσκεπούς και χιονοστεφάνου Άθω.
Εκρύωνεν. Αλλά το καφενείον του κυρ Γιάννη του Αγκιστριώτη ήτο κλειστόν. Αλλά και οβολόν δεν είχε να παραγγείλει:
– Πάτερ Αβραάμ, πέμψον Λάζαρον! (ένα ποτηράκι ρακή ή ρώμι).
Εκείνην την χρονιάν τα Χριστούγεννα έπεσαν Παρασκευήν. Τόσον το καλύτερον. Θα νηστεύσει και πάλιν, ως το είχε τάμα να νηστεύει δια βίου κάθε Παρασκευήν δια να εξαγνισθεί ο αμαρτωλός δούλος του Θεού από το μέγα κρίμα της νεότητός του, που είδε τυχαίως από την κλειδαρότρυπαν την νεαράν του εξαδέλφην να γδύνεται.
Έκαμε τον σταυρόν του κι εσκεπάσθη με την διάτρητον βατανίαν του, όπως ήτο ντυμένος και με τα υποδήματα – πλην του αριστερού.
Και τότε ευρέθη εις την προσφιλήν του νήσον των παιδικών του χρόνων με τα ρόδιν’ ακρογιάλια, τας αλκυονίδας ημέρας, τας χλοϊζούσας πλαγιάς, με τα κρίταμα, την κάππαριν και τας αρμυρήθρας των παραθαλασσίων βράχων και με τους απλούς παλαιούς ανθρώπους, θαλασσοδαρμένους ή ναυαγούς, ζωντανούς και κεκοιμημένους.
Και ήλθεν ο Χριστός με το τεθλιμμένον πρόσωπον, η Παναγία η Γλυκοφιλούσα με το λευκόν και ένθεον Βρέφος της, ο Άγιος Στυλιανός, ο φίλος και φρουρός των νηπίων, η Αγία Βαρβάρα και η Αγία Κυριακή με τους σταυρούς και τους κλάδους των φοινίκων εις τας χείρας, ο όσιος Αντώνιος και Ευθύμιος και Σάββας με τας γενειάδας και τα κομβοσχοίνιά των· και ήλθε και ο όσιος Μωϋσής ο Αιθίοψ, «άνθρωπος την όψιν και θεός την καρδίαν», η Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια κρατούσα εις τας χείρας το μικρόν της ληκύθιον, το περιέχον τα λυτήρια όλων των μαγγανειών και επωδών, ο Άγιος Ελευθέριος, η Αγία Μαρίνα και είτα ο Άγιος Γεώργιος και ο Άγιος Δημήτριος με τα χαντζάρια των, με τας ασπίδας και τους θώρακάς των – ολόκληρον το Τέμπλον του παρεκκλησίου της Παναγίας της Γλυκοφιλούσης εκεί επάνω εις τον βράχον τον μαστιζόμενον από θυέλλας και λαίλαπας και λικνιζόμενον από το πολυτάραχον και πολύρροιβδον κύμα….
Φέγγος εαρινόν και θαλπωρή διεχύθησαν εντός του υγρού δωματίου και ο κυρ Αλέξανδρος λησμονήσας τον κάλον του ανεσηκώθη να φορέσει και το αριστερόν του υπόδημα δια ν’ ασπασθεί ευλαβώς τους πόδας του Χριστού, της Παναγίας και των αγίων.
Αλλ’ η οπτασία εξηφανίσθη και ιδού ευρέθη εις τον Άι Γιάννην τον Κρυφόν, που εγιάτρευε τους κρυφούς πόνους κι εδέχετο την εξαγόρευσιν των κρυφών αμαρτιών. Πλήθος πιστών είχεν ανέλθει από την πολίχνην, ζωντανοί και συγχωρεμένοι, να παρακολουθήσουν την Λειτουργίαν, την οποία ετέλει ο παπά-Μπεφάνης βοηθούμενος από τον μπάρμπ’ Αναγνώστην τον Παρθένην.
Κατά περίεργον αντινομίαν των στοιχείων, ήτο καλοκαίρι κι η Λειτουργία είχε τελειώσει και ήτον δεν ήτον τρίτη πρωϊνή, ότε η αμφιλύκη ήρχισε να ροδίζει εις τον αντικρυνόν ζυγόν του βουνού.
Όλοι γείτονες, λάλοι και φωνασκοί, εκάθηντο κατά γης πέριξ εστρωμένης καθαράς οθόνης. Τέσσερ’ αρνιά, τρία πρόβατα, δύο κατσίκια, αστακοουρές, κεφαλόπουλα καπνιστά της λίμνης, αυγοτάραχον και εγχέλεις αλατισμένοι, πίττες, κουραμπιέδες, μπακλαβάδες, πορτοκάλια και μήλα – όλα τα καλούδια, προϊόντα της μικρής και ωραίας νήσου, περιέμενον τους συνδαιτυμόνας.
– Καλώς ώρισες κυρ Αλέξαντρε, κάτσε κ’ η αφεντιά σου, του είπεν η θεια η Αμέρσα.
Αλλά τι βλέπει γύρω του; Όλους τους ήρωας και τας ηρωίδας των Χριστουγεννιάτικων διηγημάτων του. Εκεί ήτον η θεια-Αχτίτσα, φορούσα καινουργή μανδήλαν και νέα πέδιλα, επιδεικνύουσα μετ’ ευγνωμοσύνης το συνάλλαγμα των δέκα λιρών, το οποίον μόλις έλαβε από τον ξενητευμένον εις την Αμερικήν υιόν της. Δίπλα της εκάθητο κι ο Γιάννης ο Παλούκας, ο προσποιηθείς τον Καλλικάντζαρον την Παραμονήν των Χριστουγέννων και ληστεύσας τον Αγγελήν, τον Νάσον, τον Τάσον – όλα τα παιδιά τα οποία κατήρχοντο από την Επάνω ενορίαν, αφού είχαν ψάλει τα Κάλανδα. Εσηκώθη και παρέδωσεν εις τον κυρ Αλέξανδρον τας κλεμμένας πεντάρας -δεν είχε πως να μεθύσει και εορτάσει τα Χριστούγεννα εκείνην την χρονιάν (συχωρεμένος ας είναι!).
Ιδού κι ο Μπάρμπ’ Αλέξης, ο Καλοκαιρής, που δεν είχεν ανάγκην του πορθμείου του Χάρωνος δια να πηδήσει εις τον άλλον κόσμον· είχε το ιδικόν του, υπόσαθρον πλοιάριον, αυτόχρημα σκυλοπνίχτην. Μαζί του ήτον κι ο σύντροφός του ο Γιάννης ο Πανταρώτας ο ναυτολογημένος ως Ιωαννίδης και διατελών εν διαρκεί απουσία κατά τας ώρας της εργασίας.
– Να φροντίσεις, του είπεν ο Πανταρώτας, να πάρω την σύνταξή μου!
Και λησμονών την ιερότητα της στιγμής εμούντζωσε το κενόν συνοδεύων την άσεμνον χειρονομίαν με την ασεμνοτέραν βλασφημίαν:
– Όρσε, κουβέρνο!
Εκεί ήτον κι ο Μπάρμπα-Διόμας, ευτυχής διότι εγλύτωσεν από το ναυάγιον και ερρόφησεν απνευστί επί του διασώσαντος αυτόν τρεχαντηρίου ολόκληρον φιάλην πλήρη ηδυγεύστου μαύρου οίνου δια να συνέλθει – ω πενιχρά, αλλ’ υπερτάτη ευτυχία του πτωχού!
Αλλ’ ιδού έτρεξε να του σφίξη την χείρα και ο βοσκός ο Σταθ’ς του Μπόζα, του οποίου δύο αίγες είχον βραχωθή εις τον κρημνόν υπεράνω της αβύσσου, όπου έχαινεν ο πόντος και ήτο αδύνατον να σωθούν, αν δεν τον κατεβίβαζαν δια σχοινίου εις τον βράχον με κίνδυνον της ζωής του.
– Την Ψαρή την έχω τάξει ασημένια στην Παναγιά. Τη Στέρφα (την άλλην αίγα) θα την σφάξω για σένα, να την φάμε.
Και η Ασημίνα του μαστρο-Στεφανή του βαρελά, με τας τέσσαρας κακοτυχισμένας θυγατέρας, τη Ροδαυγή, την Ελένη, τη Μαργαρώ και την Αφέντρα, η Ασημίνα, που την μίαν ημέραν εώρτασε τους γάμους της Αφέντρας με τον Γρηγόρη της Μονεβασάς και την άλλην ημέραν επένθησεν τον θάνατον του υιού της του Θανάση.
Τέλος, ω! της εκπλήξεως, ενεφανίσθη και ο έτερος εαυτός του, ο Αλέξανδρος Παπαδημούλης, ο πτωχαλαζών, ο ασχολούμενος εις έργα μη κοινώς παραδεδεγμένης χρησιμότητος!
Ο κυρ Αλέξανδρος ησθάνθη τύψεις, ότι έπλασεν όλους αυτούς τους ανθρώπους του λαού τόσον δυστυχείς και ταπεινούς ή τόσον αμαρτωλούς (ουδείς αναμάρτητος!) και τον εαυτόν του τόσον επηρμένον!…
Αλλά την στιγμήν εκείνην τον διέκοψεν η οκταόκαδος τσότρα, η περιφερομένη από χειρός εις χείρα. Δεν επρόλαβε να την εναγκαλισθή και ήχησαν τα λαλούμενα (βιολιτζήδες ντόπιοι και τουρκόγυφτοι με κλαρινέτα) και … εξύπνησεν.
Ποτέ ο κοσμοκαλόγηρος κυρ Αλέξανδρος δεν εξύπνησε τόσον χορτάτος, όσον εκείνην την αγίαν ημέραν, ο νήστις του Σαρανταημέρου και ο νήστις όλης της ζωής του! – ζωήν να έχει!
Μια εμβληματική προσωπικότητα των Σκούρτων συνοδέψαμε σήμερα στην τελευταία κατοικία …
Ο Λευτέρης ο Κατσιφής πάλεψε λεβέντικα τους τελευταίους μήνες, δεν νίκησε στον άνισο τελευταίο του αγώνα αλλά έφυγε με αξιοπρέπεια και με το κεφάλι ψηλά όπως άρμοζε άλλωστε σε έναν μαχητή της ζωής.
Πάλεψε σκληρά και νίκησε σε δίσεκτους καιρούς και με απαράμιλλο θάρρος προχωρούσε μπροστά εκεί που άλλοι δείλιαζαν!
Καλό κατευόδιο κύριε Λευτέρη θα σε θυμόμαστε πάντα με αγάπη, θα μας λείψουν οι ωραίες ιστορίες, που τόσο όμορφα μας εξιστορούσες για τόπους και ανθρώπους που είχες γνωρίσει ταξιδεύοντας ως τσαμπάσης σε αρκετά μέρη της πατρίδας μας ..
•Πρέπει να το ομολογήσω. Αυτές οι σπείρες των επιφανών στις Βρυξέλλες, με τις ιταλικές ρίζες, έχουν μια χάρη, μια καλαισθησία μια λεπτότητα.
Γλυκομίλητοι, ευγενείς άνθρωποι. Με λεπτότητα, τρόπους και σικ συνήθειες. Δεν σου προκαλούν τον τρόμο που προκαλούν οι πιο νότιοι ομόλογοι τους στη Σικελία Δεν έχουν αυτή την αψάδα,την αγριάδα. Δεν σκορπούν πτώματα. Δεν έχουν όπλα. Έχουν επιχειρήματα. Είναι καλοί οικογενειάρχες με συζύγους καλοσπουδασμένες κόρες, καλές σχέσεις με τους γείτονες τους. •Είναι φυσικό να επιλέγουν το Καταρ και το Μαρόκο. Το ξενοδοχείο Μαμουνια στο Μαρακές όπου διέμεναν έχει λάμψη και γοητεία.Κρήνες,λιμνούλες,νούφαρα. Εκμαυλιστική περιποίηση. Ότι βάζει ο νους.
Ανάμεσα στις κορυφές του Άτλαντα,που προσφέρεται για σκι και τα θαλασσινά θέρετρα του Μαρακές. Δεν έχεις επαφή με τους ταλαίπωρους φτωχούς που κυκλοφορούν στο πολύβουο, γεμάτο χρώματα και οσμές τοπικό παζάρι. Στο Μαμουνια δεν είσαι VIP. Σιγά.VIP είναι ο κάθε πικραμένος. Είσαι άλλη κατηγορία. VVI P.Very,very important person.A person with especially high requirements. Κι όλα αυτά τζαμπατζηλικι.
•Θα μου πείτε αφού είναι σοσιαλιστές γιατί δεν κάναν λόμπυ για τη Δυτική Σαχαρα; Το θέμα δεν είναι ιδεολογικό. Είναι πρακτικό.Πως να πληρωθούν;με Σαχαριανες Πεσετες;ένα ευρώ είναι 360000 σαχαριανες πεσετες υπάρχει μεταφορικό πρόβλημα και που να βρεις ανταλλακτήριο στις Βρυξέλλες. Άσε που τα οικόπεδα στη Σαχαρα είναι αμμώδη. Οι Σαχραουι δεν είναι ανταγωνιστικοί αυτό ήταν το πρόβλημα. Με τους Μαυριτανους είναι κάπως καλύτερα. Με τρία λεπτά του Ευρώ παίρνεις 10 ανγκουιγιας. Γι αυτό κάποια συνεργασία είχε αρχίσει. Η Νουακσοτ σιγά σιγά βελτιώνεται ως πόλη.Το μέλλον της ανήκει.
Στην ερημιά της εγκατάλειψής του, ο λαός περιορίζεται μοιρολατρικά στην κατασκευή χρυσών μόσχων. Υπάρχει πλέον εθισμός. Αλλά το είδωλο είναι πάντοτε θέμα του νου.
Το είδωλο είναι ένα σύμβολο, ένας εξορκισμός: ακόμη και αληθινό πάθος που καταλήγει να είναι εμμονή για ένα ψεύτικο θεό. Και είναι αυτά είδωλα του “νου”. Τέσσερις είναι οι μορφές της μετανεωτερικής πολιτισμικής ειδωλολατρίας, η διεξάρτηση των οποίων δρα πολλαπλασιαστικά υπέρ ενός ευρύτατου φάσματος δεισιδαιμονίας: η προσκόλληση στην νεότητα, η εμμονή για την ανάπτυξη, ο ολοκληρωτισμός της επικοινωνίας, η α-θρησκία της εκκοσμίκευσης. Προφανώς, σε τούτες τις μορφές υπάρχουν όροι που ανακαλούν άμεσα αντικείμενα και γεγονότα που καθαυτά δεν έχουν τίποτε δαιμονικό ή ειδωλολατρικό. Και αυτή ακριβώς είναι η σοβαρότητα της παγίδας. Η επιτυχέστερη ειδωλολατρία προωθείται ακριβώς χάρη στην φαινομενική εξύψωση του οτιδήποτε υπόσχεται μια καλή πραγμάτωση της συλλογική επιθυμίας.
(Απόσπασμα από το βιβλίο: ενάντια στα μετασύγχονα είδωλα)
Π. Σεκουέρι. Ο Pierangelo Sequeri είναι πρύτανης του Ποντιφικού Θεολογικού Ινστιτούτου John Paul II.
Τον Γενάρη συμπληρώνονται 100 χρόνια από το θάνατο του Μαξ Νορντάου. Αφορμή να θυμηθούμε ένα από τα σπουδαιότερα έργα πολιτικής φιλοσοφίας όλων των εποχών. «Τα κατά συνθήκη ψεύδη». Η δημόσια ζωή είναι υπέρ πλήρης κατά συνθήκη ψευδών. Το ψεύδος αυτό κυριαρχεί απόλυτα. Εγώ το θεωρώ αθώο ψεύδος. Είναι αυτό που όποιος το διατυπώνει ξέρει ότι δεν τον πιστεύει κανείς. Κι αυτός που το ακούει ξέρει ότι αυτός που το λέει ξέρει ότι δεν τον πιστεύει. Έτσι όλοι μένουν ευχαριστημένοι. Το ψευδές κυκλοφορεί χωρίς εμφανή αντίλογο. Με ένα κούνημα του κεφαλιού και ένα νεύμα όλοι δείχνουν ότι αυτά είναι για να περνάμε την ώρα μας. •Έτσι λοιπόν η «επάνοδος της Δικαιοσύνης» του κ.Τσίπρα. Έτσι η τετραετία αύξησης των μισθών του κ.Μητσοτάκη. Ποιοι μισθοί θα ανέβουν με 10% πληθωρισμό. Θα ανέβουν ονομαστικά και θα πέφτουν στην αγοραστική δύναμη. •Έτσι και ο απεγκλωβισμός της δημοκρατικής παράταξης από την «ομηρεία» με προγραμματικές συμφωνίες. Τα «προγράμματα» δεν ξέρει κανείς ποιος τα έγραψε ,δεν τα έχει διαβάσει ούτε ο συντάκτης τους, δεν εφαρμόζονται ποτέ και είναι τα πιο ανιαρά κείμενα στην ιστορία του γραπτού λόγου. •Γι αυτό κανείς δεν ασχολείται με τα κατά συνθήκη ψεύδη. Δεν έχει σημασία τι λένε αλλά ποιος το λέει. Τίποτα άλλο. Ποιος έχει την καλύτερη η τη λιγότερο κακή ομάδα διακυβέρνησης. •Άλλα είναι τα ένοχα ψέμματα .Αυτά που παρασύρουν έναν λαό στη πλάνη, την αυταπάτη και τα καίρια ιστορικά λάθη-εγκλήματα.
Με εξαφάνιση απειλείται ο αττικός αμπελώνας, ο ιστορικότερος της χώρας. Το 1985 τα αμπέλια στην Αττική απλώνονταν σε 138.000 στρέμματα, αλλά σήμερα έχουν μείνει λιγότερα από τα μισά (61.886 στρέμματα).
Ελάχιστοι νέοι αμπελουργοί δραστηριοποιούνται στην Αττική λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής και των χαμηλών τιμών του προϊόντος, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Κεντρικής Συνεταιριστικής Ενωσης Αμπελοοινικών Προϊόντων, Χρήστο Μάρκου.
Μαγική εικόνα ο αττικός αμπελώνας: η έκτασή του ολοένα και μειώνεται, αλλά παράγει διπλάσια ποσότητα κρασιού απ’ ό,τι οινοστάφυλα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Παράλληλα προμηθεύει 193 οινοποιεία, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται εκτός της παραγωγικής ζώνης του νομού. Την ίδια στιγμή οι αμπελουργοί πληρώνονται 0,30 ευρώ το κιλό την πρώτη ύλη, ενώ το κρασί φθάνει στους καταναλωτές στα 10 ευρώ το λίτρο χύμα.
Τα στοιχεία για όλα τα παράξενα του αττικού αμπελώνα παρουσίασε ο Χρήστος Μάρκου, πρόεδρος της ΚΕΟΣΟΕ (Κεντρική Συνεταιριστική Ενωση Αμπελοοινικών Προϊόντων) στην ημερίδα για την «Ανάγκη διατήρησης του αττικού αμπελώνα, η παραγωγική και περιβαλλοντική του αξία», που πραγματοποιήθηκε χθες στο Κορωπί. Αν συνεχιστεί η κατάσταση ως έχει και δεν ληφθούν μέτρα, τότε «μέσα στην επόμενη δεκαετία ο αττικός αμπελώνας κινδυνεύει να εξαφανιστεί». Εις επίρρωσιν της φθίνουσας πορείας του, το γεγονός ότι το 2022 υποβλήθηκαν αιτήματα νέων αδειών φύτευσης αμπελώνα στην Αττική μόνο για 411 στρέμματα σε σύνολο άνω των 6.000 στρεμμάτων σε όλη την Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο Δ. Γραμματικός από το τμήμα Αμπέλου και Οίνου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Ο αττικός αμπελώνας βαίνει μειούμενος όλα τα τελευταία χρόνια: το 1985 τα αμπέλια στην Αττική απλώνονταν σε 138.000 στρέμματα, αλλά σήμερα έχουν μείνει λιγότερα από τα μισά (61.886 στρέμματα). Οι άνθρωποι που τα καλλιεργούν, περίπου 7.340, στην πλειονότητά τους είναι μεγάλοι σε ηλικία, με το 43,30% να βρίσκεται στην ηλικία των 50-67 ετών.
Το «θαύμα της Κανά»
Ομως τα νούμερα όπως τα παρουσίασε ο κ. Μάρκου δεν βγαίνουν. Ενώ το 2021 δηλώθηκαν ότι καλλιεργήθηκαν 48.307 στρέμματα αμπελιών, αυτά φαίνεται ότι έδωσαν πολύ μικρή παραγωγή, μόλις 13.608 τόνους. Την ίδια στιγμή το κρασί που πουλήθηκε ως παραγωγή του αττικού αμπελώνα ήταν 22.296 τόνοι!
«Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική», τόνισε ο κ. Μάρκου. Από τα 61.886 στρέμματα παράγονται 35.000-40.000 κιλά σταφύλια, τα οποία με τη σειρά τους δίνουν το λιγότερο 330.000 τόνους κρασί. Αυτές οι ποσότητες αυξάνονται αν προστεθούν και τα σταφύλια από άλλες περιοχές που οινοποιούνται παράτυπα στα οινοποιεία της Αττικής».
Το πώς λειτουργεί η βιομηχανία οίνου στην Αττική, η οποία δεν συνδέεται με την παραγωγική βάση, είναι ολοφάνερο από το γεγονός ότι από τα 193 οινοποιεία της Αττικής, τα 111 λειτουργούν στη Δυτική Αττική όπου καλλιεργούνται τα 11.000 στρέμματα από το σύνολο των περίπου 60.000 στρεμμάτων του αττικού αμπελώνα.
Ο κ. Μάρκου δίνοντας συγκεκριμένα στοιχεία για το κόστος καλλιέργειας (εργατικά για κλάδεμα, όργωμα, συλλογή, κόστος λειτουργίας αγροτικού μηχανήματος, λίπανση, μεταφορικά) απέδειξε ότι ο αμπελουργός της Αττικής δεν έχει λόγο να παράγει εφόσον η τιμή που πουλάει την παραγωγή του δεν ξεπερνάει τα 0,30 ευρώ το κιλό. «Η βασικότερη αιτία συρρίκνωσης του αττικού αμπελώνα είναι οι απαράδεκτα χαμηλές τιμές της σταφυλικής παραγωγής», σημείωσε.
Οι χαμηλές τιμές για τους παραγωγούς προκύπτουν ακριβώς από τις παραδοξότητες που υπάρχουν στην αγορά οίνου στην περιοχή και οι οποίες δεν ελέγχονται. «Δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός ή αναπτύσσονται αθέμιτες πρακτικές με την εισαγωγή σταφυλιών», τονίζει ο κ. Μάρκου.
«Την ίδια στιγμή οι ελεγκτικοί μηχανισμοί στο πεδίο κατά τη διαδικασία της οινοποίησης είναι ανύπαρκτοι», με αποτέλεσμα το κρασί να πολλαπλασιάζεται σαν το θαύμα του γάμου στην Κανά. Το πρόβλημα επιτείνεται από τα δομικά προβλήματα που υπάρχουν στον αττικό αμπελώνα. Ακριβώς λόγω της θέσης του δίπλα στην Αθήνα, δέχεται πιέσεις για την οικοπεδοποίηση μεγάλων εκτάσεων. Παράλληλα η έλλειψη νερού φέρνει μικρές αποδόσεις και το κόστος παραγωγής είναι πολύ υψηλό λόγω του πολυτεμαχισμένου και μικρού κλήρου.
Τα αμπέλια σε αριθμούς
138.000 στρ. αμπελοκαλλιεργειών υπήρχαν το 1985 στην περιοχή της Αττικής.
61.886 στρ. αμπελοκαλλιεργειών είχαν απομείνει το 2021 στην ίδια περιοχή.
43,30% των αμπελουργών που δραστηριοποιούνται στην Αττική είναι 50-67 ετών.
