Τα Voyager κι ο αστεροειδής ‘Κριμιζής’
Πριν καν κλείσει τα 30, ο Σταμάτης Κριμιζής είχε ήδη καταφέρει να ζήσει από απόσταση αναπνοής τη διαστημική επανάσταση, με την αποστολή προς τους απώτερους πλανήτες να τον βρίσκει για τα καλά μέσα στη δράση, αφού συνδέθηκε άμεσα με την σπουδαιότερη αποστολή του περασμένου αιώνα, τα Voyager 1 και 2. “Μαζευτήκαμε όλοι οι τότε 28αρηδες-30αρηδες, οι οποίοι ήμασταν μαθητές των ηγετών στην διαστημική έρευνα, όπως ο Βαν Άλεν κι ο Τζον Σίμπσον κι υπήρξαμε η πρώτη φουρνιά ανθρώπων που πήραν το διδακτορικό τους απ’ το διάστημα. Αποφασίσαμε να σχεδιάσουμε μια συλλογή από μετρητές, οι οποίοι ήταν στην αιχμή του δόρατος τεχνολογικά και να τους προτείνουμε για τα διαστημόπλοια που θα πήγαιναν στους απώτερους πλανήτες, τα οποία ονομάστηκαν Voyager. H NASA είχε διορίσει μια επιτροπή από εμπειρογνώμονες, η οποία κι έκρινε όλα τα πειράματα και τελικώς επέλεξε το δικό μας, κάτι που δεν γίνεται εύκολα, το κατεστημένο δηλαδή να επιλέξει μια ομάδα που δεν είναι μέρος του. Άλλα είναι έτσι το σύστημα εκεί, απολύτως αξιοκρατικό και τεκμηριωμένο και προχώρησαν με εμάς. Θα έλεγε κανείς ότι έκαναν καλή επιλογή διότι όλα αυτά λειτούργησαν κι ακόμη παίρνουμε δεδομένα κι απ’ τα 2 Voyagers και του χρόνου τον Αύγουστο συμπληρώνονται 40 χρόνια απ’ την εκτόξευση των Voyager 1 και 2. Κάθε πρωί λαμβάνω στο μέιλ μου τα δεδομένα απ’ το προηγούμενο βράδυ ”. “Στο πείραμα της ομάδας μας είχαμε ένα μικρό μοτεράκι το οποίο κινείται κάθε 192 δευτερόλεπτα σε διαφορετικές κατευθύνσεις για να καλύψει ολόκληρη τη σφαίρα. Όταν το σχεδίασαν οι μηχανικοί της ομάδας ήταν πεπεισμένοι ότι θα αντέξει μόνο 5-6 μήνες στο διάστημα, τότε δεν ήξερε κανείς με ποιο τρόπο λειτουργεί η λίπανση σε αυτές τις συνθήκες, του απόλυτου κενού. Δοκιμάσαμε πολλά σχήματα και υπήρχε μεγάλη αγωνία, είχαμε ένα στεγνό λιπαντικό και δοκιμάσαμε το μοτεράκι σε συνθήκες τεχνητού κενού στο εργαστήριο για 250.000 κινήσεις, διότι τόσες περιμέναμε μέχρι να φτάσουμε στον Δία και τον Κρόνο. Τελικά, τα μοτεράκια λειτουργούν 39 χρόνια μετά, έχοντας κάνει περισσότερες από 7 εκατομμύρια κινήσεις”.
“Τα Voyager αποδείχθηκαν η αποστολή του 20ου αιώνα για το διάστημα, άλλαξαν σωρηδόν όσα γνωρίζαμε ή δεν γνωρίζαμε για τους απώτερους πλανήτες και ξαναγράφτηκαν τα σχολικά βιβλία και τα βιβλία του Πανεπιστημίου. Έχει ξεπεράσει το ηλιακό μας σύστημα κι είναι τώρα μέσα στο γαλαξία, σε μια απόσταση 21,4 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, που σημαίνει ότι το ηλεκτρομαγνητικό σήμα με την ταχύτητα του φωτός κάνει 19 ώρες για να ταξιδέψει μέχρι τη Γη. Σκεφτείτε ότι για να φτάσει το φως απ’ τον Ήλιο παίρνει μόλις 8,5 λεπτά”. “Ο λόγος που αυτή η αποστολή είχε τόσο μεγάλη απήχηση είναι επειδή προσέφερε καινούρια γνώση. Έγραψε και συνεχίζει να γράφει ιστορία, δεν πρόκειται να δούμε άλλη τέτοια αποστολή για τουλάχιστον μια γενιά. Ο μόνος τρόπος για να γίνει μια τέτοια αποστολή είναι οι πλανήτες να βρίσκονται στην ίδια γενική περιοχή της ουράνιας σφαίρας, ώστε να μπορείς να εκμεταλλεύεσαι τη βαρύτητα του κάθε πλανήτη για να αυξήσεις τη ταχύτητα του διαστημόπλοιου. Έτσι καλύψαμε 4 πλανήτες σε 12 χρόνια, διαφορετικά θα θέλαμε περισσότερα από 40 μόνο για τον Ποσειδώνα. Αυτή η ‘ευθυγράμμιση’ συμβαίνει μια φορά κάθε 175 χρόνια, κάτι που σημαίνει ότι επόμενη ευκαιρία θα έρθει το 2150”. Υπάρχουν τόσο πολλοί αστεροειδείς εκεί έξω, αυτά τα ονόματα τα δίνει η Διεθνής Αστρονομική Ένωση για να τιμήσει διάφορους επιστήμονες κι ήταν πολύ ευγενικό εκ μέρους της να δώσει σ’ έναν αστεροειδή και το δικό μου όνομα. Εγώ αυτό που λέω συχνά χαριτολογώντας είναι προσοχή μην το ακούσει η εφορία και μου στείλει κανέναν ΕΝΦΙΑ για τον αστεροειδή “Το τελευταίο μου εγχείρημα είναι το New Horizons, το διαστημόπλοιο που πέρασε απ’ τον Πλούτωνα. Έτυχε μάλιστα η συνάντηση του New Horizons με τον Πλούτωνα να γίνει στις 15 Ιουλίου του 2015, δηλαδή ακριβώς 50 χρόνια μετά το πέρασμα του Mariner 4 απ’ τον Άρη το 1965. Πλέον, έχω καλύψει και τους 9 κλασικούς πλανήτες”. Η αποστολή στον Άρη
Πριν από μερικές ημέρες, το National Geographic επαναπροσδιόρισε τον όρο της τηλεοπτικής αφήγησης με τη σειρά ΑΡΗΣ , η οποία παρουσιάζει την προσπάθεια του ανθρώπινου είδους να αποικήσει τον κόκκινο πλανήτη. Το 2033, στο διαστημικό σκάφος ‘Δαίδαλος’ θα βρίσκεται η πρώτη επανδρωμένη αποστολή προς τον Άρη, με εμπνευστή κι οργανωτή της προσπάθειας τον Έλον Μασκ. Ο Σταμάτης Κριμιζής παρακολούθησε τόσο τη σειρά, όσο κι ομιλίες του Μασκ επί του θέματος και φυσικά δεν θα μπορούσε να μην μας προσφέρει τα επιστημονικά του φώτα, σχετικά με το κατά πόσο μια τέτοια αποστολή είναι εφικτή. “Είναι δύσκολο, αν ήταν εύκολο θα είχαμε ήδη πάει στον Άρη και θα είχαμε κάνει εποίκηση όπως λέει κι ο Στίβεν Χόκινγκ. Ο Χόκινγκ είναι θεωρητικός, δεν έχει πολύ καλή γνώση του τι εστί να κατασκευάσεις διαστημόπλοιο. Η δική μου εκτίμηση είναι πως θα είμαστε τυχεροί αν καταφέρουμε να φτάσουμε στον Άρη πριν το 2050”. “Αυτό που προτείνει ο Μασκ είναι εφικτό, όμως υπάρχουν προβλήματα τα οποία ακόμη δεν έχουν λυθεί. Το βασικό είναι ότι υπάρχει η κοσμική ακτινοβολία, η οποία αυξάνει την πιθανότητα του πληρώματος να πάθει καρκίνο τα επόμενα 10-20 χρόνια κατά 400%. Επίσης, δεν λαμβάνει υπόψιν το γεγονός ότι κάθε 5-10 χρόνια υπάρχουν ηλιακές εκρήξεις που στέλνουν στο διάστημα μια δέσμη από πρωτόνια υψηλής ενέργειας, κάτι που σημαίνει ότι μπορούν να διαπεράσουν 2 εκατοστά ατσάλι. Η ακτινοβολία αυτή καταστρέφει τα ζωτικά όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Αν λοιπόν συμβεί μια τέτοια έκρηξη όσο το διαστημόπλοιο βρίσκεται στην πορεία του προς τον Άρη, μπορεί να αρρωστήσει ή και να πεθάνει το πλήρωμα”.