Στην εξήγηση έχουμε ένα προφανές γεγονός και δεν ξέρουμε τις αιτίες για τις οποίες συνέβη. Στη δικαιολόγηση προσπαθούμε να πείσουμε για κάτι που δεν είναι προφανές, δεν αποδέχονται όλοι, και επικαλούμαστε λόγους, δηλαδή θέσεις που οι συνομιλητές μας είναι πιο εύκολο να δεχθούν και από τους οποίους συνάγεται λογικά (και όχι αιτιακά) η θέση μας. Δίνουμε στη θέση μας δηλαδή περισσότερο βάρος προσθέτοντας λόγους, τους οποίους, εφόσον τους δεχθούν (έστω και προσωρινά) οι συνομιλητές μας, είναι στη συνέχεια υποχρεωμένοι, αν θέλουν να σκέφτονται λογικά, να δεχθούν και το συμπέρασμα, δηλαδή τη θέση που θέλουμε να υποστηρίξουμε.
Βάσω Κιντή