Κάποιοι επαγγελματίες γραφιάδες στήνουν μια καλλιτεχνίζουσα βιοτεχνία με φανταχτερή βιτρίνα κι από πίσω, στο μαραγκούδικο, κόβουν, πλανίζουν και λουστράρουν εκείνα τα βιβλία που πλασάρονται αβέρτα ως αναγκαίο συμπλήρωμα μιάς καθωσπρέπει επιπλώσεως. Η δουλειά τους, γρήγορη και φτηνή, συνοψίζεται σε ό,τι ο Κνουτ Χάμσουν αποκαλεί με σαρδόνια διάθεση δραματοποιημένη ξυλεία! Οι πιο διάσημοι μάλιστα ανάμεσα σε όσους σκαρώνουν αναγνώσματα αμέσου καταναλώσεως έχουν ολόκληρα υποβοηθητικά συνεργεία. Ανιχνευτές για τον εντοπισμό των λογοτεχνικών πηγών και την προμήθεια των περιγραφικών υλικών, έμπειρο επιτελείο για τη συναρμογή της πλοκής και την ανάπτυξη της δράσης, μάστορες για τη λείανση των χαρακτήρων και το φινίρισμα των διακοσμητικών μοτίβων. Τώρα εντούτοις τα πάσης φύσεως δάνεια ροκανίδια που χρειάζονται οι επιτήδειοι για να συμπήξουν δημοφιλή μυθιστορήματα, διακινούνται σε τόνους από τις μηχανές τεχνητής νοημοσύνης. Έτσι η μηχανορραφία αποκτά ένα καινούργιο νόημα καθώς τρέπεται σε μηχανογραφία – και από ύποπτη μεταφορά γίνεται ανενδοίαστη κυριολεξία. Οι βιβλιοποιοί έχουν λοιπόν κάθε λόγο να χαίρονται με τα προφανή πλεονεκτήματα αυτής της εξελιγμένης κοπτορραπτικής μεθόδου. Το προσωπικό τους θα μειωθεί και τα βιβλία τους, κομποστοποιημένα με τις ορθοπολιτικά πρέπουσες αναλογίες, θα τρέχουν στη γραμμή παραγωγής με ταχύτητα μέχρι πρότινος αδιανόητη. Πάντοτε φυσικά υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν αναγνώστες που αποστρέφονται τις βιβλιακές κατασκευές και αναζητούν εμπνευσμένη μυθοπλασία, ήρωες διακεκριμένου αναστήματος και αυθεντικούς συγγραφείς. Μα δεν συντρέχει λόγος σοβαρής ανησυχίας γιατί αυτοί, οι λιγοστοί ιδιότροποι, ασκούν τα εκλεκτικά τους βίτσια σε περιορισμένο κύκλο και κάνουν μικρή ζημιά στη μαζική δημοκρατία του βιβλίου.
Ηρακλής Λογοθέτης