Είναι ένας εκ των τεσσάρων καλύτερων οινολόγων στον κόσμο
– Εξηγεί πώς ένα μπουκάλι κρασί μπορεί να πουληθεί 78.000 ευρώ
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Δημήτρης Δανίκας
Με το αλκοόλ, ομολογώ, δεν τα πάω καλά. Μάλιστα δεν καταλαβαίνω όλους εκείνους που καθημερινά καταναλώνουν τόνους αλκοόλ. Πάσης φύσεως. Όμως το κρασί είναι νέκταρ. Κάτι διαφορετικό. Μεταξύ μας, τώρα, ζήτημα είναι αν ημερησίως πίνω μισό ποτήρι ροζέ. Ενίοτε λευκό και κόκκινο. Τέλος πάντων.
Κάπως έτσι και έχοντας στο μυαλό μου την περίπτωση του κυρ Γιάννη του Μπουτάρη, έπεσα πάνω στα ετήσια βραβεία «ΑΡΓΩ», που από το 2014 ανακοινώνονται από το υπουργείο Εξωτερικών. Για τις εξαιρετικές επιδόσεις Ελλήνων της αλλοδαπής. Διαφόρων κατηγοριών. Όπως Ανθρωπισμού, Αθλητισμού, Καινοτομίας, Γαστρονομίας και άλλα.
Ο συμβολισμός της μυθολογίας της Αργούς έχει να κάνει με το χρυσόμαλλο δέρας. Δηλαδή σπουδαίοι Έλληνες παντού. Σε όλες τις γωνιές της Γης. Πάμε παρακάτω.
Κάπως έτσι, διαβάζοντας για την περίπτωση του Κυριάκου Κυνηγόπουλου, ενός εκ των τεσσάρων καλύτερων, σπουδαιότερων της Οινολογίας ανά τον κόσμο – βραβευμένος και αυτός. Με το βραβείο Γαστρονομίας. Διότι ο εν λόγω τύπαρος είναι, εκτός των άλλων, ιδιοκτήτης του Οινολογικού Εργαστηρίου Bourgoundia στην περιοχή της Βουργουνδίας.
Γι’ αυτό κι εγώ άρχισα να τον αναζητώ. Και όταν τον βρήκα, τηλεφωνικώς εννοείται, ταξιδεύοντας οδικώς από Ιταλία προς τον μόνιμο προορισμό του στη Βουργουνδία, έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Τέτοια περίπτωση ούτε μία στο εκατομμύριο.
Φανταστείτε δηλαδή ένας Έλληνας να είναι το αφεντικό που καθορίζει την επεξεργασία, τις γεύσεις και τα αρώματα κρασιού από τη Γαλλία. Τρελό.
«Ο παππούς με πήγαινε στ’ αμπέλια»
Το πρώτο που του είπα είχε να κάνει με έναν μεγάλο αμπελώνα στην Αρκαδία. Μαζί με τη Φανή Κούτρα.
«Η Φανή ξεκίνησε μια προσπάθεια στον αμπελώνα του Καμπά στην Αρκαδία, όπου ήδη υπήρχε το μοσχοφίλερο. Στη συνέχεια φύτεψε Pinot Noir της Βουργουνδίας. Ακόμα φύτεψε Μαυροτράγανο, την κόκκινη ποικιλία τη Σαντορίνης και επίσης Amaro Montenegro. Εγώ τη συμβουλεύω».
-Και στη νότια Γαλλία;
«Δώδεκα χιλιάδες στρέμματα στη νότια Γαλλία, ενός παλιού μεγάλου παίκτη της Γαλλίας, του Ζεράρ Μπεφράν. Ενας από τους μεγαλύτερους αμπελουργούς της νότιας Γαλλίας. Ο μονάρχης».
-Σκίζουμε δηλαδή.
Ο Κυριάκος Κυνηγόπουλος γεννημένος στη Θεσσαλονίκη. Καθαρός Μακεδόνας.
«Ο παππούς μου, από την πλευρά της μητέρας μου, ο Χρήστος, είχε αμπέλια. Τότε οι Αμπελόκηποι ήταν πραγματικά αμπέλια. Ο πατέρας μου από τη Σμύρνη, απ’ αυτούς που εγκαταστάθηκαν στην πατρίδα το 1939. Ο παππούς μου, λοιπόν, από τα δεκατρία εγγόνια μόνο εμένα έπαιρνε από το χεράκι και με πήγαινε στα αμπέλια να τα δω όλα, μέχρι τον τρύγο. Γι’ αυτό τον λόγο το 1977 πήγα στη Γαλλία να διαλέξω σε ποιο πανεπιστήμιο θα καταλήξω. Όμως τελικά έμεινα στη Θεσσαλονίκη και φοίτησα στη Σχολή Τεχνολογίας Τροφίμων, ειδικά στο μάθημα Οινολογίας, με καθηγητή τον Βαγγέλη Σουφλερό».
-Και πώς βρεθήκατε στη Βουργουνδία;
«Πέντε χρόνια αργότερα πήγα στη Βουργουνδία, με στόχο να σπουδάσω και στη συνέχεια να επιστρέψω. Τελικά έμεινα εκεί για τις επόμενες, ανώτερες σπουδές, κάτι σαν μάστερ, και στη συνέχεια ακόμα τρία χρόνια έρευνας για διδακτορικό μέχρι το 1988. Και όλα αυτά τα χρόνια των σπουδών πήγαινα στα εργαστήρια και παρακολουθούσα. Ας πούμε, πήγαινα και δούλευα σ’ αυτό το εργαστήριο το ΒSV (Bourgogne Service Vins). Εκεί στον τρύγο, έκανα σπουδές συμβουλευτικής. Εκεί ξεκίνησα το επάγγελμα που κάνω σήμερα. Και το 1988 έγινα διευθυντής. Ημουν μόλις 29 ετών. Στο μεταξύ το εργαστήριο πουλήθηκε σ’ ένα τεράστιο ελβετικό γκρουπ, το Societe General de Sourvegnont. Στην Ελλάδα τα γραφεία τους βρίσκονται πίσω από το Χίλτον. Δούλεψα γι’ αυτούς δεκαεπτά χρόνια και μετά τους αγόρασα. Δηλαδή τον Δεκέμβριο του 2005 αγόρασα το οινολογικό εργαστήριο».
-Μία από τις πιο αλησμόνητες στιγμές της διαδρομής σας;
«Όταν στις 30 Νοεμβρίου του 1994 με ψήφισαν Άνθρωπο της Χρονιάς για το επάγγελμα του οινολόγου».
-Ποιοι σας ψήφισαν;
«Οι σπεσιαλίστες δημοσιογράφοι που ψηφίζουν για τις προσωπικότητες της χρονιάς».
-Με ποιο κριτήριο;
«Επειδή έκανα τη μεγάλη αλλαγή στα κρασιά της Βουργουνδίας».
-Δεν είμαι σχετικός με την οινολογία, αφήστε δε που δεν μ’ αρέσει το αλκοόλ, σε ποια αλλαγή αναφέρεστε;
«Στα κόκκινα έδωσα ένα καινούριο σχήμα. Εννοώ στην οινοποίηση του σταφυλιού που λέγεται Pinot Noir. Για παράδειγμα, ζήτησα να κάνουν μια εκχύλιση, δηλαδή η ζύμωση να μη γίνει αμέσως στο σταφύλι, αλλά να βγουν τα χρώματα, τα αρώματα και οι μικρές γλυκές βελούδινες τανίνες».
Παρένθεση: σύμφωνα με τους ειδικούς, οι τανίνες είναι σημαντικό συστατικό του κρασιού. Η παρουσία τους γίνεται αισθητή και στο άρωμα ως τη γεύση του τελικού προϊόντος. Αυτές οι τανίνες προέρχονται από τα ίδια τα σταφύλια, αλλά και από τα δρύινα βαρέλια στα οποία συχνά παλαιώνουν τα κρασιά. Οι επαγγελματίες του κρασιού πρέπει να είναι προσεκτικοί με την περιεκτικότητα σε τανίνες στο κρασί, καθώς η υπερβολική ή πολύ λίγη ποσότητα μπορεί να επηρεάσει τη γεύση. Κλείνει η παρένθεση.
-Πώς γίνεται αυτή η επεξεργασία;
«Αυτό γίνεται χάρη στην παραμονή του σταφυλιού μέσα στον μούστο με τη διαδικασία της αργής εκχύλισης. Ακόμα, στο δεύτερο στάδιο αυτού του σχήματος, ζήτησα να γίνει αργά η ζύμωση έτσι ώστε να παράγουμε κρασιά με περισσότερη λιπαρότητα».
-Είχατε συνεργαστεί με τον κυρ Γιάννη τον Μπουτάρη;
«Φυσικά. Τον συμβούλευα κι αυτόν».
Κι όμως, ακόμα και το Καζακστάν παράγει καλό κρασί
Η διαδρομή του Κυριάκου Κυνηγόπουλου σε συμβουλευτικό ρόλο δεν άρχισε στη Γαλλία, αλλά στις ΗΠΑ. Απίστευτο!
«Η καριέρα μου ως συμβούλου ξεκίνησε το 1995 στην Καλιφόρνια, στο οινοποιείο που λέγεται Newton. Χάρις σ’ αυτό τον τίτλο με ζητούσε όλος ο κόσμος».
-Μετά να υποθέσω Γαλλία.
«Όχι, μετά πήγα στη Νότια Αφρική, όπου άνοιξα ένα εργαστήριο. Επίσης το 1996 ξεκίνησα στην Τοσκάνη συμβουλεύοντας το θρυλικό Castello della Sala. Στη συνέχεια Ελλάδα».
-Ταξιδιώτης του κόσμου.
«Σχεδόν παντού. Όπως Ορεγκον, Κύπρο, Ισπανία, Ουγγαρία, Ελβετία, Βέλγιο, Αργεντινή. Ακόμα και στο Καζακστάν πήγα. Στο οινοποιείο με την ονομασία Arba Wine. Αρμπα σημαίνει άμαξα, κάρο».
-Μα είναι δυνατόν στο Καζακστάν να παράγεται καλό κρασί;
«Κι όμως είναι. Το Καζακστάν παράγει καλό κρασί. Γιατί αυτό; Επειδή οι Σοβιετικοί, πριν εγκαταλείψουν την εξουσία, είχαν φυτέψει πολλές ευρωπαϊκές ποικιλίες σταφυλιών. Και μάλιστα είχαν εγκαταστήσει ένα υπέροχο σύστημα ποτίσματος για τα αμπέλια. Έτσι καταφέρνουν να ποτίζουν με το χιόνι που λιώνει και γίνεται νερό».
-Ποιο το καλύτερο κρασί; Ποιος ο πρωταθλητής;
«Μα θέλει συζήτηση; Φυσικά η Γαλλία. Αυτή είναι η πραγματική χώρα του κρασιού. Και θα έλεγα ότι εμείς στη Βουργουνδία βρισκόμαστε στο ρετιρέ της παγκόσμιας πυραμίδας».
-Της κρασοπυραμίδας. Και μετά τη Γαλλία;
«Πολλές οι χώρες που παράγουν υπέροχα κρασιά. Οπως η Ισπανία και η Ιταλία».
-Και εμείς στην Ελλάδα;
«Η Ελλάδα, η ανερχόμενη δύναμη. Τρέχει πολύ γρήγορα. Τώρα βρισκόμαστε στη φάση 2».
-Τι είναι αυτό;
«Στη φάση 1 ξεκινάμε με τα τεχνολογικά κρασιά. Ολος ο κόσμος λατρεύει τα κρασιά που έχουν στάνταρ χαρακτηριστικά».
-Δεν σας καταλαβαίνω.
«Ο όρος “τεχνολογικά” σημαίνει ότι με την τεχνολογία διορθώνουμε την ποιότητα των σταφυλιών από τη μία χρονιά στην άλλη. Όπως, ας πούμε, τη θερμοκρασία ζύμωσης. Έτσι φτιάχνουμε κρασί που αρέσει και που έχει αρώματα. Και που αυτά τα αρώματα στη γεύση θυμίζουν βερίκοκο, ροδάκινο, ανανά».
-Και η δεύτερη φάση;
«Στη δεύτερη φάση παράγονται κρασιά που λέγονται “βάριεταλ”».
-Πάλι σας χάνω.
«Αυτό σημαίνει ότι βάζουμε πρώτα σε αξία την ποικιλία του σταφυλιού απ’ όπου παράγεται το κρασί. Τώρα μένει να περάσουμε στην τρίτη φάση. Οπως στη Γαλλία. Αυτά, εννοώ τα γαλλικά κρασιά, ανήκουν στην κατηγορία Terroir. Δηλαδή η γεύση τους και τα χαρακτηριστικά τους εκφράζουν το έδαφος, την ποικιλία και το κλίμα της περιοχής».
Μόνο… 78.000 δολάρια η φιάλη!
Και μου εξήγησε ποιο αναλυτικά:
«Κάθε ποικιλία διαμορφώνεται ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες της περιοχής. Όπως βροχή, υγρασία, ηλιοφάνεια, συννεφιά. Κάπως έτσι διαμορφώνεται η προσωπικότητα κάθε ποικιλίας και κάπως έτσι το κρασί θυμίζει την προέλευσή του. Και όταν το δοκιμάζεις, λες: “Αυτό το κρασί είναι ένα Ασύρτικο προερχόμενο από τη Χαλκιδική”».
-Από τη Χαλκιδική; Απίστευτο! Εγώ νόμιζα πως το Ασύρτικο είναι αποκλειστικό προνόμιο της Σαντορίνης.
«Λάθος. Το ίδιο λάθος κάνει όλος ο κόσμος που νομίζει πως αυτή η συγκεκριμένη ποικιλία έρχεται από τη Σαντορίνη. Κι όμως υπάρχει παντού».
-Ποια τα καλύτερα λευκά κρασιά;
«Φυσικά το Ασύρτικο είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής».
-Και για τα κόκκινα;
«Για τα κόκκινα η αξιολόγηση είναι πιο δύσκολη. Δύο οι μεγάλες κατηγορίες στην Ελλάδα. Το Ξινόμαυρο για τη Βόρεια Ελλάδα και το Αγιωργίτικο της Νεμέας. Υπάρχουν και άλλες ποικιλίες. Οπως το Μαυροτράγανο».
-Είναι λάθος να πιστεύω πως τα ελληνικά κρασιά είναι ακριβότερα από τα γαλλικά;
«Ναι, είναι λάθος. Δυστυχώς τα ελληνικά υποφέρουν σ’ αυτό τον τομέα. Κανονικά η τιμή θα έπρεπε να καθορίζεται από την ποιότητα. Την ποιότητα και τη μοναδικότητα. Για παράδειγμα, η περιοχή της Βουργουνδίας. Ενας αμπελώνας πέντε φορές μικρότερος από τον αντίστοιχο στο Μπορντό. Επομένως, κάθε αμπελουργός στη Βουργουνδία παράγει ετησίως μικρότερες ποσότητες από τον συνάδελφό του στο Μπορντό. Ετσι ανεβαίνει και η τιμή του κρασιού. Μικρότερες ποσότητες, ακριβότερο κρασί».
-Για παράδειγμα;
«Για παράδειγμα, όπως συμβαίνει κάθε χρόνο, παράγεις, ας πούμε, τρία βαρέλια, δηλαδή εμφιαλώνεις 900 μπουκάλια. Και αυτά τα 900 μπουκάλια προορίζονται για κατανάλωση σε όλο τον πλανήτη. Και επομένως η σπανιότητα τα κάνει πολύ ακριβά».
-Πόσο ακριβά; Εκατό ευρώ;
«Μόνο; Για παράδειγμα, μία φιάλη μιας συγκεκριμένης φίρμας μπορεί στη μαύρη αγορά στο Χονγκ Κονγκ να πουλιέται και 78.000»!
Το κρασί την εποχή της πανδημίας
Κάπου εδώ, επιστροφή 40 χρόνια πριν, όταν έγινε μόνιμος κάτοικος Βουργουνδίας.
«Πρέπει να σας πω ότι τα τελευταία 40 χρόνια είμαι μόνιμος κάτοικος στην πόλη Μπον της Βουργουνδίας. Εκεί έχτισα ένα εργαστήριο 1.400 τ.μ., στο οποίο εργάζονται οκτώ άτομα, τέσσερις οινολόγοι, τρεις γυναίκες στον τεχνικό τομέα, αυτές που κάνουν αναλύσεις και μία γραμματέας. Αναλύουμε 30.000 δείγματα τον χρόνο. Συνεργάζομαι και συμβουλεύω 200 οινοποιεία στη Γαλλία. Και σε όλο τον κόσμο έχουμε άλλους 82 πελάτες σε έντεκα χώρες».
-Ιλιγγιώδεις αριθμοί. Και στην Ελλάδα;
«Στην Ελλάδα με 32 πελάτες, σε αντίστοιχο αριθμό οινοποιείων. Τα οποία συμβουλεύω με δύο οινολόγους που εργάζονται και παρακολουθούν τη διαδικασία. Η δουλειά μας αρχίζει από την ωρίμαση του σταφυλιού. Δηλαδή αποφασίζουμε πότε θα τρυγήσουν, πότε θα αρχίσει η οινοποίηση και φτάνει μέχρι την εμφιάλωση».
-Ποια είναι αυτά τα ελληνικά οινοποιεία; Το ρωτάω για να αγοράζω κι εγώ και να δοκιμάσω.
«Δεν γίνεται να το αποκαλύψω. Δεν μπορώ, έχω υπογράψει συμβόλαιο εχεμύθειας».
-Σας ακούω να πληρώνετε διόδια σε κάποια εθνική…
«Επιστρέφω από Ιταλία, συγκεκριμένα από το Πιεμόντε, με προορισμό τη Βουργουνδία. Πέντε ώρες στον δρόμο μέχρι το εργαστήριό μου».
-Φαντάζομαι με τη βράβευση «ΑΡΓΩ» και με την παρουσία της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, θα αισθάνεστε δικαιωμένος.
«Πάντα ήταν μια κρυφή ελπίδα να μη με ξεχάσουν».
-Ποιος σας πληροφόρησε για το βραβείο;
«Με ειδοποίησε ο πρόεδρος της Ενωσης “ΑΡΓΩ”, ο κ. Σπύρος Παππάς».
-Με την Πρόεδρο μιλήσατε;
«Φυσικά. Μου είπε πως είχε ακούσει για τη δουλειά μου και πως είχε επισκεφθεί οινοποιεία με τα οποία συνεργάζομαι».
-Υπήρξατε ποτέ αλκοολικός όπως, λόγου χάριν, ο Γιάννης Μπουτάρης;
«Όχι, ποτέ! Το κρασί είναι διασκέδαση, δεν είναι συνήθεια, Εγώ δοκιμάζω 50 με 200 δείγματα την ημέρα».
-Δεν σας πιάνει ζαλάδα;
«Οχι, απλώς παίρνουμε μια γουλιά από το στόμα. Σήμερα, για παράδειγμα, δοκίμασα 82 δείγματα. Πώς σου ακούγομαι, καλά ή όχι;». (χαμογελάει)
-Ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρέασε δυσμενώς την οικονομία στο κρασί;
«Οχι, σχεδόν καθόλου. Οι άνθρωποι σήμερα, μετά τους εγκλεισμούς λόγω COVID-19, διψάνε πιο πολύ για κρασί, επειδή φυσικά το στερήθηκαν. Εμείς στη Βουργουνδία ζούμε σε ένα μικρό σύννεφο ευτυχίας. Πετάμε στον ουρανό».
-Άρα να ’ναι καλά ο COVID-19. Αστειεύομαι. Πόσο κοστίζουν;
«Από 20 ευρώ και μπορεί να φτάσει μέχρι 3.000 ευρώ η φιάλη».
-Και η κατανάλωση;
«Όλα πουλιούνται, μην ανησυχείτε. Μάλιστα μπορώ να πω ότι δεν υπάρχουν, εξαντλήθηκαν».
-Ποιο το ακριβότερο;
«Ενα εξ αυτών είναι το Romanee-Conti 2015. Το θρυλικό κρασί με τιμή 3.000 από το οινοποιείο. Μπορεί στη συνέχεια να φτάσει μέχρι τις 28.000. Στη μαύρη αγορά στο Χονγκ Κονγκ μπορεί να πιάσει και 79.000 δολάρια. Ίσως και περισσότερα».
-Μου ακούγεται τρελό.
«Τι λέτε; Καλά δεν έκανα που έμεινα στη Βουργουνδία;». (τον ακούω να χαμογελάει ξανά)
Επίλογος: Fly, Kyriakos, Fly
Παρεμπιπτόντως, ο Κυριάκος Κυνηγόπουλος υπήρξε σε γάμο με Γαλλίδα από το 1992 και για τα επόμενα οκτώ χρόνια. Μετά, το ζεύγος χώρισε.
-Και παιδιά;
«Δύο, η Αθηνά είναι 28 και ο Αλέξιος 26. Και είναι μια χαρά. Η Αθηνά μου στο παρελθόν είχε συνεργαστεί με τα καλύτερα οινοποιεία της Γαλλίας, τώρα είναι υπεύθυνη εξαγωγικού τομέα της θρυλικής μουστάρδας Ντιζόν».
-Α, την ξέρω, και εγώ αυτή αγοράζω.
«Και ο Αλέξιος υπήρξε δημοσιογράφος της τηλεόρασης και τώρα είναι υπεύθυνος Επικοινωνίας στην ομάδα ποδοσφαίρου Ολιμπίκ Λιονέ».
-Επομένως τώρα μόνος, αλλά καθόλου έρημος.
«Καθόλου. Άλλωστε, δεν σταματάω. Δεν προλαβαίνω. Πέρυσι, για παράδειγμα, αγόρασα κι ένα άλλο εργαστήριο στο γραφικό χωριουδάκι Σαμπλίς στη Βουργουνδία, που παράγει μόνο λευκά κρασιά».
-Με την πολιτική πώς είστε; Μακριά και αγαπημένοι;
«Κάπως έτσι. Είπα στην Πρόεδρο, την κυρία Σακελλαροπούλου, όποτε θέλει να βοηθήσω σε θέματα του κρασιού και του αμπελιού. Μέχρι εκεί. Α, παρεμπιπτόντως, να σας πληροφορήσω κάτι που δεν είναι γνωστό. Στην Αθήνα για το διήμερο 1-2 Δεκεμβρίου η Διεθνής Ακαδημία Κρασιού οργανώνει συμπόσιο στο “Electra Metropolis”, θα είμαι κι εγώ εκεί».
-Θαυμάσια, να τα πούμε και από κοντά. Ποια υπηκοότητα έχετε, τη γαλλική ή την ελληνική;
«Και τις δύο. Είμαι Γάλλος υπήκοος από το 1989. Και μάλιστα με έκαναν “ιππότη” στη Βουργουνδία όταν ήμουν 30 ετών».
Για λίγο σταμάτησε και μετά πήρε φόρα και είπε το πρόβλημά του:
«Στη Γαλλία οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για κάποιον που θέλει να δουλέψει πιο πολύ. Το σύστημα ελέγχου είναι πολύ αυστηρό. Φανταστείτε ένα πράγμα. Για να εργαστούμε και να μείνουμε ανοιχτά τα πέντε Σαββατοκύριακα τον χρόνο, στη διάρκεια του τρύγου, είμαι αναγκασμένος να ζητήσω άδεια από τα Συνδικάτα, την Περιφέρεια και την Επιθεώρηση Εργασίας. Και γι’ αυτό ακόμα χρειάζεται άδεια ειδική. Είτε Μακρόν, είτε Ολάντ, είτε Ζισκάρ, τίποτα δεν άλλαξε. Πρέπει να έρθει ένας μεγάλος πολιτικός όπως ο Ντε Γκολ. Να γίνει η Γαλλία όπως ήταν πριν. Με ανθρώπους που θα αγαπούν τη χώρα και όχι μόνο τον εαυτό τους. Πριν από χρόνια είχαμε την κινητοποίηση των “Κίτρινων Γιλέκων”. Φέτος μπλοκάρουν τα διυλιστήρια με απεργία. Δεν υπάρχουν καύσιμα παντού».
Και καθώς πλησίαζε το τέλος αυτής της κρασο-συνέντευξης, μου είπε πόσο ευχαριστημένος και πόσο ικανοποιημένος είναι επειδή εκπληρώθηκε το όνειρό του: «Έζησα το όνειρό μου, έχω πελάτες παντού, είμαι πολίτης της Γης, η πιο μεγάλη ευτυχία. Ταξιδεύω τόσο πολύ, είμαστε τέσσερις οινολόγοι σ’ όλο τον κόσμο. Οι πιο γνωστοί και οι πλέον αναγνωρισμένοι. Τρεις από το Μπορντό και εγώ ο Ελληνας της Βουργουνδίας. Μας φωνάζουν “Flying wine makers”. Και είμαστε ιπτάμενοι. Εγώ, για παράδειγμα, τα τελευταία δέκα χρόνια έχω κάνει 11,9 φορές τον γύρο της Γης μόνο με την Air France. Δεν έχω πρόβλημα να πετάξω όποια ώρα, κάθε μέρα».
Τι να του ευχηθώ; Από καρδιάς, μαζί με κάθε λάτρη του κρασιού, Fly, Kyriakos, fly! Οίνος ευφραίνει καρδίαν και απογειώνει έναν Ελληνα μέχρι τα πέρατα του κόσμου!