Το «Δίλημμα του Σκαντζόχοιρου», όπως χρησιμοποιήθηκε και παραδόθηκε από τους δύο Τιτάνες του πνεύματος, τον Σοπενχάουερ και τον Νίτσεέχει ως εξής:
«Μία ομάδα σκαντζόχοιρων προσπαθούν να πλησιάσουν ο ένας τον άλλο για να ζεσταθούν μια κρύα μέρα…Ωστόσο, όταν το πραγματοποιήσουν, αναπόφευκτα τραυματίζουν ο ένας τον άλλο με τα αιχμηρά τους αγκάθια και απομακρύνονται. Κάθε φορά που έχουν ανάγκη να ζεσταθούν, συμβαίνει το ίδιο. Έτσι, πηγαίνουν πίσω-μπρος από το ένα βάσανο στο άλλο (από το κρύο στον τραυματισμό), μέχρι που βρίσκουν μεταξύ των δύο κακών μια λογική απόσταση, από την οποία μπορούν να τα αντέξουν. Κι αυτή την απόσταση την ονόμασαν ευγένεια και καλούς τρόπους».
Αυτή είναι μια πιο σύντομη εκδοχή της συμβολικής ιστορίας, την οποία παραθέτει ο Γερμανός φιλόσοφος Αρθούρος Σοπενχάουερ στο κείμενο «Οι σκαντζόχοιροι», του βιβλίου Πάρεργα και Παραλειπόμενα (1851).
Με βάση την παραπάνω σύντομη περιγραφή του «Διλήμματος του Σκαντζόχοιρου» όλοι αντιλαμβάνονται πως στο νοηματικό του πεδίο ενυπάρχουν ταυτόχρονα σε μία περίεργη σχέση οι ανάγκες-συναισθήματα της Οικειότητας και της Μοναξιάς.
Ο άνθρωπος, δηλαδή, επιδιώκει τη σχέση-συνύπαρξη με τους συνανθρώπους του, αφού το συναίσθημα της Οικειότητας είναι δεσπόζον στο βαθμό που συνοδεύεται από ένα άλλο μεγάλο πλήθος θετικών συναισθημάτων (ασφάλεια, σιγουριά, επιβεβαίωση, κοινωνική αποδοχή…).
Ωστόσο ο άνθρωπος γνωρίζει πως το συναίσθημα της Οικειότητας πολλές φορές συνοδεύεται και από αρνητικές εμπειρίες στο βαθμό η σχέση-τριβή με τους συνανθρώπους μας περιορίζει ως ένα βαθμό την ελευθερία μας και δρα περιοριστικά στις κινήσεις μας.
Το αναμφισβήτητο αυτό στοιχείο δρα ανασταλτικά στην επιδίωξη της Οικειότητας από πολλούς που επιλέγουν αντί αυτής τη Μοναξιά ως προϋπόθεση για την ελευθερία και την εσωτερική τους πληρότητα. Νιώθουν και πιστεύουν, δηλαδή, πως η Μοναξιά λειτουργεί ως εκκολαπτήριο της ανθρώπινης ελευθερίας,αφού απαλλάσσει το άτομο από την διαβρωτική όσο και ψυχοφθόρα προσαρμογή και συμβιβασμό που επιβάλλει από τα πράγματα η κοινωνική συνύπαρξη με «δόλωμα» την Οικειότητα.
Πηγή: Ιδεοπολις