Για τη ιστορία.
Τι συμβούλεψαν οι Αγιορείτες Πατέρες τους αντιμαχόμενους του εμφυλίου (1944 -1948).
«Μη περιμένετε ξένοι να ρυθμίσουν τα καθ’ ημάς. «Μὴ πεποίθατε ἐπ’ ἀρχοντας, ὲπὶ υἱούς ἀνθρώπων οἷς οὐκ ἔστι σωτηρία»· αρκετήν πείραν ελάβομεν της προστασίας των, η σωτηρία μας θα προέλθη μόνον εξ ημών και εκ της βοηθείας του Θεού, όταν επιστρέψωμεν εις την αγάπην, διότι «ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστὶ καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει».
Μη πλανάσθε, αγαπητοί, άνθρωποι μίσους δεν είναι γνήσιοι χριστιανοί, δεν έχουν θέσιν εις την Εκκλησίαν του Χριστού, «ὁ μισῶν τὸν ἀδελφόν αὐτοῦ ἀνθρωποκτόνος ἐστί», λέγει το Θείον Ευαγγέλιον.
Έστω εις γνώσιν σας ότι κατά τους θείους και ιερούς κανόνας, ο λαμβάνων αυτοβούλως τα όπλα κατά του αδελφού αυτού και αυτοπροαιρέτως ριπτόμενος εις τον εμφύλιον πόλεμον, φονεύς των αδελφών του λογίζεται, και εδώ μεν θα στένη και θα τρέμη ως ο Κάιν, εκεί δε, εις την άλλην ζωήν, θα κολάζεται αιώνια.
Αι πομπώδεις επαγγελίαι περί σωτηρίας του λαού, της ελευθερίας, της ισότητος κλπ. είναι όλα απατηλά συνθήματα, συγκεκαλυμμένοι τρόποι ανομολόγητων πόθων και σκοπών, τίποτε εξ όλων τούτων δεν δικαιολογεί τον εμφύλιον σπαραγμόν, την θεοστυγή αδελφοκτονίαν. Η Πατρίς σώζεται δια της ειρήνης, ο λαός ευημερεί και προκόπτει δια των ειρηνικών έργων, η ελευθερία έγκειται εις τον σεβασμόν της συνειδήσεως, της ιδεολογίας των άλλων.»