Τίνος είναι ο δισκοβόλος;

Τίνος είναι ο δισκοβόλος, ρε παιδιά; Αλλοτε φωνάζει «σι» κι άλλοτε φωνάζει «για». Ο οποίος δισκοβόλος είναι άγαλμα. Δεν είναι βέβαια το θαυμάσιο χάλκινο πρωτότυπο που έφτιαξε ο Μύρων περί το 450 π.Χ. Αυτό δεν υπάρχει πια. Υπάρχουν ωστόσο μαρμάρινα ρωμαϊκά αντίγραφα (όχι πολλά). Ενα από αυτά βρίσκεται (πού άλλου;) στο Βρετανικό Μουσείο. Μια μινιατούρα του 1ου π.Χ. αιώνα βρέθηκε το 1964 στους Αμπελοκήπους και τώρα ανήκει στη συλλογή του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Οπως εξηγεί όμως στη γαλλική εφημερίδα Liberation ο ελληνιστής Γάλλος ιστορικός Πιερ Βεσπερινί, το ωραιότερο μαρμάρινο αντίγραφο βρέθηκε το 1781 στον Εσκουιλίνο λόφο της Ρώμης και πέρασε στην κατοχή της ονομαστής οικογένειας των Λανσελότι, δαπάνη της οποίας κατασκευάστηκε τότε και μια μαρμάρινη βάση. Το 1938 ωστόσο οι απόγονοι αποφάσισαν να το πουλήσουν, κατά προτίμηση σε Αμερικανούς ή Γερμανούς.

Οι Γερμανοί αρχαιολόγοι έπεισαν τότε τον Χίτλερ πως αν αγοράσει τον δισκοβόλο, θα αποδειχθεί πως η ναζιστική Γερμανία είναι η γνήσια κληρονόμος της αρχαιοελληνικής παράδοσης, ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων. Ο Χίτλερ το πήρε προσωπικά και πήγε και συνάντησε στην Ιταλία τον Μουσολίνι. Λίγες ημέρες μετά υποδέχθηκε ο ίδιος τον δισκοβόλο στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου.

Δέκα χρόνια αργότερα, το 1948, οι Ιταλοί πείθουν τους Αμερικανούς ότι η θέση του δισκοβόλου είναι στη Ρώμη. Οπερ και εγένετο. Ο δισκοβόλος επέστρεψε εκεί που τον βρήκανε, αλλά όχι πλήρης. Η βάση του ξέμεινε, άγνωστο γιατί, στο Μόναχο. Την οποία βάση, οι Ιταλοί αποφάσισαν να ζητήσουν πίσω τον περσινό Ιούλιο, για να λάβουν μια απάντηση του στιλ «όχι μόνο δεν σας την επιστρέφουμε, αλλά χάρη σας κάνουμε που δεν ζητάμε πίσω το άγαλμα, το οποίο το γερμανικό κράτος αγόρασε και δεν έκλεψε».

Η συνέχεια είναι αυτονόητη. Οι Ιταλοί θύμισαν στους Γερμανούς ότι το 1938 το γερμανικό κράτος ήταν ναζιστικό και οι Γερμανοί ότι το ιταλικό κράτος ήταν φασιστικό. Και τούμπαλιν. Στο μεταξύ ο δισκοβόλος παραμένει ακίνητος, αλλά και ασταθής στη μέση μιας διαμάχης που δεν τον αφορά και στην οποία ενεπλάκη λόγω των αγριοτήτων του 20ού αιώνα. Αλλωστε αυτός, όταν ξεκίνησε, προς την αρχαία Ολυμπία πήγαινε.

Πηγή:ΕΦΣΥΝ/Μανώλης Σπινθουράκης