Σαν σήμερα: 29 Δεκεμβρίου 1890 – Η σφαγή του Πληγωμένου Γονάτου

σαν-σήμερα-29-δεκεμβρίου-1890-η-σφαγή-του-π-562795552

Απεικόνιση του θρησκευτικού κινήματος “Χορός των Φαντασμάτων”, τους οποίους ο στρατός θεώρησε μαχητές.

Newsroom

Για μεγάλο μέρος της περιόδου επέκτασης των Ηνωμένων Πολιτειών προς τα δυτικά, η διεκδίκηση γης από τους λευκούς αποίκους βρήκε απέναντί της σκληρή αντίσταση από τους αυτόχθονες πληθυσμούς. Η αντίσταση εντάθηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, καθώς η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ παραβίαζε επανειλημμένα συνθήκες που είχε υπογράψει (από το 1851 και μετά) με διάφορους ηγέτες των αυτόχθονων φυλών, με πιο εξέχοντες τους Ινδιάνους Σιού, υποομάδα των οποίων αποτελούσαν οι Λακότα. Μία από αυτές ήταν και η Συνθήκη του Φορτ Λάραμι, που υπογράφηκε το 1868 και όριζε μια περιοχή έκτασης 60 εκατομμυρίων στρεμμάτων στη Νότια Ντακότα στην οποία δημιουργούνταν πρακτορεία για την εκπροσώπηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης μεταξύ κάθε φυλής. Εάν οι Λακότα απέφευγαν τις επιθέσεις, θα τους παρέχονταν τρόφιμα, εκπαίδευση και χρηματοδότηση. Ωστόσο, το ενδιαφέρον για πλήρη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων (χρυσός κ.ά.) που ανακαλύφθηκε στην περιοχή, θα οδηγούσε σε μια σειρά συγκρούσεων απότοκο των οποίων ήταν η συρρίκνωση της περιοχής που είχε παραχωρηθεί: από 60 εκατομμύρια σε 21,7 εκατομμύρια στρέμματα μέχρι το 1877, ενώ με νόμο του 1887 θα μειωνόταν περαιτέρω στα 12,7 εκατομμύρια στρέμματα.

Οι ομοσπονδιακοί πράκτορες στην περιοχή ενθάρρυναν τους Λακότα να εκτρέφουν ζώα και να καλλιεργούν – να υιοθετήσουν, δηλαδή, έναν τρόπο ζωής τον οποίο δεν ευνοούσε το ημίξηρο περιβάλλον της περιοχής και με τον οποίο δεν ήταν εξοικειωμένοι, όντας νομαδικός λαός που βασιζόταν στο κυνήγι θηραμάτων. Επιπλέον, ο εξαναγκασμός τού να βασίζονται σε σιτηρέσια που είχαν εκδοθεί από την κυβέρνηση για την επιβίωσή τους θα συνέπιπτε με τη μείωση του ετήσιου προϋπολογισμού το 1889 και τον σκληρό χειμώνα και την ξηρασία του 1889-90, οδηγώντας τη φυλή στα όρια της πείνας. Παράλληλα, οι Λακότα υποχρεώνονταν να υιοθετήσουν δυτική ενδυμασία, να μάθουν αγγλικά, και να εγκαταλείψουν την παραδοσιακή θρησκεία, ακολουθώντας τις αρχές του Χριστιανισμού. Το κυβερνητικό πρόγραμμα ουσιαστικά απέβλεπε σε μια εξαναγκαστική αφομοίωσή τους, καταστρέφοντας την κουλτούρα και την ταυτότητά τους. 

Σε αυτές τις συνθήκες, το αυτόχθονο θρησκευτικό κίνημα «Χορός των Φαντασμάτων», το οποίο είχε πρωτοεμφανιστεί γύρω στο 1870 μεταξύ των Βόρειων Παγιούτε στη Νεβάδα, θα επανεμφανιζόταν το 1889 υπό την ηγεσία ενός προφήτη, σύμφωνα με τον οποίο, ο Θεός τού είχε αποκαλύψει ότι αν οι Ινδιάνοι ακολουθούσαν συγκεκριμένες οδηγίες, το 1891 ο Θεός θα επέστρεφε τη γη στη φυσική της κατάσταση -δηλαδή πριν από την άφιξη των Ευρωπαίων αποίκων-, θάβοντας τους λευκούς αποίκους και ανασταίνοντας τους Ινδούς προγόνους. Στους εξαθλιωμένους Λακότα, η προφητεία αυτή γνώρισε μεγάλη δημοτικότητα. 

Τον Αύγουστο του 1890, ο Αμερικανός αξιωματούχος Ντάνιελ Ρόιερ ήταν πεπεισμένος ότι οι οπαδοί του «Χορού των Φαντασμάτων» ήταν μαχητές οι οποίοι απειλούσαν να καταστρέψουν την προσπάθεια «εκπολιτισμού» των Λακότα, και ζήτησε τη συνδρομή του στρατού. Πράγματι, τον Νοέμβριο ο αμερικανικός στρατός έφτασε στην περιοχή. Ωστόσο, οι αυτόχθονες αρνήθηκαν οποιαδήποτε κλιμάκωση των κατασταλτικών μέτρων. Η κατάσταση θα περιπλεκόταν περισσότερο όταν υπήρξαν οι πρώτοι νεκροί, μεταξύ των οποίων και μία από τις ηγετικές μορφές τους, ο Καθιστός Ταύρος, που σκοτώθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1890.

Ο αρχηγός των Λακότα, το Μεγάλο Πόδι, ήλπιζε να βρεθεί μια ειρηνική λύση για να μη χυθεί άλλο αίμα, όμως ο στρατός δεν εμπιστευόταν τις προθέσεις του. Το 7ο Σύνταγμα Ιππικού στάλθηκε προς αναχαίτισή του στο στρατόπεδο που βρισκόταν, και κατάσχεση του συνόλου των όπλων της φυλής του. Ένα απόσπασμα του Συντάγματος που έφτασε στην περιοχή είχε επικεφαλής τον ταγματάρχη Samuel M. Whitside, ενώ το υπόλοιπο, με επικεφαλής τον συνταγματάρχη James W. Forsyth, περικύκλωσε το στρατόπεδο

Στις 28 Δεκεμβρίου 1890, ο συνταγματάρχης Forsyth, ανακοίνωσε τους όρους. Η παράδοση όμως μερικών μόνο όπλων, ως ένδειξη ειρηνικών διαθέσεων, δεν τον ικανοποίησε, και διέταξε πλήρη έρευνα στο στρατόπεδο. Σύντομα η ολοένα και πιο δύσκολη κατάσταση ξέφυγε από κάθε έλεγχο, με το Ιππικό να ανοίγει πυρ. Μερικές γυναίκες και παιδιά προσπάθησαν να διαφύγουν για να σωθούν χωρίς όμως επιτυχία.

Στις 3 Ιανουαρίου 1891, ο στρατός των ΗΠΑ θα έθαβε σε ομαδικό τάφο τους νεκρούς. Σήμερα υπολογίζεται πως ο συνολικός αριθμός τους κυμαίνεται μεταξύ 250 και 300, με τους μισούς να είναι γυναικόπαιδα. 

Η σφαγή κoντά στο ρυάκι του Πληγωμένου Γονάτου, στις 29 Δεκεμβρίου, σηματοδότησε την τελευταία μεγάλη ένοπλη σύγκρουση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των Ινδιάνων της Πεδιάδας.

Πηγή: καθημετινη/ Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Αθανάσιος Συροπλάκης