Πριν 170 χρόνια: Το κλίμα της Αττικής και τα δάση που καίγονταν ή υλοτομούνταν!

Η κλιματική κρίση (ή αλλαγή) βρίσκεται στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια. Πώς όμως ήταν το κλίμα της Αθήνας πριν από 170 χρόνια; Ο Αμπού, που έφτασε στην πρωτεύουσα τον Φεβρουάριο του 1852 γράφει ότι τη δεύτερη κιόλας μέρα που έμεινε στην πόλη φύσηξε ένας δυνατός βοριάς που έσειε τα δέντρα, χτυπούσε τα σπίτια τόσο που νόμιζε κανείς ότι θα τα γκρεμίσει και έφερνε μαζί του από τα χιόνια της Θράκης «ένα τόσο δυνατό και τσουχτερό κρύο που μας έκανε να τρέμουμε στη γωνιά της φωτιάς κουκουλωμένοι στα πανωφόρια μας». Ο χειμώνας, κατά τον Αμπού, διαρκεί μόνο 15 μέρες. Μα όταν «πιάνει είναι φοβερός».

Όσο για τον αέρα που έφερνε στην πόλη το τσουχτερό κρύο από τα χιόνια της Θράκης, πρόκειται προφανώς για ΒΑ άνεμο και για κύμα ψύχους από τη Ρωσία, το οποίο κάνει την εμφάνισή του, σχεδόν αδιάλειπτα, κάθε χειμώνα στην Ελλάδα. Ο Αμπού γράφει ότι «το χιόνι το έχουν μόνο ακουστά (ενν. οι Αθηναίοι). Μια φορά στα είκοσι χρόνια έπεσε πάγος στην πεδιάδα των Αθηνών και το θερμόμετρο κατέβηκε δύο βαθμούς κάτω από το μηδέν. Ήταν τον Ιανουάριο του 1850, κατά τον αποκλεισμό του ναυάρχου Πάρκερ». 

old-athens-12

Και για τις βροχές στην Αθήνα κάνει αναφορά ο Αμπού:

«Η Αθήνα είναι ίσως η πόλη της Ελλάδας με τις λιγότερες βροχές. Δεν πρέπει επομένως να μας κάνει εντύπωση που η Αττική είναι πιο ξερή από τη Λακωνία, την Αργολίδα ή τη Βοιωτία».

Οι εμπρησμοί και οι καταστροφές των δασών δεν είναι μόνο σημερινό φαινόμενο. Όπως γράφει ο Αμπού: «Οι χωρικοί δεν δείχνουν σεβασμό για την εθνική ιδιοκτησία, λες και ανήκει στους Τούρκους. Δεν πιστεύουν ότι κάνουν μια κακή πράξη ή κακό υπολογισμό όταν προκαλούν ζημιά χιλίων δραχμών στο κράτος, αν αυτό τους αποφέρει και μια δεκάρα μόνο. Στο όνομα αυτής της αρχής οι βοσκοί καίνε συστηματικά τις λόχμες (δασοτόπια) για να είναι σίγουροι πως τα κοπάδια τους θα βρουν νέα βλαστάρια να βοσκήσουν την άνοιξη. Αυτοί οι αφελείς εμπρηστές δεν βάζουν κρυφά τις φωτιές.

Πέφτετε συχνά στις εξοχές των Αθηνών πάνω σε μεγάλα μαύρα σημάδια που καλύπτουν το τετραγωνικό μισής λεύγας και λέτε: «Δεν είναι τίποτα, ένας βοσκός έφτιαξε χορτάρι για τα πρόβατά του». Οι καλλιεργητές αφιερώνουν κι εκείνοι λίγο χρόνο για να απαλλάξουν το έδαφος από όλα τα δέντρα που το βαραίνουν. Αυτοί δεν κάνουν καταστροφές για το συμφέρον αλλά για λόγους υγιεινής. Είναι πεπεισμένοι ότι το δέντρο είναι κάτι το ανθυγιεινό και ότι κανείς δεν θα είχε πια πυρετό αν η χώρα τα ξεφορτωνόταν μια και καλή. Να γιατί ο απρόσεκτος που πάει και κάνει φυτείες βρίσκει μερικές φορές τα δέντρα του κομμένα από τον κορμό ή με γδαρμένο τον φλοιό τους.

Άλλοι, τέλος, καταστρέφουν είτε γιατί δεν έχουν κάτι καλύτερο να κάνουν είτε για τη χαρά της καταστροφής. Πιστεύουν ότι το δικό μας καλό είναι συνδεδεμένο με το κακό του άλλου. Είναι η ίδια ιδέα που διέπει τη συμπεριφορά των πιθήκων, των πιο έξυπνων από τα κακόβουλα ζώα».