Γιάννης Πασαλίδης : Ο γιατρός των φτωχών, ο μετριοπαθής πολιτικός

Βαγγέλης Στεργιόπουλος 

Ο Πασαλίδης αγωνίστηκε με συνέπεια και εντιμότητα για την αποκατάσταση των δημοκρατικών θεσμών, την ελευθερία του πνεύματος και της έκφρασης, υπηρετώντας τα αξιακά προτάγματα τής τότε Αριστεράς για ειρήνη, δημοκρατία και αμνηστία

Ο ποντιακής καταγωγής Γιάννης Πασαλίδης υπήρξε ένας μετριοπαθής πολιτικός της Αριστεράς με ήθος και αρχές, ο οποίος κατάφερε, πράγμα σπάνιο, να κερδίσει το σεβασμό και την εκτίμηση τόσο των συντρόφων του όσο και των αντιπάλων του.

Ο Πασαλίδης αγωνίστηκε με συνέπεια και εντιμότητα για την αποκατάσταση των δημοκρατικών θεσμών, την ελευθερία του πνεύματος και της έκφρασης, υπηρετώντας τα αξιακά προτάγματα τής τότε Αριστεράς για ειρήνη, δημοκρατία και αμνηστία.

Γεννημένος από σανταίους (με καταγωγή από τη Σάντα της Τραπεζούντας) φτωχούς αγρότες στην Κουταΐδα (Κουτάισι) του Καυκάσου το 1885, ο Πασαλίδης, παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπιζε, κατόρθωσε να σπουδάσει ιατρική στα πανεπιστήμια της Οδησσού και του Βερολίνου.

Το 1914 νυμφεύτηκε τη Μαρία Σπυράντη, με την οποία έμελλε να αποκτήσει τρία παιδιά.

 Πασαλίδης εγκαταστάθηκε στο Σοχούμι του Καυκάσου, όπου έγινε γνωστός και αγαπητός χάρη στην εργασία του και την εν γένει κοινωνική προσφορά του.

Έχοντας υιοθετήσει από νεαρή ηλικία επαναστατικές ιδέες, ο Πασαλίδης τάχθηκε στο πλευρό των μενσεβίκων κατά την περίοδο των επαναστατικών αλλαγών στη Ρωσία και διετέλεσε μέλος της εθνοσυνέλευσης της Δημοκρατίας της Γεωργίας από το 1918 έως το 1921.

Ήταν, μάλιστα, μεταξύ εκείνων των βουλευτών που υπέγραψαν τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Γεωργίας, ανέλαβε δε το χαρτοφυλάκιο των Εξωτερικών Υποθέσεων στην κυβέρνηση των μενσεβίκων. 

Μετά την εισβολή των μπολσεβίκων και τη βίαιη ανατροπή της κυβέρνησης των μενσεβίκων ο Πασαλίδης αρχικά κατέφυγε στο Βερολίνο και ακολούθως εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Εκεί υπηρέτησε ευόρκως ως μαιευτήρας το ιατρικό λειτούργημα και έγινε ευρέως γνωστός ως ο γιατρός του λαού ή των φτωχών, καθώς παρείχε αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες του.

Πέραν της ιατρικής προσφοράς του, ο Πασαλίδης αναμίχθηκε στα κοινά και εξελέγη βουλευτής Θεσσαλονίκης υπό τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου το 1923.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής ανέπτυξε αντιστασιακή δράση ως μέλος του ΕΑΜ, με αποτέλεσμα να συλληφθεί από τις γερμανικές κατοχικές δυνάμεις και να φυλακιστεί στο Επταπύργιο (Γεντί Κουλέ).

Μετά την απελευθέρωση ο Πασαλίδης προέβη στην ίδρυση του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος, παίρνοντας αποστάσεις από την επιλογή του Ζαχαριάδη για ένοπλο αγώνα.

Το 1951 ορίστηκε ομοφώνως πρώτος πρόεδρος της ΕΔΑ (υπήρξε ένας εκ των συνιδρυτών της), η οποία έλαβε μέρος στις εκλογές εκείνης της χρονιάς ως εκλογικός συνασπισμός κομμάτων της Αριστεράς και εξέλεξε δέκα βουλευτές.

Στις εκλογές του 1958 η ΕΔΑ, που χάρη στον Πασαλίδη είχε αποκτήσει ιδιαίτερη δυναμική και είχε καταφέρει να συγκεντρώσει στα ψηφοδέλτιά της ακόμα και εκπροσώπους του αστικού κόσμου, αναδείχθηκε δεύτερη πολιτική δύναμη με ποσοστό 24,42%.

Έτσι, ο Πασαλίδης κατέστη αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης με 79 βουλευτές.

Στα κατοπινά χρόνια, μέσα στο ταραχώδες πολιτικό κλίμα που επικρατούσε, τα εκλογικά ποσοστά της ΕΔΑ μοιραία υποχώρησαν.

Λίγες ημέρες πριν από το απριλιανό πραξικόπημα του 1967 ο Πασαλίδης πρότεινε στο βασιλιά Κωνσταντίνο το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, κάτι που δεν κατέστη δυστυχώς εφικτό.

Επί χούντας ο Πασαλίδης παρέμεινε σε κατ’ οίκον περιορισμό, στη Θεσσαλονίκη, έως ότου άφησε την τελευταία του πνοή, στις 14 Μαρτίου 1968.


(Πηγή: pontos-news.gr)

Σύμφωνα με την επιθυμία του, ο Πασαλίδης ετάφη στο κοιμητήριο της Καλαμαριάς, το οποίο θεωρούσε προέκταση της γης του Πόντου.