Υπάρχει ελεύθερη βούληση;

Το ερώτημα βέβαια είναι πολύ παλαιότερο, με τους φιλοσόφους να έχουν υποστηρίξει με σθένος και τις δύο απόψεις. Πρώτος ο Πλάτωνας θέτει το θέμα προς συζήτηση με απλούς όρους: 

«Δηλαδή, κανένας δεν είναι με τη θέλησή του κακός (κακὸς μὲν γὰρ ἑκὼν οὐδείς). Διότι ένας άνθρωπος γίνεται κακός από μία κακή κατάσταση του σώματος και από ανατροφή χωρίς παιδεία, και όλα αυτά είναι άσχημα και συμβαίνουν χωρίς τη θέλησή του». Πλάτων, Τίμαιος, 86d-e

Το ζήτημα της ελεύθερης βούλησης είναι μείζον για τη φιλοσοφία. Ο Αριστοτέλης, υπερασπιστής του ορθού λόγου, επικρίνει τον Πλάτωνα. Για τον ίδιο, η παιδεία, που έχει τη βάση της στη φιλοσοφία, μπορεί να αλλάξει το αποτέλεσμα. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ο Αριστοτέλης ονομάζει «προαίρεση» την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου να πράττει όπως επιθυμεί: «Γενικά η προαίρεση φαίνεται να σχετίζεται με πράγματα που εξαρτώνται από εμάς» (Ηθικά Νικομάχεια,  1111b30-31).