Το ρητό αυτό δεν είναι βιβλικό, αλλά αρχαίο. Και σημαίνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που νομίζουν οι περισσότεροι. Η αμαρτία, και στην αρχαιότητα αλλά και στην χριστιανική πίστη είναι η αστοχία, η αποτυχία, η παρέκκλιση από τον στόχο να είναι κανείς καλός καγαθός. Ομως, αυτές οι αμαρτίες (όλων των ειδών, από τις ελαφρότερες έως τις βαρύτερες) αποτελούν και παραδείγματα προς αποφυγή, για τα παιδιά, καθώς δεν είμαι υποχρεωμένος να αναλάβω και να επαναλάβω τα λάθη του πατέρα και της μητέρας μου, ή των όποιων προγόνων μου. Οι αρχαίοι Ελληνες και οι Χριστιανοί, πρεσβεύουν το αυτεξούσιο και την προσωπική ελευθερία και ευθύνη των ΔΙΚΩΝ μας πράξεων.
Έτσι λοιπόν, το «παιδεύουσι» σημαίνει εκπαιδεύουν και όχι βασανίζουν ή τους κυνηγάνε αιωνίως, σαν κατάρες.
Τα λάθη των προγόνων μας μάς εκπαιδεύουν. Δεν χρειάζεται να τα επαναλάβουμε για να μάθουμε από αυτά. Γιαυτό δεν ευθύνονται οι τωρινοί Γερμανοί για τα εγκλήματα των προγόνων τους, οι τωρινοί Τούρκοι για τις σφαγές που έκαναν οι πρόγονοί τους.
Ευθύνονται μόνο εις όλοκληρον αν τα επικροτούν, τα θαυμάζουν, τα δικαιολογούν και επιθυμούν να τα επαναλάβουν. Τότε η ευθύνη είναι όλη δική τους. Και οι ανάλογες συνέπειες.
Γενικότερα, πολλά πράγματα διορθώνονται με την εκπαίδευση. Αυτή που είναι όμως τρόπος ζωής, όχι απλή συσσώρευση εξειδικευμένος γνώσεων. Την παιδεία.
Αλλωστε όποιος μας αγαπάει, δεν μας αφήνει ζωντόβολα, αλλά κοιτάει να μας εκπαιδεύσει. «Ο που αγαπά παιδεύει» λέει η άλλη μας σχετική παροιμία.
Α.Λιγνού