ο άνθρωπος έχει αρχίσει να πιστεύει ότι μπορεί να νικήσει τον θάνατο. Αιώνες επί αιώνων οι άνθρωποι ήταν υποταγμένοι στον θάνατο. Δηλαδή λέγαν ότι είναι μια αναπόφευκτη μοίρα και, αν θέλεις, και θέλημα Θεού. Τώρα όμως η αθανασία είναι η νέα επαναστατική ιδέα.
Τις τελευταίες δεκαετίες έγινε αυτή η αλλαγή. «Ο 21ος αιώνας έχει προγραμματίσει τη ζωή στα 150 χρόνια» – λέει ο Χαράρι. Έχουμε αρχίσει να διαμορφώνουμε έναν ψυχισμό προσδόκιμου βίου στα 150. Ήδη ζούμε τώρα με άνεση στα 80. Άρα αποκτήσαμε μια ψυχολογία οιονεί μαθουσαλισμού, για να μην πω οιονεί αθανασίας. Ε, όταν ένας άγνωστος ιός μάς επιτίθεται, αρχίζει η ψυχική μας κατάρρευση.
Επειδή συνειδητοποιούμε ότι δεν είμαστε αθάνατοι ενώ είχαμε αρχίσει να πιστεύουμε ότι είμαστε αθάνατοι
Ξαναγινόμαστε λοιπόν θνητοί… Με το ίδιο παλιό πρόβλημα όμως. Η τεράστια αύξηση των γνώσεων που έχουμε δεν αντιστοιχεί σε αύξηση των κατανοήσεων. Αν λοιπόν δεν καταλαβαίνεις εξίσου πολλά με τα πολλά που γνωρίζεις, πανικοβάλλεσαι και κατεδαφίζεται το κτίριο μέσα σου. Σου επιτίθεται ένας άγνωστος -δηλαδή έξω από την γνώση και τα δεδομένα της επιστήμης- ιός και κλονίζονται όλες ο ψυχικές μας εικόνες που έχουμε αρχίσει να διαμορφώνουμε μετά το ‘89-‘90.

Στέλιος Ράμφος