• Corriere della Sera  
    Δημοψήφισμα μεγέθους… Brexit την Κυριακή στην Ελβετία
    Προσοχή! Παρότι σπάνια απασχολεί τη διεθνή κοινότητα, την Κυριακή θα πρέπει να έχουμε στραμμένη την προσοχή μας στην Ελβετία. Γιατί εάν εγκριθεί (μέσω του δημοψηφίσματος που θα πραγματοποιηθεί στη Συνομοσπονδία) η μεταρρύθμιση γνωστή ως «Vollgeld» (Κρατικό Χρήμα), τότε θα γίνουμε μάρτυρες της μεγαλύτερης επανάστασης στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα εδώ και πολλές δεκαετίες, μιας ριζικής αλλαγής του τρόπου λειτουργίας των τραπεζών, όπως αυτός νοείται σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο. Αυτό που καλούνται να κάνουν μεθαύριο οι Ελβετοί είναι να πουν «ναι» ή «όχι» στη δυνατότητα των ιδιωτικών τραπεζών να δημιουργούν χρήμα.
    Η μεταρρύθμιση υποστηρίζεται και από την φιλελεύθερη Δεξιά και από δυνάμεις της Αριστεράς που εναντιώνονται στην παντοδυναμία των τραπεζών, αλλά πρόκειται περισσότερο για μια πρωτοβουλία πολιτών, οι οποίοι, έχοντας τρομάξει με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, είναι πεπεισμένοι πως αργά ή γρήγορα θα ξεσπάσει ξανά. Για τον λόγο αυτό ζητούν την κατάργηση του συστήματος κλασματικών αποθεματικών, χάρη στο οποίο μια τράπεζα δεν κρατάει όλες τις καταθέσεις των αποταμιευτών της αλλά δανείζει μέρος αυτών υπό τη μορφή δανείων σε επιχειρήσεις και ιδιώτες. Αυτό σημαίνει ότι τα διαθέσιμα κεφάλαια μια τράπεζας αποτελούν μόνον ένα κλάσμα του συνόλου των καταθέσεων. Καθώς οι περισσότερες τραπεζικές καταθέσεις αντιμετωπίζονται ακριβώς σαν ηλεκτρονικό ή λογιστικό χρήμα, το σύστημα κλασματικών αποθεμάτων αυξάνει τη ροή χρήματος, και έτσι οι τράπεζες ουσιαστικά δημιουργούν νέο χρήμα.
    Αντιθέτως όλοι όσοι τάσσονται υπέρ της μεταρρύθμισης επιθυμούν τη διασφάλιση του συνόλου των καταθέσεων των αποταμιευτών και τη δημιουργία νέου χρήματος μόνον από την Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας (BNS). Ο πρόεδρός της, ωστόσο, Τόμας Γιόρνταν μίλησε για «ένα επικίνδυνο πείραμα» ενώ ο Σέρτζιο Ερμότι, διευθυντής της UBS, της μεγαλύτερης ιδιωτικής τράπεζας της Ελβετίας περιορίστηκε – αναφέρει η Corriere della Sera – να πει πως «δεν αναμένω ότι οι Ελβετοί θα αποδειχτούν αυτοκτονικοί και θα εγκρίνουν τη μεταρρύθμιση». Πράγματι, γιατί, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, τουλάχιστον το 60% των Ελβετών τάσσεται κατά. Αλλά αυτό δεν αλλάζει το ότι πρόκειται για κάτι ιδιαίτερα σημαντικό, «για ένα δημοψήφισμα μεγέθους Brexit στις Άλπεις», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά από την πλευρά της η τράπεζα ING.
    «Αγαπητή Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας, σε παρακαλώ θυμήσου γιατί σε ιδρύσαμε», έγραψαν με σπρέι μέλη της πρωτοβουλίας «Κρατικό Χρήμα» έξω από την BNS. Στη συνέχεια, ωστόσο, κλήθηκαν να το σβήσουν. / Φωτογραφία: REUTERS/Denis Balibouse