–  «Όταν γεράσεις»

(μετάφραση: Κρυσταλλία Κατσαρού)

Όταν γεράσεις κι ασπρίσεις και στον ύπνο βυθιστείς
Καθισμένη δίπλα στη φωτιά, μ’ ένα βιβλίο στο χέρι
Να το διαβάζεις αργά, ν’ αφήνεσαι στων ματιών τις θύμησες
Στο βλέμμα τους, στις χαρακιές σκιές τους

Τόσοι πολλοί αγαπήσανε τις ροδαλές στιγμές σου
Την ομορφιά σου αγάπησαν στ’ αλήθεια ή σαν ψέμα
Ένας, όμως, αγάπησε τη συντροφιά ψυχή σου
Τις παλλόμενες πτυχώσεις θλίψης στην όψη τη δική σου

Κι έτσι σκυμμένη στη σιδηρά εστία την πυρωμένη
Να ψιθυρίζεις, δίχως χαρά, πώς πέταξε η Αγάπη
Και δρασκελώντας τα βουνά, ένα έγινε με δαύτα
Το πρόσωπό του κρύβοντας ανάμεσα στα άστρα

Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς

Μύστης, μελαγχολικός, εσωστρεφής, γοητευμένος στο παράξενο και το απόκοσμο, ο Γουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς γεννιέται το 1865 στο προάστιο του Σάντιμαουντ του Νότιου Δουβλίνου για να γίνει ακριβώς αυτό: ποιητής του αρχαίου ιρλανδικού μυστικισμού και της κέλτικης μυθολογίας, εισηγητής και υμνητής της εθνικής ιρλανδικής  ποίησης και ιδρυτής του Ιρλανδικού Εθνικού Θεάτρου του Δουβλίνου.

Σύγχρονος του άλλου μεγάλου, του Όσκαρ Γουάιλντ, γιος του ζωγράφου, Τζον Μπάτλερ Γέιτς, ο νεαρός τότε και συνεσταλμένος Γουίλιαμ, θα ζήσει για καιρό ανάμεσα στο Λονδίνο του ξεπεσμού και της παρακμής των τελών του 19ου αιώνα και στην έμπλεη γεγονότων και ταραχωδών περιόδων Ιρλανδία: είναι η εποχή των πρώτων ποιημάτων, ενδεικτικών του ενδιαφέροντος για σύμβολα και παραδόσεις διαφορετικών πολιτισμών και θρησκειών.

«Υπάρχει κι ένας άλλος κόσμος. Αλλά είναι μέσα σ’ αυτόν εδώ», θα πει με σιγουριά στην πρώτη του νιότη, για να συμπληρώσει τη σκέψη του λίγα χρόνια μετά το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1923: «Ο κόσμος είναι γεμάτος από μαγικά πράγματα που περιμένουν υπομονετικά το πνεύμα μας να γίνει πιο οξυδερκές».

Όταν έκανα την έρευνά μου για το βιβλίο μου “Ο μοναχός που πούλησε τη Ferrari του”, βρήκα την ιστορία ενός Ινδού μαχαραγιά που είχε υιοθετήσει μια αλλόκοτη πρωινή λειτουργία: κάθε μέρα, αμέσως μόλις ξυπνούσε, επαναλάμβανε την τελετή της κηδείας του με κάθε λεπτομέρεια, ακόμα και με την αρμόζουσα μουσική και τα απαραίτητα λουλούδια.

Και σε όλη τη διάρκεια της τελετής, εκείνος τραγουδούσε: «Έζησα μια πλήρη ζωή, έζησα μια πλήρη ζωή, έζησα μια πλήρη ζωή».

Όταν διάβασα για πρώτη φορά αυτή την ιστορία, δε μπορούσα να καταλάβω το σκοπό της συγκεκριμένης τελετουργίας.

Έτσι, ζήτησα από τον πατέρα μου να μου το εξηγήσει. Μου έδωσε την εξής απάντηση: «Γιε μου, αυτό που έκανε εκείνος ο μαχαραγιάς ήταν να υπενθυμίζει κάθε μέρα στον εαυτό του τη θνητότητά του, έτσι ώστε να ζει την κάθε μέρα του σαν να ήταν η τελευταία.

Ήταν μια πολύ σοφή τελετουργία, που του υπενθύμιζε ότι ο χρόνος ξεγλιστρά μέσα από τα δάχτυλά μας σαν τους κόκκους της άμμου και ότι η κατάλληλη στιγμή για να ζήσουμε τη ζωή μας δεν είναι το αύριο αλλά το σήμερα».

Η επίγνωση της θνητότητας αποτελεί σημαντική πηγή σοφίας.

Όταν ζητήθηκε από τον Πλάτωνα, λίγο καιρό προτού πεθάνει, να συνοψίσει το μεγάλο φιλοσοφικό έργο της ζωής του, τους Διαλόγους, εκείνος σκέφτηκε γι’ αρκετή ώρα κι έπειτα απάντησε με δυο λέξεις: «Μελέτη θανάτου».

Οι αρχαίοι σοφοί είχαν ένα ρητό που απέδιδε με διαφορετικές λέξεις την ουσία αυτών των λόγων του Πλάτωνα: «Ο θάνατος θα έπρεπε να είναι μπροστά στα μάτια αυτών που είναι νέοι τόσο έντονα όσο και μπροστά στα μάτια αυτών που είναι ηλικιωμένοι.

Η κάθε μέρα μας, επομένως, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν αυτή που θα φέρει το τέλος, σαν αυτή που θα κλείσει τον κύκλο και θα ολοκληρώσει τη ζωή μας».

Κάνε την κηδεία σου όσο είσαι ακόμη ζωντανός, ώστε να συνειδητοποιήσεις πως ο χρόνος είναι ένα ανεκτίμητο αγαθό και πως η καλύτερη στιγμή για να ζήσεις μια πιο πλούσια, σοφή και πλήρη ζωή είναι το τώρα.

_______________________

~ Απόσπασμα από το βιβλίο του Robin Sharma «Ποιος θα κλάψει όταν πεθάνεις;» από τις εκδόσεις Διόπτρα

…Συνείδηση δέν σημαίνει [πνευματική] διαύγεια. Ἡ διαύγεια, μονοπώλιο τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι ἡ κατάληξη μιᾶς διαδικασίας ρήξης μεταξύ τοῦ νοῦ καί τοῦ κόσμου. Εἶναι οὐσιαστικά συνείδηση τῆς συνείδησης, κι ἄν ξεχωρίζουμε σέ κάτι ἀπό τά ζῶα, σέ αὐτήν μόνο πρέπει νά δώσουμε τά εὔσημα ἤ νά ρίξουμε τό φταίξιμο…..

Εμίλ Σιοράν

Μιλά απλά,γράψε απλά ….κάτι που θα μπορούσες να το ψιθυρίσεις στο αυτί ενός μεθυσμένου ή ενός ετοιμοθάνατου και να σε καταλάβει!

Περί δακρύων καί ἁγίων

……Προκειμένου νά εἴμαστε φυσιολογικοί καί νά διατηροῦμε τήν ὑγεία μας, θά πρέπει νά παραδειγματιζόμαστε ὄχι ἀπό τόν σοφό ἀλλά ἀπό τό παιδί, πού κυλιέται καταγῆς καί ὀδύρεται ὅποτε τό τραβάει ἡ ὄρεξή του. Τί πιό ἀξιοθρήνητο ἀπό τό νά σοῦ ’ρχεται νά κλάψεις καί νά μήν τό τολμᾶς! Ἔχοντας ξεμάθει τά δάκρυα, εἴμαστε ἀβοήθητοι∙ τά μάτια μας, καρφωμένα, ἀκινητοῦν ἀμεταχείριστα. Στήν ἀρχαιότητα οἱ ἄνθρωποι ἀναλύονταν σέ δάκρυα∙ ὁμοίως στόν Μεσαίωνα, ἀλλά καί στήν ἐποχή τοῦ Grand Siècle ὅπου, σύμφωνα μέ τόν Σαίν-Σιμόν, ὁ Λουδοβίκος ΙΔ΄, ὁ «Βασιλιᾶς Ἥλιος», εἶχε τά δάκρυα πρόχειρα. Ἔκτοτε, ἐξαιρουμένου τοῦ ρομαντικοῦ ἰντερμέδιου, ἕνα ἀπό τά πιό ἀποτελεσματικά φάρμακα πού διέθετε ὁ ἄνθρωπος περιέπεσε σέ ἀνυποληψία. Ἄραγε, ἡ δυσμενής αὐτή διάθεση ἐναντίον τῶν δακρύων εἶναι περαστική ἤ ἔχουμε νά κάνουμε μέ μιά καινούργια περί τιμῆς ἀντίληψη; Ἀπ’ ὅ,τι φαίνεται πολλές ἀπό τίς βλάβες τῆς ὑγείας πού μᾶς τυραννοῦν, αὐτές οἱ διαδεδομένες, ὕπουλες, ἀνεξακρίβωτες ἀσθένειες, προέρχονται ἀπό τήν ὑποχρέωση πού μᾶς δεσμεύει νά μήν ἐξωτερικεύουμε τούς θυμούς καί τίς ὀδύνες μας. Νά μήν ἐνδίδουμε στά πιό ἀρχαῖα μας ἔνστικτα……..

Τσοράν, Εμίλ Μισέλ

Ο Εμίλ Μιχάι Σιοράν γεννήθηκε στις 8 Απριλίου 1911 στο Ρασινάρι της Ρουμανίας (τότε Αυστροουγγαρίας) και σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου. Πολύ νέος ανακάλυψε τον Νίτσε, τον Ντοστογιέφκι, τον Σοπενχάουερ, τον Φλωμπέρ, τον Λίχτενμπεργκ, τον Μπαλζάκ, τον Ταγκόρ και τον Σένγκλερ, οι οποίοι επηρέασαν τη σκέψη του, όπως αργότερα ο Χέγκελ, ο Χούσερλ, ο Καντ, ο Βάινιγκερ, ο Φίχτε και ο Κίρκεγκωρ. Το 1937, και έχοντας ήδη συγγράψει τέσσερα δοκίμια στη μητρική του γλώσσα, στάλθηκε μευποτροφία του Γαλλικού Ινστιτούτου Βουκουρεστίου, στο Παρίσι, όπου και παραμένει έως το τέλος της ζωής του. Το πρώτο του έργο που δημοσιεύτηκε στα γαλλικά ήταν το “Εγκόλπιο ανασκολοπισμού” το 1949, και ακολούθησαν πλήθος μελέτες και δοκίμια. Πέθανεστις 20 Ιουνίου 1995.

*Ο Φερναντο Πεσσόα κατέκτησε την τέχνη να κάνει τους υπαρξιακούς στοχασμούς να μοιάζουν τόσο έντονα προσωπικοί όσο και στοιχειωδώς οικουμενικοί.

Ο Φερνάντο Πεσσόα ήταν πορτογάλος ποιητής, δοκιμιογράφος και θεατρικός συγγραφέας (1888-1935). Τα περισσότερα από τα έργα του δημοσιεύτηκαν μετά το θάνατό του. Εκτός από τα έργα που υπέγραφε με το όνομά του (το “ορθώνυμό” του), χρησιμοποίησε μια σειρά από “ετερώνυμα” (τα πιο γνωστά: Alvaro de Campos, Ricardo Reis και Alberto Caeiro, στον χώρο της ποίησης, Bernardo Soares στον χώρο της πεζογραφίας – ο συγγραφέας του “Βιβλίου της ανησυχίας”). Σε μια βιβλιογραφία του που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό”Παρουσία” (“Presenca”), το 1928, ο ίδιος ο ποιητής σημειώνει: “Τα έργα του Fernando Pessoa ανήκουν σε δύο κατηγορίες, που ονομάζουμε ορθώνυμα και ετερώνυμα έργα. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για ανώνυμο ή για ψευδώνυμο, γιατί δεν πρόκειται γι αυτό. Στην περίπτωση του ψευδώνυμου, το έργο είναι του δημιουργού προσωπικά, αλλά υπογεγραμμένο μ’ ένα όνομα που δεν είναι το δικό του· το ετερώνυμο έργο είναι του δημιουργού έξω από το πρόσωπό του, είναι μια πλήρης προσωπικότητα, που έπλασε ο ίδιος, όπως θα ήταν τα λόγια ενός προσώπου σ’ ένα δράμα του”. Ο Pessoa θεωρείται ένας από τους ριζικότερους ανανεωτές της σύγχρονης λογοτεχνίας στις αρχές του 20ου αιώνα.

Η αργή επιτυχία χτίζει το χαρακτήρα, η γρήγορη επιτυχία χτίζει τον εγωισμό. ..

Η Ελλάδα πρέπει να τροποποιήσει τον προϋπολογισμό της για το 2025, επειδή έχει διαθέσιμα περισσότερα χρήματα από τα προβλεπόμενα, κι αυτό συμβαίνει επειδή τα φορολογικά έσοδα έχουν αυξηθεί.

Παράλληλα, αποπληρώνει τα δάνεια βοήθειας νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα.

Αυτά αναφέρει, μεταξύ άλλων, δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt, το οποίο, σύμφωνα με μετάφραση από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, έχει ως εξής:

Μόλις τον περασμένο μήνα, ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Ελλάδας Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε στην επιτροπή προϋπολογισμού της Βουλής το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2025. Τώρα πρέπει να αναθεωρήσει ξανά το σχέδιο, επειδή έχει πάρα πολλά χρήματα.

Handelsblatt: Η Ελλάδα μειώνει γρηγορότερα από κάθε άλλη χώρα της ευρωζώνης τον δείκτη χρέους
Ο υπουργός Οικονομικών παρουσίασε πρόσφατα τα προκαταρκτικά στοιχεία του προϋπολογισμού για τους 10 μήνες του τρέχοντος έτους. Πολλοί από τους ομολόγους του από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιθανό να ζηλεύουν τα στοιχεία: Μεταξύ Ιανουαρίου και τέλους Οκτωβρίου η Ελλάδα δημιούργησε δημοσιονομικό πλεόνασμα 6,1 δισ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός είχε προβλέψει έλλειμμα 2,2 δισ. ευρώ.

Το πρωτογενές ισοζύγιο του προϋπολογισμού, το οποίο δεν περιλαμβάνει την εξυπηρέτηση του χρέους, έκλεισε με πλεόνασμα 13,5 δισ. ευρώ. Ο υπουργός Οικονομικών ανέμενε πρωτογενές πλεόνασμα 6,1 δισ. ευρώ. Η λιτή διαχείριση του προϋπολογισμού συνέβαλε επίσης σε αυτό το αποτέλεσμα: Ο Χατζηδάκης δαπάνησε 4,8 δισ. ευρώ λιγότερα από τα προϋπολογισθέντα στο δεκάμηνο.