Κάποιοι από εμάς αφιερώνουμε πολλές ώρες της ζωής μας στην ξέφρενη απόλαυση. Το κάνουμε ξαπλωμένοι, καθιστοί, γερμένοι, κουλουριασμένοι. Στο κρεβάτι φυσικά, αλλά και σε άλλα μέρη. Μερικές φορές μπρούμυτα, μερικές φορές ανάσκελα. Μια φωνή μας ψιθυρίζει στο αυτί και ξαφνικά ο κόσμος που μας περιβάλλει χάνεται. Τότε αρχίζει το αργό τελετουργικό των χαδιών: τα χέρια χαϊδεύουν τις σελίδες του βιβλίου· τα μάτια τις σειρές των γραμμάτων. Κάποιες λαμπρές στιγμές, το να διαβάζεις αγγίζει την ευτυχία.
Τι αποτελέσματα έχει το ανομολόγητο πάθος της ανάγνωσης; Ο φιλόσοφος Ρίτσαρντ Ρόρτυ σκέφτεται ότι μας αλλάζει το μυαλό με τρόπο μη αναστρέψιμο. Αποκτούμε μια ανωμαλία που λέγεται εσωτερικά μάτια. Το να μαθαίνεις τους πρωταγωνιστές μιας ιστορίας είναι σαν να γνωρίζεις καινούριους ανθρώπους καταλαβαίνοντας το χαρακτήρα τους και τη λογική τους. Όσο πιο διαφορετικοί άνθρωποι είναι αυτά τα πρόσωπα, τόσο περισσότερο μας ανοίγουν τον ορίζοντα και πλουτίζουν το σύμπαν μας. Σύμφωνα με το Ρόρτυ, η λογοτεχνία δεν αλλάζει μόνο το περιεχόμενο των σκέψεων μας, αλλά και τη στάση μας. Όχι αυτό που αντιλαμβανόμαστε, αλλά αυτό καθαυτό το όργανο της αντίληψης: η λογοτεχνία μας βοηθά να αποκτήσουμε μια νέα ικανότητα επικοινωνίας με διαφορετικά άτομα. Χάρη στα βιβλία, κατοικούμε στο δέρμα των άλλων, χαϊδεύουμε τα κορμιά τους και βυθιζόμαστε στη ματιά τους. Και σε έναν κόσμο εγωλάτρη και νάρκισσο, το καλύτερο που μπορεί να συμβεί σε κάποιον είναι να είναι οι πάντες
Iréne Vallejo Moreu*
*Iréne Vallejo Moreu (Θαραγόθα, 1979) σπούδασε κλασσική φιλολογία και έκανε τη διδακτορική της διατριβή στα πανεπιστήμια της γενέτειράς της και της Φλωρεντίας. Μόνιμη συνεργάτιδα γνωστών εφημερίδων και περιοδικών της Ισπανίας, με τη φιλοσοφική δημοσιογραφία της υφαίνει τα θέματα του παρόντος με τις διδαχές του παρελθόντος.