Η πίστη θεραπεύει. Ναι, αλλά τι: – Του π. Βασιλείου Θερμού

Η πίστη θεραπεύει.

Ναι, αλλά τι:

Του π. Βασιλείου Θερμού

Κάθε φορά που κάποια θαύματα, αληθινά ή ψεύτικα, βλέπουν το φως της δημοσιότητας, τα αντανακλαστικά της κοινωνίας αρχίζουν τους γνωστούς αυτοματισμούς. Μιας κοινωνίας που βρίσκεται «στην τσίτα» ως προς τα τρέχοντα και εμφανίζεται αφάνταστα νωθρή όταν καλείται να αμφισβητήσει τα στερεότυπα της.

Και ποιοι είναι οι αυτοματισμοί και τα στερεότυπα, τουλάχιστον όπως εκφράζονται από τα Μ.Μ.Ε.; «Εμπόριο Ελπίδας, αίσχος», «επιστροφή στο Μεσαίωνα», «σκοταδισμός» και τα συναφή. Ας μην ξεγελιόμαστε επειδή εδώ οι κατηγορίες ευσταθούν, διότι την ίδια αντίδραση έχουν και στα αληθινά θαύματα!

Και από την άλλη πλευρά; Μαγική θρησκευτικότητα κατά την οποία το θαύμα α) εκβιάζεται, ενώ ο Θεός μας παραμένει ελεύθερος, β) στοχεύει σε θεαματικές θεραπείες επειδή αυτές «αποστομώνουν» δηλαδή διεκδικούν αντικειμενικότητα, γ) συρρικνώνει τον άνθρωπο σε «καταναλωτή» του Θεού αντί για συνεργάτη του, ένα επίπεδο στο οποίο ο ίδιος ο Θεός μάς ανύψωσε.

Έπρεπε να έχει σταματήσει εξαρχής αυτό το σίριαλ με τον επαγγελματία θεραπευτή και τους σελέμπριτι. Και μόνο τα βίντεο να δει κανείς αντιλαμβάνεται ότι πρόκειται για μία κακόγουστη μίμηση των δήθεν χαρισματικών faith healers της Αμερικής. Kαι επειδή δεν το μάζεψε η Εκκλησία έγκαιρα, πριν γίνει πασίγνωστο, ο περιορισμός του τώρα θα είχε και αντιστάσεις και παρενέργειες.

Θα είμαι ειλικρινής: βαρέθηκα να βλέπω το ίδιο έργο. Θυμώνω και με τους πιστούς και με τους ορθολογιστές.

Οι πρώτοι συχνά αποδεικνύονται υλιστές, αφού νοιάζονται περισσότερο για τις θεραπείες του σώματος από την ίαση του τρόπου με τον οποίον ζούμε. Η αληθινή μετάνοια και αγιότητα είναι μεγαλύτερο θαύμα από το να περπατήσει ένας παράλυτος. 

Οι δεύτεροι συνήθως είναι καταπιεστές, δηλαδή απαιτούν μία θρησκεία χωρίς το υπερφυσικό. Ονομάζοντας Μεσαίωνα και σκοταδισμό καθετί το οποίο ξεπέρνα την επιστημονική κατανόηση, ουσιαστικά απαιτούν από την Εκκλησία να έχει σκοπό απλώς τη βελτίωση της συμπεριφοράς μας. Α, και την εξασφάλιση μιας ψυχικής ηρεμίας…

Για τους ορθολογιστές κάθε συζήτηση για υπερφυσικό είναι σκοταδισμός. Με άλλα λόγια, επιδιώκουν έναν Χριστιανισμό «εξημερωμένο» και ευθυγραμμισμένο σύμφωνα με τα δικά τους αυτονόητα. 

Όμως οι αληθινοί πιστοί έχουν επίγνωση ότι ζουν συνεχώς μέσα σε θαύματα. Η προσωπική σχέση με τον Χριστό είναι το σημαντικότερο από αυτά.

Σωστά πολλοί βλέπουν το θαύμα ως το έκτακτο ασυνήθιστο γεγονός που φέρνει μαζί της η πίστη. Και αν δεν υπάρχει το υπερφυσικό, αν ο Θεός δεν έχει την ικανότητα να καταργεί τους φυσικούς νόμους, τότε τι είναι η πίστη;Αυθυποβολή; Αλλά τότε ελάχιστα διαφέρει από την θεραπεία που φέρνει το πλασέμπο δηλαδή το εικονικό φάρμακο. 

Στα Ευαγγέλια τα θαύματα ονομάζονται σημεία, δηλαδή σημάδια. Τίνος; Της ερχόμενης Βασιλείας του Χριστού. Γι’ αυτό και η προσοχή πρέπει να στραφεί εκεί που δείχνουν. Όταν το δάχτυλο δείχνει το φεγγάρι, είναι αυτονόητο να κοιτάς το δάχτυλο.

Καλό πράγμα η θεραπεία μας. Αλλά μόνο εάν το θαύμα προκαλέσει μετάνοια εκπληρώνει πραγματικά την αποστολή του.

Ίσως τα παραπάνω φαίνονται κάπως απόμακρα σε κάποιον που ποθεί ένα θαύμα στη ζωή του. Πολλοί είναι εκείνοι που διαμαρτύρονται λέγοντας «αν μου γινόταν το θαύμα που ζητούσα, θα με έφερνε πιο κοντά στον Θεό».

Αμφιβάλλω. Ο Ελύτης έγραψε: «Κανείς δεν παίρνει τα δωρεάν». Νομίζω πως οι περισσότεροι από εμάς, μετά τον αρχικό συγκλονισμό της θαυματουργικής θεραπείας μας, θα συνεχίζαμε τη ζωή μας όπως πριν, παραδομένοι στις ίδιες προβληματικές μας συνήθειες.

Αν δεν μπορούμε να δούμε την αποκάλυψη του Θεού μέσα στον πόνο, ούτε και στην κατάργησή του θα τη νιώσουμε. Αν μπορούμε να διακρίνουμε τον Θεό και μέσα στον πόνο, τότε το θαύμα ήδη έγινε. Είναι η απέκδυση του κελύφους της σκληρότητας και της ραθυμίας μας προκειμένου να φτάσει μέχρι εμάς η ιλαρότητα των ακτίνων του Θεού.

Πηγή: Τα Νέα

π. Βασίλειος Θερμός
Ψυχίατρος παιδιών καί εφήβων.
Δρ. Θεολογικής Σχολής του Παν/μιου Αθηνών.
Καθηγητής στην Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών